Informatieavond 13 september 2010 Specifieke Lerarenopleiding (SLO) Prof. dr. Antonia Aelterman Voorzitter opleidingscommissie pag. 1

Opbouw uiteenzetting Deel 1: belang SLO Programma Stage en LIO Algemene info Deel 2: vragen pag. 2

Belang van de SLO Voorwaarde voor benoeming in SO 2de en 3de graad: bekwaamheidsbewijzen SO: (link op website lerarenopleiding) Vereiste bekwaamheidsbewijzen (specificiteit van masterdiploma van belang) Voldoende geachte bekwaamheidsbewijzen Andere “Diploma van leraar” vaak gevraagd door de hogeschoolbesturen voor hoger onderwijs van één cyclus (bacheloropleidingen) Nuttig in educatieve settings buiten de school pag. 3

SLO: voor wie? De universiteiten: ‣ Alle afgestudeerden van een masteropleiding (universiteit of hogeschool): ‧ inschrijving kan na academische bachelor (of GIT of schakelprogramma), op voorwaarde van inschrijving voor de master ‧ diploma van leraar na masterdiploma ‧ Toelatingsvoorwaarden: De hogescholen: ‣ Voor afgestudeerden van een masteropleiding in drie bestaande studiegebieden (econ., conservatorium, academie) De CVO: ‣ afgestudeerden SO, (professionele) bachelors en masters pag. 4

Eigenheid en sterkte SLO UGent Evenwicht tussen “academische basis” (leraar met een visie) en professionele gerichtheid (leraar ook gewapend met “technische vaardigheden”) Flexibele trajecten maar ook de mogelijkheid om in één jaar af te studeren Ruime stage en variatie in stage: verschillende onderwijsvormen en onderwijsniveaus Sterke klemtoon op en begeleiding door de vakdidactiek, ook op stage pag. 5

SLO-richtingen  20 richtingen binnen de SLO aan de UGent: zie studiegids  Ingedaalde lerarenopleiding (30 stp): ‧ Minor onderwijs in alle opleidingen wetenschappen ‧ Afstudeerrichting onderwijs in master psychologie ‧ Major lerarenopleiding in master pedagogische wet. ‧ Afstudeerrichting onderwijs en vorming in revaki ‧ Afstudeerrichting educatie en communicatie in biomedische wetenschappen –Overige 30 stp na master of gelijktijdig; of via LIO-baan pag. 6

SLO curriculum Aangestuurd door de basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs ‣ zijn ook een basis voor opdracht in hoger onderwijs, volwassenenonderwijs en andere educatieve settings Geënt op algemene onderwijsvisie en visie op lerarenopleiding Ugent:  Leraarschap steunt op stevige vakinhoudelijke opleiding en pedagogisch- (vak)didactische vorming  Emancipatorische en leerlinggerichte onderwijsvisie pag. 7

Modeltraject SLO (1) Leren en instructie6 stp (jaarvak) Vakdidactiek I6 stp (sem 1) Vakdidactiek II of vakdidactische uitdieping6/4stp (sem 2) Vakdidactische verbreding4/6 stp (sem 2) Stage18 stp (jaarvak) pag. 8

Modeltraject SLO (2) Onderwijsorganisatie en –beleid4 stp (sem 1) Psychologie van de adolescentie4 stp (sem 1) Algemene en historische pedagogiek4 stp (sem 2) Pedagogische componenten van het leraarschap 4 stp (sem 2) Keuzevak:ten minste 4 stp pag. 9

Overzicht keuzevakken Educatieve interactie en communicatie (4 stp) Vakdidactiek I in een andere taal of discipline (6 stp) Vakdidactische verbreding (4 stp) bijv. didactiek wetenschappen, gezondheidswetenschappen, gedrags- en maatschappijwetenschappen, cultuurwetenschappen Bewegen en sport: nu en later (4 stp) Cultuur, media en educatie (4 stp) Pedagogische vraagstukken: filosofie als oefening in levenskunst (4) Een aan het onderwijs gerelateerd opleidingsonderdeel uit een andere masteropleiding of uit de lerarenopleiding aan de hogeschool pag. 10

Volgtijdelijkheid Leren en instructie: gelijktijdig of voorafgaand aan vakdidactiek I Vakdidactiek vooraf of gelijktijdig met stage Vakdidactische uitdieping volgt op of is gelijktijdig met vakdidactiek pag. 11

Decreet : praktijk (30 stp) in de SLO Wat betekent dit? ‣ Seminaries en instituutspractica ‣ Stage in scholen, preservice of inservice (LIO-baan) Praktijk en oefeningen zijn geïntegreerd in alle vakken pag. 12

Concretisering (preservice) stage SLO UGent (1) 18 stp stage in scholen voorbereid doorheen oefeningen vakdidactiek (practica) terugkomseminaries algemene seminaries EHBO en stemhygiëne – communiceren met anderstaligen stageportfolio als begeleidings- en evaluatie-instrument werkbegeleiding op school: ‣ door schoolmentor ‧ eerste aanspreekpunt voor afspraken stage ‧ meso-gebonden activiteiten ‣ door vakmentor pag. 13

Concretisering stage (2) leerbegeleiding door opleiding : ‣ door vakdidacticus en praktijkassistent (stagebegeleider) ‧ via stagebezoek ‧ individuele en groepssupervisie duo-stages zijn mogelijk stage in sectoren waar master onderwijsbevoegdheid heeft stageregistratie en –opvolging via STAR ( pag. 14

