Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese SQL deel 2: datamodel ontwerp Datamodel Criteria Proces
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Opdracht keuze Platencollectie Artiesten, groepen, platen, nummers, etc Sporttoernooi Teams, wedstrijden, uitslagen, etc Schoolorganisatie Studenten, klassen, vakken, werkgroepen, docenten, beoordelingen, etc Familiebanden Ouders, kinderen, huwelijken, etc.
doel Inzicht verkrijgen: Het maken van een ERD vereist niet zozeer technische kennis en vaardigheden, maar vereist analytisch inzicht in het informatiedomein Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese
Criteria Vaardigheden: SQL, genormaliseerd ERD Jargon, terminologie, vaktermen Bronnen en gereedschappen: Overdraagbaar, begrijpelijk: documentatie Zinvolle, relevante toepassing Samenwerking, advies vragen en geven Interesse en ontwikkeling
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Op te leveren in week 10: één document met daarin Domein afbakening Entiteiten Relatie Diagram Tabel Definities Eventueel voorbeeld Data Queries ( VIEWS )
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese gereedschap Maar het handigst is Pen en veel papier MySQL + mySQL Workbench
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Ontwerpmethode 1.Afbakening van het domein 1.Beschrijven van de relevante informatie 2.Beschrijven van gebruiksmogelijkheden (use cases) 2.Conceptueel model: ERD op papier ! 1.Benoemen van entiteiten, attributen en relaties 2.Entity relation diagram 3.Functionele toetsing 3.Fysiek model: ERD in dbWrench 1.Datatypen 2.Primary Keys & Foreign Keys 3.Views 4.** Constraints 5.** Waarborgen integriteit ( stored procedures, triggers, etc) 6.** Optimaliseren perfomance ( indexen e.a. maatregelen ) ** Niet verplicht voor een V
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Plan van aanpak Wk 6: afbakening van het domein Huiswerk: versie 1 van het conceptueel datamodel Wk 7: criteria voor goed datamodel Huiswerk: versie 2 van het conceptueel datamodel Wk 8: implementatie van het Huiswerk: fysiek datamodel ( mySQLWorkBench) Wk 9: roostervrij Huiswerk: uitwerken ERD Wk 10: oplevering definitief implementatie en documentatie datamodel
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Afbakening Welke informatie zal de database bevatten? Tot op welke details? entiteiten en/of functionaliteiten ? -Welke ‘entiteiten’ behoren tot het domein? En welke niet? -Welke functies zal de database moeten kunnen vervullen? Wat moet een gebruiker kunnen doen? ( use case diagram ) -documenteer het resultaat!
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Ontwerp methode Bottom-up Van details verzamelen Naar grote structuren vaststellen Top-down Van grote structuren ontwerpen Naar details invullen
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese methode 1 : bottom-up ontwerp 1.Beschrijf in een stukje tekst de informatie die je gaat gebruiken in je project. 2.Maak enkelvoudige korte zinnen. 3.Onderstreep zelfstandige naamwoorden. 4.Verwijder naamwoorden die niet naar permanente gegevens verwijzen 5.Selecteer de kernwoorden ( verwijder synoniemen, onbelangrijke woorden ) entiteiten 6. werkwoorden verbinden entiteiten relaties
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Methode 2 top-down ontwerp Niet alle entiteiten zijn even belangrijk in het datamodel. Sterke entiteiten ( TOP ) 2 to 5 kern-entiteiten Worden in ieder geval in het model opgenomen, ook als andere entiteiten er niet zouden zijn. Zwakke entiteiten Beschrijven veelal relaties tussen sterke entiteiten Zijn afhankelijk van sterke entiteiten. Opzoeklijstjes
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Opdracht: top-down ontwerp Identificeer de belangrijkste ‘sterke’ entiteiten Identificeer relaties tussen deze entiteiten Maak een eerste ‘conceptueel’ datamodel NB: -Beperk je tot 2 tot 5 entiteiten -Gebruik pen en papier
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Opdracht. Maak een eerste versie van een ERD voor jouw collectie database op papier Controleer Zijn alle belangrijkste entiteiten gevonden? Zijn de attributen in kaart gebracht? Zijn de relaties in kaart gebracht? Is het datamodel een basis voor alle gebruiksmogelijkheden?
