Monitoren van de effecten van het Nederlandse mestbeleid Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Dico Fraters Jaap Willems
Wat kunt u verwachten? Nederland in de EU Nederlands mestbeleid Hoe dit te monitoren? Eerste resultaten van de monitor Conclusies
N-overschotten in de EU Geen gegevens 170 - 400 kg/ha 80 - 169 kg/ha 40 - 79 kg/ha < 40 kg/ha Stikstofoverschot (1997)
Nederlands mestprobleem 215 kg/ha N dierlijke mest 165 kg/ha N kunstmest
Nederlands mestbeleid Peilers van het beleid Beheersen van nutriëntengebruik Mineralenafgiftesysteem (MINAS) Beheersen van mestproductie Productierechten (tot 2005) Mestafzetovereenkomsten (MAO) 170 kg N per ha voor bouwland 250 kg N per ha voor grasland
Mineralenaangiftesysteem Overschot = aanvoer - afvoer Verliesnormen afhankelijk van a) grondgebruik b) grondsoort c) ‘grondwaterstand’ Overschot > verliesnorm heffing
MINAS-overschot Overschot Voer Gewassen Melkveebedrijf Kunstmest NHx emissie N-binding Atmosferische depositie Voer Gewassen Melkveebedrijf Kunstmest Melk e.d. Mest Mest Mineralisatie Overschot
MINAS-verliesnormen
Hoe NL mestbeleid te monitoren? Bedrijfs- factoren Milieueffect Bedrijfsvoering Omgevings- factoren
Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid (LMM) Doel: Meten effecten beleid a) op bedrijfsvoering b) op waterkwaliteit Uitvoering: 1 Evaluatie monitor 2 Verkennende monitor
LMM Evaluatie Monitorprogramma 3 Regio’s 2 Landbouwtypen Monitoren op bedrijven van: bedrijfsvoering (540 bedrijven) waterkwaliteit (160 bedrijven) Wandelend meetnet 15% vervanging
Meten van waterkwaliteit putwater (zand, veen en klei) bodemvocht (löss en zand) drainwater (klei) slootwater (veen en klei)
Eerste resultaten: N-overschot
Eerste resultaten: Nitraat
De eerste resultaten: Correctie
Monitoren van effecten van beleid: Conclusies Monitoren van effecten van beleid: Zowel bedrijfsvoering als milieu Dicht bij de bron Corrigeer voor bedrijfs- en omgevingsfactoren Effecten van beleid: Daling van overschotten Daling van nitraatconcentratie