Op welke wijze voltrok zich het dekolonisatieproces in Vietnam? H2 De Vietnamese deling Op welke wijze voltrok zich het dekolonisatieproces in Vietnam?
2.1 Vietnam onder de Fransen Vietnam nauwelijks economisch ontwikkeld; 90% bevolking boer Grote culturele invloed China, maar altijd onafhankelijk gebleven Meeste Vietnamezen boeddhistisch 2e helft 19e eeuw Vietnam veroverd door Fransen 1884 hele land in handen Motieven Franse verovering: Macht en eer Economische belangen; Grondstoffen en afzetmarkt
Fransen gaan Vietnam ontwikkelen om aan de kolonie te kunnen verdienen Aanleggen wegen, verbeteren onderwijs en gezondheidszorg Fransen in het noorden minder aanwezig Dit deel was armer, vaak hongersnood. Minder verschillen tussen rijk en arm Landheren en handelaren profiteren hiervan; groei verschillen arm en rijk Saigon wordt handels- en bestuurscentrum Mekongdelta wordt ontgonnen en rijstvelden en rubberplantages worden aangelegd. Ontstaan inheemse elite; Vietnamezen die sterk op Frankrijk gericht zijn, Rooms- Katholiek zijn en kinderen naar Franse scholen sturen
Fransen niet geliefd; autoritair bestuur kolonie Fransen niet geliefd; autoritair bestuur kolonie. Fransen gedroegen zich vaak wreed en arrogant Regelmatig opstanden maar heel plaatselijk dus makkelijk de kop in te drukken In jaren ’20 en ’30 van de twintigste eeuw ontstaan nationalistische groeperingen; klein en erg verdeeld dus groeiden niet uit tot massabeweging. Alleen communisten bedreiging koloniaal bestuur
Lenin is tegenstander van kolonialisme Ho Chi Minh vertrok in 1911 uit Vietnam, reisde de wereld over en vestigde zich in Parijs waar hij zich ging inzetten voor de onafhankelijkheid van Vietnam Hoopte na WO I dat de VS zich zouden inzetten voor onafhankelijkheid kolonies → gebeurde niet Ho Chi Minh (1890-1969) Lenin is tegenstander van kolonialisme Ho Chi Minh denkt dat communisme kan helpen Vietnam te moderniseren → zoekt steun in Moskou Russische revolutie 1917
2.2 De tijger en de olifant 1923 Ho Chi Minh vertrekt naar Moskou. Krijgt opdracht om aanhangers voor het communisme te winnen in Vietnam → 1930 Oprichting Indochinese Communistische Partij (ICP) Keihard aangepakt door Fransen Na hongeroproeren 2000 van de 2400 partijleden geëxecuteerd, 50.000 aanhangers gevangen gezet. Ho Chi Minh blijft in China om partij te blijven leiden. In 1941 keert hij terug in Vietnam en richt de Vietminh op, een nationale bevrijdingsbeweging
De Vietminh Beweging moest alle nationale krachten bundelen maar stond in feite onder communistische leiding. Dit moest echter naar buiten toe geheim blijven Doel; nationale onafhankelijkheid, daarna pas communistische revolutie Vo Nguyen Giap Giap opdracht om bevrijdingsleger te vormen door onder boeren soldaten te werven Wachten op Japanse nederlaag en dan onafhankelijkheid uit roepen
15 Augustus 1945 Japan capituleert→ Vietminh geeft sein tot algehele opstand 2 september 1945 Ho Chi Minh roept in Hanoi onafhankelijkheid uit; de Democratische Republiek Vietnam (DRV) Ho Chi Minh hoopt op Amerikaanse steun omdat Roosevelt verklaard had dat het koloniale tijdperk nu echt voorbij was. Vietminh had bovendien Amerikaanse steun gekregen in strijd tegen Japanners
1946 Fransen troepen keren terug 1946 Fransen troepen keren terug. Amerikanen laten de Fransen hun gang gaan omdat ze wisten dat de Vietminh onder communistische leiding stond en ze de Franse steun nodig hadden in de Koude Oorlog Oorlog tussen Fransen en Vietminh-regering Fransen zijn oppermachtig in directe confrontaties en beheersen de steden en een groot deel van het zuiden van Vietnam maar geen controle over platteland en noorden Vietminh gaat direct confrontaties uit de weg → guerrillatactiek Gevolg: een jarenlange bloedige en zenuwslopende oorlog
Tot 1950 krijgt de Vietminh geen enkele buitenlandse steun 1949 China wordt communistisch→ willen Vietnamese kameraden graag helpen evenals de Russen → leveren wapens en adviseurs Amerikanen reageren direct; Door Fransen ingestelde regering wordt erkend en Vietnam gezien als zelfstandige staat die nauw verbonden was met Frankrijk. Steunen deze ‘marionettenregering’ en steunen de Fransen met geld en wapens
2.3 Het vertrek van de Fransen 1954 Bij Dien Bien Phu vindt een grote slag plaats tussen de Vietminh en het Franse leger De VS betaalde op dat moment al 80% van de Franse oorlogsinspanningen maar de Franse eindoverwinning kwam maar niet dichterbij Al 150.000 Franse doden en 500.000 Vietminhstrijders→ oorlogsmoeheid slaat toe→ internationale vredesconferentie in Genève
Slag bij Dien Bien Phu 13 maart tot 7 mei 1954 16.000 Franse militairen 50.000 Vietminhstrijders Geholpen door 100.000 arbeiders die Chinees wapentuig over moeilijk begaanbare paden aanvoerden Fransen moeten de strijd opgeven Vietminh heeft nu grootste deel Vietnam in handen
VS willen niet dat Vietnam communistisch wordt→ landen om Vietnam zouden dan ook kunnen volgen dominotheorie
De Conferentie van Genève (1954) Doel; vrede in Indochina VS gaan met tegenzin naar Genève Akkoord ondertekend door Frankrijk, Noord- Vietnam en Zuid- Vietnam, Cambodja, Laos, China, SU en Engeland VS ondertekenen niet
Akkoord: Vietnam wordt tijdelijk in tweeën gedeeld Vietminh trekt zich terug ten noorden van 17e breedtegraad. Fransen en Zuid- Vietnamese troepen ten zuiden. Er wordt een wapenstilstand gesloten De Fransen beloven binnen 2 jaar het land te verlaten Vietnam moet neutraal blijven, geen van beide delen mocht zich aansluiten bij een militair bondgenootschap Noord- en Zuid- Vietnam mogen hun troepen niet versterken en geen buitenlandse troepen op hun grondgebied toelaten In juli 1956 zullen verkiezingen gehouden worden in heel Vietnam,daarna zal het land herenigd worden
reacties Ontevreden:Vietnam wordt niet herenigd en Vietminh moet grondgebied inleveren Ho Chi Minh: Eisenhower president VS: Tevreden met uitkomst; voorkomen dat heel Vietnam communistisch is geworden. Bereid om geweld te gebruiken. Richtten een samen met andere anticommunistische landen in de regio een defensief bondgenootschap op: Zuidoost- Aziatische Verdragsorganisatie (ZOAVO) VS weigeren slotverklaring te tekenen waar datum verkiezingen wordt genoemd. Geloven niet in een eerlijk verloop van de verkiezingen
Reacties Willen geen militair conflict met VS. Dwingen Ho om akkoord te accepteren. Bovendien binnen 2 jaar verkiezingen dan zou heel Vietnam communistisch worden. Mao Chroestsjov China wil rust aan zuidgrens, Noord- Vietnam vormde nu buffer tegen imperialisme. Bovendien mag Noord- Vietnam geen concurrent worden, moet afhankelijk blijven van China
Democratische Republiek Vietnam 2.4 Twee vijandige staten Noord Vietnam: Democratische Republiek Vietnam Hanoi hoofdstad Kenmerken: Een communistische eenpartijstaat Vervolging andersdenkenden Geleidelijke invoering communistische economie Voormalig Franse bedrijven staatsbezit maar particulier bezit (voorlopig) met rust gelaten
Economisch beleid Noord- Vietnam Economie stond er slecht voor→ 800.000 mensen gevlucht naar Zuid- Vietnam, meestal welvarende, goed opgeleide mensen Noord- Vietnam afhankelijk van Chinese managers en technici Platteland: herverdeling grond → steun boeren verwerven, vijanden van het volk, klassenvijanden (boeren met grond) aanpakken en voedselproductie opvoeren 2 miljoen boerenfamilies krijgen grond Rijstproductie nam met 40% toe Wel excessen; talloze boeren werden vernederd en ter plekke geëxecuteerd 1958 platteland is onder controle→ planeconomie ingevoerd; afschaffing privébezit en industrie en handel in handen van de staat. Opbouw industrie
Ngo Dinh Diem wordt tijdens conferentie van Genève benoemd tot premier van de Republiek Zuid- Vietnam Zuid Vietnam Was katholiek, van gegoede komaf en in 1951 naar de VS gevlucht waar hij in contact kwam met invloedrijke politici als Kennedy Ngo Dinh Diem Saigon hoofdstad VS hoopten hier een welvarende kapitalistische economie op te bouwen→ dan zouden Noord-Vietnamezen vanzelf ook kapitalistisch willen worden
Ngo Dinh Diem maakte einde aan koloniaal bewind en trad hard op tegen communisme. Maar gebruikte Amerikaanse steun om een politiestaat te bouwen en zette familieleden op sleutelposities, bevoordeelde de katholieke minderheid, corruptie vierde hoogtij Amerikanen accepteerden dit zolang Diem maar succesvol was in zijn strijd tegen het communisme Diem wordt in de VS als held ontvangen Diems veiligheidstroepen traden keihard op tegen communisten, in vier jaar tijd werden 12.000 mensen geëxecuteerd en verdwenen tienduizenden in concentratiekampen. Het communistische gevaar leek geweken
De welvaart in Zuid- Vietnam groeide maar die was gebaseerd op miljardensteun uit VS Een eigenindustrie kwam niet van de grond en de armoede en ongelijkheid op het platteland bleven bestaan De VS drongen aan op een eerlijkere verdeling van de grond en de amrme boeren te helden maar Diem trok zich hier niets van aan→ voor grond die de boeren in 1954 gratis hadden gekregen van de Vietminh moest nu pacht worden betaald Diem wordt steeds minder populair
Vul het onderstaande schema in Noord- Vietnam Zuid- Vietnam Naam land Hoofdstad Leider Ideologie Bestuur Economie Gesteund door