Concretisering (preservice)stage (3) Wat omvat de stage? ‣ 25u observeren ‣ 60u zelfstandig realiseren van onderwijs-leeractiviteiten (onder begeleiding vakmentor) ‧ minimum 30u in 2 verschillende onderwijsvormen SO; daarnaast HO, volwassenenonderwijs, andere educatieve sectoren ‣ minimum 8 meso-activiteiten ‣ Vakdidactiek werkt deze algemene afspraken uit in stagehandleiding en opdrachten overeenkomstig eigenheid studierichting ‣ Concrete stageplanning in overleg met PA en stageschool ‣ Stage-aanvragen moeten ingevoerd zijn uiterlijk op 8 oktober ‧ aanwezigheid bij eerste les vakdidactiek absolute vereiste! pag. 15

Spreiding stage Gespreid over het volledige schooljaar Stage kan gespreid worden over drie opeenvolgende academiejaren Afstuderen kan ook in februari indien alleen nog stage af te werken traject wordt bijgehouden door vakdidactiek student houdt stageportfolio bij opnieuw inschrijven! pag. 16

Wie kan aan UGent LIO-statuut krijgen?  Onderwijsopdracht ‧ Decreet: minimaal 500 uren op jaarbasis ‧ UGent: vanaf ten minste 200 uren op jaarbasis (aanvullende preservice stage)  Waar? ‧ 2 de en 3 de graad SO ‧ professionele bacheloropleiding (hogeschool) ‧ CVO ‧ Basiseducatie  Contacteer stagecoördinator zo snel mogelijk  Inschrijven voor 15 oktober pag. 17

Doelstellingen LIO-traject via e-portfolio  Alternatief leertraject: benutting van praktijkervaringen van studenten die in het onderwijs werken (leren op de werkplek):  integratie theorie en praktijk in gehele curriculum  Leren op afstand  Afstemming op individuele leerbehoeften  Verantwoordelijkheid van studenten in hun eigen leerproces  E- portfolio:  Handig om werkstukken, relevante bewijsstukken van good practice (filmpjes, enz.) en evaluaties te verzamelen  Verdere ontwikkeling van de ICT-competenties  Start van professionele ontwikkelingsproces pag. 18

Opbouw portfolio  Vertrekken van de basiscompetenties leraar secundair onderwijs  10 functionele gehelen (vaardigheden en deelvaardigheden)  attitudes en taalcompetenties  Rode draad van portfolio:  Vorderingen aantonen: initiatieven aangeven om te ‘groeien’ in leraarschap (actieplannen)  Eigen sterktes en zwaktes in beeld brengen: zelfevaluatie en zelfsturing!  Integratie van theorie en praktijk: aantonen dat theorie wordt toegepast  Reflectie als grondhouding: reflectief ervaringsleren  (zie handleiding op website) pag. 19

Begeleiding  Op school ‣ 3 x klasbezoek met verslag door mentor ‣ Ten minste 3 supervisies van praktijkassistent ‣ feedback worden verwerkt in portfolio  Doorheen opleiding ‣ Technische basistraining ‣ Begeleidingsessies, gekoppeld aan timing portfolio-opdrachten ‣ Tussentijdse feedback van begeleiders ‣ Verplicht begeleidingsgesprek in januari  Door medestudenten ‣ Permanente intervisie ‣ Intervisieopdrachten pag. 20

Beoordeling  Eind-evaluatie (juni) ‣ 2 beoordelaars lezen portfolio en geven beoordeling ‣ 1 beoordelaar voert het gesprek ‧ Toelichting zelfevaluatie ‣ Toekenning eindscore  Eindcijfer per opleidingsonderdeel ‣ 12 (vakoverschrijdend portfolio) + 8 punten (specifieke opdracht per opleidingsonderdeel) ‣ Afzonderlijke beoordeling vakdidactiek en stage pag. 21

Mogelijke trajecten  Éénjarig traject  Spreiding over maximaal drie jaar  Meerjarig traject wordt opgesteld in overleg met de stagecoördinator pag. 22

Afspraken & deontologie  Contract tussen student en opleiders (15/10)  Brief voor de directie  Engagement voor begeleiding door mentor/begeleider  Kopie van de arbeidsovereenkomst (15/10)  Deontologie  Portfoliocursus is afgeschermd  Professionele benadering  Privacy  Toestemming bij gebruik portfolio voor onderzoeksdoeleinden pag. 23

Administratieve info Inschrijving SLO geldt in principe voor de ganse opleiding Indien geen volledige SLO: GIT-traject aangewezen Student wordt uitgenodigd (in najaar) om curriculum te bevestigen Vrijstellingen (EVK) worden aangevraagd bij decaan FPPW Voor de lessen vakdidactiek: aanwezigheid vereist van bij het begin (zie lessenroosters) pag. 24

Algemene info O proep om te zetelen in de opleidingscommissie lerarenopleidingen (formulieren bij FSA; voor meer info: zie minerva begin oktober) Internationale uitwisselingen: Bibliotheek: Dunantlaan 2 Info: FSA Dunantlaan 2 pag. 25

pag Algemene info: curriculum; lessenroosters; examens; inschrijvingen, studiegelden interessante links Elektronische leeromgeving: stagecoördinator: Anneleen Jachowicz Anneleen.jachowicz.ugent.be vragen: of trajectbegeleider: