(…om nooit te vergeten…) In het kader van het project : Nigdy Nie Zapomniec (…om nooit te vergeten…) Hevenu SJALOOM alechem Joodse cultuur Joodse cultuur - Devriendt Jan

Joden zijn vooral als groep bekend via de HOLOCAUST (= uitroeiïng door de Nazi’s) Maar deze verdrijving is NIET EENMALIG middeleeuwen (Venetië, Praag,…) GETTO : afzondering van een volk in een welbepaald omschreven gebied Woord betekent : slachthuis (Venetië)

Maar ook vandaag vormen ze een bron van nieuws : Een muur tussen Israël en Palestina verwijdering van Joodse kolonisten op Gazah (2005)

JODEN : een apart volk van GOD Wie is Jood? Een belangrijk volk Een apart volk Een verlangend volk Gods volk

1. Wie is Jood? Volgeling van de Joodse Godsdienst overal op de wereld (Orthodox-liberaal) Geboren uit Joodse moeder Inwoner van Israël ‘Goy’ = groep met een gemeenschappelijke geschiedenis en traditie

2. Een belangrijk volk Sigmund Freud : psychologie Albert Einstein : wiskundige Oppenheimer : chemicus Karl Marx : socioloog Bob Dylan : muzikant Charlie Chaplin : filmmaker

3. Een apart volk. Geboren handelaars (middeleeuwen, crisisjaren ’30) Behoren nooit tot één land Een eigen cultuur en gewoontes (chassidisch) Een uitverkoren volk met uitgesproken leefgewoontes vandaar : gemakkelijke schuldigen bij pest, crisis, kruistochten,…

4. Een verlangend volk Leven met een gemeenschappelijke afkomst in de DIASPORA Hebreeuwen Abraham Koning David onderdrukking

Verlangen naar het beloofde land : Venetië, Praag, Krakow, Lublin, Warschau,Antwerpen, … Verlangen naar het beloofde land : ISRAËL

5. Gods volk Gebruiken Feestmomenten Jiddische taal Gebed (synagoge, thuis) Sabbat Kosjer inwijding Feestmomenten Pesach Sjawoeot Rosj Hasjana Jom Kippoer Soekkot Chanoeka

a. Gebruiken Jiddische taal Gebed Thuis synagoge Sabbat dag van de Heer Kosjer - spijswetten Inwijding besnijdenis Bar en bat mitswa huwelijk

b. Joodse feesten Pesach : Joodse paasfeest Sjawoeot : oogstfeest Rosj Hasjana : Joodse nieuwjaar Jom Kippoer : grote verzoendag Soekkot : loofhuttenfeest Poerim : Joods carnaval Chanoeka : feest van de herwijding

b. Joodse feesten : Pesach Feest van de uittocht uit Egypte geen brood of kruimels (verbranden) grote schoonmaak Seder-maaltijd met de vragen voorlezen uit de haggada

b. Joodse feesten : Sjawoeot Oogstfeest – gedenken van Gods gegeven wet (50 dagen na Pesach) danken voor de Thora lezen uit het boek Ruth versieren van huizen nuttigen van zuivelprodukten

b. Joodse feesten : Roj hasjana Joodse nieuwjaar : bezinnen en her-bronnen (meestal maand september) eerste twee dagen van de hoogheilige dagen Bekering en vergeving, wensen eten van de challa God beoordeelt de mensen

b. Joodse feesten : Jom Kippoer Grote verzoendag - vastendag 10 dagen na Rosj Hasjana vastendag (25 uur) verhaal van Jona bazuin met de sjofar

b. Joodse feesten : Soekkot Loofhuttenfeest : zo was het in het Beloofde land (4 dagen na Jom Kipoer) verblijven in de soekhoth

b. Joodse feesten : Poerim Bevrijdingsfeest – Joden overwinnen kinderen verkleden zich uitwisselen van geschenken

b. Joodse feesten : Chanoeka Feest van religieuze en nationale vrijheid (Feest van de lichtjes – 8 dagen) ritueel van het licht

Onthouden : Het Joodse volk is belangrijk voor de geschiedenis Hun handeling is gebaseerd op hun gemeenschappelijke geschiedenis Ze stellen zich vaak afzonderlijk op Hun handelen is gericht op Gods droom (via gebruiken en religieuse feesten)

Ontwerp en uitvoering : Jan Devriendt SHALOOM ! Ontwerp en uitvoering : Jan Devriendt jan.devriendt@scarlet.be Ieper 2006