Stoffentransport tussen cellen en hun omgeving in cel :opname , afgifte en doorgeven van stoffen  diffusie, osmose en actief transport

concentratie Oplossing = oplosmiddel + opgeloste stoffen Organismen  water = oplosmiddel Concentratie: hoeveelheid opgeloste stoffen per volume-eenheid van oplosmiddel Aangeven concentratie in volumeprocenten  g/l Massaprocent mg /m³ Ppm of o,ooo1% Mol ( in scheikunde ) Concentratie altijd berekenen t.o.v totale oplossing 95g water en 5g suiker Massaprocent =? 5%

gassen Hier spreekt men van druk (afhankelijk van temperatuur en volume) Gasmoleculen verplaatsen zich snel / botsen daarbij tegen elkaar en wand ruimte  bepaalde druk op wand Meer gasmoleculen per tijdeenheid  hogere druk op wand Gasdruk in PV = nRT pascal (Pa) of kilopascal (kPa) of (100.000 Pa = 1 bar) Meten met manometer compressor

Gassen ( achtergrondinfo) De gasconstante, ook algemene gasconstante of molaire gasconstante geheten, is de evenredigheidsconstante R die voorkomt in de algemene gaswet en de Van der Waalsvergelijking. De algemene gaswet luidt: PV = nRT waarin p de druk, V het volume, n het aantal mol en T de absolute temperatuur van het gas is.

diffusie Verbranden iets vooraan in lokaal  tijd later overal te ruiken door diffusie (in gassen) In glas water kleurstof  water kleurt helemaal = diffusie Moleculen van gassen of vloeistoffen bewegen Botsen tegen andere moleculen  richting molecule verandert  bewegingen naar alle kanten  Hele ruimte wordt gevuld = homogene verdeling van moleculen over de beschikbare ruimte

Diffusie Schot weghalen  na enige tijd nettoverplaatsing van glucosemoleculen van AB Nettoverplaatsing water B A Nettoverplaatsing / tijdseenheid= Diffusiesnelheid Afhankelijk van -Temperatuur waarom? -Diffusieoppervlak -Afstand diffusie -Concentratieverschil -Aard diffunderende stof ( o.a. grootte van moleculen, viscositeit) -Medium waarin diffusie plaatsvindt Gas diffusiesnelheid 300 000x zo snel dan in water

osmose semipermeabele wand of half doorlatende wand: Zeer kleine poriën  alleen water kan er doorheen 2 oplossingen met verschillende concentratie  netto waterverplaatsing van de oplossing met de laagste concentratie P2a naar de oplossing met de hoogste concentratie P1a.  concentratie P1a daalt  p1b Concentratie P2a stijgt p2b

Netto waterverplaatsing naar P1b *Lage concentratie *Lage osmotische waarde * Hoge concentratie * Hoge osmotische waarde

Osmotische waarde Hoge osmotische waarde = hoge concentratie opgeloste deeltjes NaCl in water  2 deeltjes Glucose in water  1 deeltje Oplossing met evenveel moleculen glucose lagere osmotische waarde dan oplossing met evenveel moleculen NaCl  deze 2 oplossingen gescheiden door semipermeabel membraan  wat gebeurt Osmose = verplaatsing van water door semipermeabel membraan van een plaats met lage osmotische waarde naar een plaats met hoge osmotische waarde

Celmembraan = semipermeabel wat gebeurt er als je een cel in zout water legt met een hogere osmotische waarde? Hypertoon  osmotische waarde is …….dan osmotische waarde cel Isotoon  osmotische waarde is…… Hypotoon  osmotische waarde is……

transport