Ed van den Berg AMSTEL UvA e.vandenberg@uva.nl Begrippen ontwikkelen, corrigeren, en inslijpen met snelle diagnose en feedback Antwerpen 2010 Ed van den Berg AMSTEL UvA e.vandenberg@uva.nl

Programma Waarom snelle feedback? Voorbeelden snelle feedback en formats Voorbeelden met deelnemers als leerling Taak 1 Discussie Meer voorbeelden en details Taak 2 Samenvatting

Onderwijzen en Leren

Onderwijzen en Leren INTERACTIE Leren is constructie, NIET kopiëren Constructie gaat vaak fout Continu monitoren is essentieel INTERACTIE

Leren van Begrippen Vereist Aansluiten bij voorkennis: wat weet de dame al? Uitleg, visualisatie: gebruik meer dan woorden, teken een kaartje! Interactie: politie en dame bevragen elkaar. Evaluatie: kwam de dame op haar plek?

Misconceptie Studies Er zijn geen magische lesmethoden INTERACTIE

Diagnostische Toetsing Toetsing/meting TIJDENS het leerproces om leren en onderwijzen bij te sturen Grote leereffecten indien op de juiste manier gebruikt Moet niet-evaluatief (geen cijfer) Moet zinvol zijn voor leerling Moet snel zijn, dus gedurende het leren

Hoe kun je begripsconstructie volgen in echte klassen?

Diagnose en feedback zijn essentieel voor leren en onderwijzen Hoe kan dit worden gedaan zonder nakijkwerk? Snelle feedback methoden!

Voorbeeld 1: Grafieken maken In het gegeven coördinatensysteem, schets de grafieken van: 1. f1(x) = x 2. f2(x) = 2 x 3. f3(x) = ½ x 4. f4(x) = ½ x -2 5. f5(x) = -x f(x) x

De grafieken f2(x) = 2x f1(x) = x f(x) f3(x) = ½ x x

Eerste interventie f(x) x

Werkwijze Zorg eerst dat iedereen aan het werk is Ga rond en zie 15 - 20 grafieken in een minuut Interview één of twee leerlingen over hun grafieken Desnoods even uitleg voor die twee Plenaire follow-up en volgende taak

Voorbeeld 2: Kinematische diagrammen Positie (m) Schets de positie-tijd grafiek van de beweging van de docent Docent loopt met constante snelheid weg van oorsprong Stoel (oorsprong) Tijd (s)

Voorbeeld 2: Kinematische diagrammen Positie (m) Schets de positie-tijd grafiek van de beweging van de docent Stoel (oorsprong) Tijd (s)

Voorbeeld 2: Kinematische diagrammen Positie (m) Docent staat stil op 1 m van de oorsprong, schets de positie-tijd grafiek. Stoel (oorsprong) Tijd (s)

Positie (m) Docent staat stil op 1 m van de oorsprong, schets de positie-tijd grafiek. Veel voorkomende fout is een punt ipv een lijn. 1 m Tijd (s)

Positie (m) Schets de positie-tijd grafiek van de beweging van de docent Tijd (s)

Positie (m) Docent loopt snel weg van oorsprong en langzaam terug. Veel voorkomende fout: alleen de eerste lijn wordt getekend en dan ga je terug langs die lijn, maar dat is teruggaan in de tijd!! Tijd (s)

Voorbeeld 2: Kinematische diagrammen Positie (m) Veel voorkomende fout: alleen de eerste lijn wordt getekend en dan ga je terug langs die lijn, maar dat is teruggaan in de tijd!! Stoel (oorsprong) Tijd (s)

Voorbeeld 3: Stel dat we door een magische bril de lucht kunnen zien, teken de lucht

Een beetje lucht wordt uit de fles gezogen, teken de lucht die in de fles achterblijft

Resultaten

Voorbeeld 4: Kort antwoord of Meerkeuze (leerlingtaal) Wanneer water kookt, dan zijn er grote bellen in het water. Waar bestaan die bellen uit? A. lucht B. stoom C. warmte D. zuurstof en waterstof

Voorbeeld 5: Teken het bijbehorende v, t diagram neem v(t=0) = 0 versnelling tijd

Voorbeeld 6: Eenheden De hoogte van de deur van het lokaal is ongeveer: A. 20 cm B. 200 cm C. 20 m D. 200 m

Voorbeeld 7: Op volgorde zetten (Ranking)

Voorbeeld 8: Teken de convectie van lucht rond een vuur en geef uitleg in stappen

Convectie Vuur

Nuttige “formats” Grafieken Tekenen/schetsen Diagrammen (krachten, optica, scheikunde) Korte antwoorden of multiple choice “Ranking” Ad hoc representaties (“fortune lines”) Rollen spelen (niet snel)

Opdracht Kies een onderwerp of een begrip Welke begrips- of andere problemen verwacht je bij je leerlingen? Bedenk een fast feedback taak

Snelle feedback in stappen met verbetering Onderzoek Katrina Emmett in Utrecht, zie artikel in Physics Education

Snelle feedback zonder stappen Onderzoek Katrina Emmett in Utrecht, zie artikel in Physics Education Snelle feedback zonder stappen

Samenvatting Formatieve evaluatie en kwaliteits feedback zijn cruciaal in leren en onderwijzen Formatieve evaluatie kan gedaan worden in “real time” met “fast formats”

Suggesties Soms: ontwikkel representatie eerst Dan: zet leerlingen aan het werk Ga rond en kijk Heb kort diagnostisch interview Eventueel korte uitleg Plenaire reactie op veel voorkomende fouten Gebruik leerlingen om aan elkaar uit te leggen (peer teaching)

Fast feedback voor verschillende doelen Weten of kunnen ze het nog, of weten ze het al? Diagnose van preconcepties Begrip corrigeren of introduceren door een serie van vragen Inoefenen/stampen/slijpen van een vaardigheid

Mogelijkheden Geometrische optica Ad hoc representaties elektriciteit Krachten diagrammen Vloeistofniveaus Gasdeeltjes, atomen, bindingen Energie flow of systeemdiagrammen Elektrostatica, ladingen, ladingsverdeling Veldlijnen

Meer materiaal Diagnostische toetsen + artikelen Boekje over misconcepties Werkgroepboekje Tijdelijk (van 23 april – 10 mei) op: http://staff.science.uva.nl/~eberg/Antwerpen2010

“Mr. Osborne, may I be excused? My brain is full.”