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Criteria voor een goed datamodel
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Stap 2: datamodel ( ERD ) Criteria voor een goed model 1.Naamgevingsconventies 2.“3de normaalvorm” Voor teggies 3.Integriteit waarborgen. Middels triggers, stored procedures, e.d. 4.Optimalisatie. Indexeren, views
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Naamgeving (algemeen) Geen spaties ( eventueel underscore _ ) Geen gekke karakters Geen afkortingen Niet beginnen met een cijfer Consistent gebruik hoofdletters Beschrijvend De naam beschrijft het element precies, Laat niets te raden over. Liever een lange naam, dan een onduidelijke naam
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Tabelnaam: enkelvoud Tabel naam: Naam van de entiteit op één rij Enkelvoud forum berichtID auteur tekst datum bericht ID auteur tekst datum berichten berichtID auteur tekst datum
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Tabelnaam: enkelvoud Tabel naam: Naam van de entiteit op één rij Enkelvoud catalogus productID naam prijs datum product ID naam prijs datum producten productID naam prijs datum
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Naamgeving attribuut/kolom De ‘scope’ van betekenis is de entiteit ( de sql code wordt dan leesbaar ) bij FK’s: de naam van de relatie als prefix. (vaak is dat ook de naam van de tabel waarnaar wordt verwezen) bericht berichtID berichtauteur berichtTekst datum bericht ID auteurID tekst datum
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Opdracht: datamodel versie 1 Controleer je datamodel op bovengenoemde naamgevingsconventies.
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Stap 2: datamodel ( ERD ) Criteria voor een goed model 1.Naamgevingsconventies 2.“3de normaalvorm” Voor teggies 3.Integriteit waarborgen. Middels triggers, stored procedures, e.d. 4.Optimalisatie. Indexeren, views
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese “3de normaalvorm” Regel 1: éénduidige betekenissen Als je ingewikkelde ‘als-dit,dan-dat’ constructies of procedures nodig hebt om de betekenis van je elementen uit te leggen zit je fout. Regel 2: géén redundantie Data mag maar één keer voorkomen, zodat het praktisch ommogelijk is dat de database inconsistente informatie bevat (waarborgt de integriteit)
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Data-elementen zijn ‘atomair’ Geen samengestelde waarden in één kolom Fout: Voor+achternaam, straat+nummer+plaats Geen herhalende waarden in één tabelcel Fout: Komma gescheiden lijst productnummers (wel: gebruik een aparte tabel) Laat de betekenis niet afhangen van andere elementen Fout: Bij studenten is ‘contact’ een adres en bij docenten is ‘contact’ een telefoonnummer.
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Vermijdt redundantie ( 1 ) Iedere rij in een tabel bevat attributen van één entiteit en niets dan attributen van die ene entiteit. Iedere rij heeft een unieke sleutel ( of gecombineerde sleutel ) voetballer ID naam club trainer voetballer ID naam clubID club ID trainer
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Hoe ver moet je gaan? voetballer ID naamID clubID adresID club ID naam trainer adres ID straat postcode plaats naam ID voornaam achternaam
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Hoe ver moet je gaan persoon ID voornaam achternaam adresID club ID naam trainerID adresID adres ID straat postcode plaats Is_voetballer_bij_club persoonID clubID
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Hoe ver moet je gaan persoon ID voornaam achternaam adresID club ID naam adresID adres ID straat postcode plaats Is_lid_van_club persoonID clubID rol [speler,trainer]
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Vermijdt redundantie (2) Data-elementen die afgeleid kunnen worden mogen niet in de tabel voor komen product ID prijs btw Prijs_inc_btw product ID prijs btw
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Voorbeelden van misontwerp
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese “3de normaalvorm” Regel 1: eenvoud Data-elementen zijn atomair Regel 2: vermijdt redundantie Per rij, een entiteit (zo niet dan tabel splitsen ) Geen kolommen die berekend kunnen worden Geen relaties die afgeleid kunnen worden
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese opdracht Controleer je datamodel op ‘3de normaalvorm’ Verbeter indien nodig, en maak nieuwe ERD Vergelijk met je use case. Is het datamodel een basis voor alle gewenste gebruiksmogelijkheden?
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese huiswerk Download mySQLWorkBench Maak een genormaliseerde versie van een ERD voor jouw collectie database, waarbij de nadruk ligt op volledigheid Zijn alle belangrijkste entiteiten gevonden Zijn de attributen in kaart gebracht Zijn de relaties in kaart gebracht 3de normaalvorm Atomaire data-elementen Geen redundante data Geen redundante relaties Vergelijk met je use case. Is het datamodel een basis voor alle gebruiksmogelijkheden?
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Werken met mySQLWorkBench Demo
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese DataModellen Ontwerppatronen Lees reader deel 2
Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese Opdracht ( vijf minuten ) Controleer je datamodel op de volgende punten: Naamgeving: 1.Is de naamgeving goed? (enkelvoud) Normalisatie: 2.Zijn alle data-elementen ‘atomair’? 3.Bevat het model redundante data-elementen? Relaties: 4.Is bij iedere relatie de multipliciteit bepaald? 5.Is de multipliciteit vertaald naar correcte relaties? many-to-one = FK in ‘many’-tabel naar PK in ‘one’-tabel Many-to-many = tussen tabel ( zwakke entiteit ) Ontwerppatronen: 4.Welke ontwerppatronen uit de reader gebruik je.?