Comparatief voordeel Waarom verschillen in opportuniteitskosten ? (verdeling lijkt niet willekeurig, cfr. Handelspatroon OL en MOL) Waarom belangrijk ?
Waarom verschillen opportuniteitskosten ? Enerzijds verklaring niet belangrijk : ongeacht de oorzaak, analyse blijft geldig Anderzijds wel belangrijk : bepaling determinanten comparatief voordeel nationale verdeling welvaartswinst internationale handel
Verschillen in opportuniteitskosten : bronnen Verschillen in technologie ? Ricardiaanse analyse Verschillen in productiefactoren waarover een land beschikt (factorbeschikbaarheden) Heckscher-Ohlinmodel
Verschillen in opportuniteitskosten : effect op vorm PMC Verschillen in technologie opportuniteitskosten vast, PMC = rechte Verschillen in factorbeschikbaarheden opportuniteitskosten afhankelijk van factorinzet, PMC concaaf
Effect op vorm PMC
Verschillen in technologie
Factorallocatie 2 goederen, 2 productiefactoren : Edgeworthbox & contractkromme
Factorallocatie & PMC
Oorzaak verschillen opportuniteitskosten : geen effect Analyse analoog & conclusies gelijk: bepaling autarkisch evenwicht : E=P=C bepaling internationaalhandelsevenwicht : PC
Autarkisch evenwicht : E=P=C
Evenwicht in de open economie : P C
Verschillen in opportuniteitskosten wel belangrijk : Heckscher-Ohlinmodel Veronderstellingen m.b.t. de technologie : gelijke technologie in beide landen constante schaalopbrengsten technologische verschillen goederen: voor alle relatieve factorprijzen M relatief kapitaalintensief & X relatief arbeidsintensief
Heckscher-Ohlinmodel Veronderstellingen vraag en werking economie : gelijke preferenties consumenten in beide landen; perfecte concurrentie goederen – en factormarkten; internationale immobiliteit van de productiefactoren; perfecte internationale mobiliteit goederen (geen transportkosten, geen handelsbarrières,…).
Heckscher-Ohlinmodel Implicaties veronderstellingen : landen verschillen enkel in factorbeschikbaarheden
Verschillen in factorbeschikbaarheden : effect op vorm PMC Relatief arbeidsovervloedig land (A)
Verschillen in factorbeschikbaarheden : effect op vorm PMC Relatief kapitaalovervloedig land (B)
Factorbeschikbaarheidsverschillen : bepaling van het specialisatiepatroon landen even groot verondersteld; vergelijking autarkisch en open economie-evenwicht
Factorbeschikbaarheidsverschillen : bepaling van het specialisatiepatroon
Factorbeschikbaarheidsverschillen : bepaling van het specialisatiepatroon
Heckscher-Ohlintheorema een land zal het product exporteren intensief in de relatief overvloedige productiefactor en het product importeren intensief in de relatief schaarse productiefactor. comparatief voordeel = product intensief in de relatief overvloedige productiefactor
Heckscher-Ohlinmodel Bepaling comparatief voordeel (Heckscer-Ohlintheorema) Welvaartseffecten internationale handel : intern / nationaal (Stolper-Samuelsontheorema & factorprijsegalisatietheorema) internationaal (bepaling internationale ruilvoet)
Heckscher-Ohlinmodel Factoraccumulatie, technologische vooruitgang & internationale handel (Rybsczynskitheorema, …)
Stolper-Samuelsontheorema : Effecten van internationale handel op de vergoeding van de productiefactoren
Stolper-Samuelsontheorema eenheidswaardenisoquanten van X en M : één gemeenschappelijke raaklijn (eenheidsisokostenrechte) verband tussen relatieve prijzen, relatieve factorvergoedingen & sectorale factorintensiteit;
Stolper-Samuelsontheorema
Stolper-Samuelsontheorema
Stolper-Samuelsontheorema : Internationale handel : in elk land : de vergoeding van de relatief overvloedige productiefactor zal stijgen de vergoeding van de relatief schaarse productiefactor zal dalen (in reële termen : Jones magnificatie-effect)
Factorprijsegalisatietheorema Hoe ver gaat stijging vergoeding relatief overvloedige productiefactor & daling relatief schaarse productiefactor ?
Factorprijsegalisatietheorema convergentie factorbeloningen tot ze identiek zijn; voorwaarde : factorbeschikbaarheden mogen niet “te veel” verschillen. Grafisch : factorbeschikbaarheden gelegen in diversificatiekegel
Factorprijsegalisatietheorema
Factorbeschikbaarheidsverschillen : normatieve implicaties Handel volgens comparatief voordeel is geen Pareto-verbetering (sociale bescherming & globalisering complementair ?)
De bepaling van de ruilvoet Offercurve (vraag- & aanbodcurve) : Wat een land bereid is te exporteren voor elke hoeveelheid import (in ruil aan te bieden) Wat een land verlangt in ruil voor elke hoeveelheid die het exporteert
Offercurve : eigenschappen Concaaf verloop naar de “importas” (stijgende opportuniteitskosten & saturatie-effecten); voerstraal oorsprong-offercurve : internationale ruilvoet (prijslijn)
De offercurve
Bepaling van de internationale ruilvoet Snijpunt van de offercurve van land A en de offercurve van land B (= P) XS (A) = MS (B) MG(A) = XG (B) bij ruilvoet r2
Wijziging offercurve : landen “even” groot
Effect wijziging offercurve : landen verschillende grootte
Afleiding van de offercurve Op basis van : hetgeen een land bij elke ruilvoet bereid is te ruilen (algemeen evenwicht in een open economie); handelsindifferentiecurve ( = transformatie van de sociale welvaartscurve)
Handelsindifferentiecurve (TIC)
Afleiding offercurve