De Lessius Hogeschool - departement Handelswetenschappen, Design Vlaanderen, Designcenter De Winkelhaak, VKW-Antwerpen-Mechelen en Optimo heten u van harte welkom op het workshop van: 29 april 2005 - 14 uur Gesteund door het Europees Sociaal Fonds ESF: Bijdragen tot de ontwikkeling van de werkgelegenheid door het bevorderen van inzetbaarheid, ondernemerschap, aanpasbaarheid en gelijke kansen, en door het investeren in menselijke hulpbronnen.

24 februari 2005 - 14 uur Gesteund door het Europees Sociaal Fonds     14.00 u Verwelkoming Door prof. dr. Paul Verheyen, departementshoofd HW - Lessius Hogeschool     14.10 u. Voorstelling CONCreaS-project                       Concept en programma, een blik op wat CONCreaS in 2005 te bieden heeft, door dr. Ysabel Nauwelaerts, coördinator wetenschappelijk onderzoek dept. HW - Lessius Hogeschool.     14.15 u. Toelichting bij het ondernemingsplan                       Door prof. Eugeen Dieltiëns docent Lessius Hogeschool, secretaris Directiecomité Centea en Inge Van Gheel, productdesigner, laureaat Henry van de Velde - prijs, www.ingevangheel.com     15.50 u.    Deelsessies :                      - SWOT-analyse                      - Investerings- en financieringsplan                        - Kostenplan, break-even, kasplanning                        - Startwijzer     16.10 u. Koffiepauze     16.20 u. Toelichting resultaten deelsessies                       Vragen, opmerkingen en bedenkingen     17.45 u.    Receptie

Partnerschap tussen het departement Handelswetenschappen van de Lessius Hogeschool, Design Vlaanderen, Designcenter De Winkelhaak, VKW Antwerpen-Mechelen en Optimo

Een ondernemingsplan als leidraad Eugeen Dieltiens Inge Van Gheel Vrijdag 29 april 2005

Voor wie maak je een ondernemingsplan? in de eerste plaats voor jezelf voor participant / medevennoot in je project voor kredietverstrekker (/kapitaalverstrekker)

Waarom een ondernemingsplan ? oorzaak van groot aantal mislukkingen - niet zozeer gebrek aan inzet - eerder: te weinig aandacht voor planning & organisatie ideeën onderbouwen met 'redelijke' argumenten <-> intuïtieve management risicobeperking via: - systematische aanpak - tijdig problemen / wijzigingen onderkennen - tijdig heroriënteren => niet enkel bij de opstart

Waarom een ondernemingsplan ? (2) inzicht in haalbaarheid managementinstrument / kompas toont samenhang tussen financiële organisatorische marketing - aspecten kansen & risico's

Waarom een ondernemingsplan ? (3) systematische evaluatie concreet inzicht: hoeveel omzet nodig ? hoeveel winst ? troef naar buitenwereld:  investeerders  financiers  stakeholders

Waarom een ondernemingsplan ? Inge Van Gheel : «  Om een overzicht te krijgen van wat ik ga doen. Schept duidelijkheid. Iets om op terug te vallen. Geeft vertrouwen aan dat waarmee je bezig bent. »

Hoe begin je aan een ondernemingsplan ? Software:  niet domein- of sectorspecifiek  vooral berekeningsmodules zijn nuttig voor grotere projecten Literatuur: aantal gemeenschappelijke facetten  inzake persoon van de ondernemer  inzake de onderneming

Businessplanningsoftware: een vergelijkend onderzoek Rangschikking door Geert Van den Bosch (thesis 2003) EasyStart (Nl):  gebruiksvriendelijk  informatief, uitgebreid Starterscoach (Unizo):  stapsgewijze, heldere opbouw  Startwijzer  Vlaamse product  beperkter in lay-out, grafieken Businessplan Pro (VS):  krachtige opmaak & rekenfuncties  minder gebruiksvriendelijk Plan Magic:  weinig flexibel  laat inconsistenties toe

Onderdelen van een businessplan Managementsamenvatting Businessidee & missie Marketingplan Managementplan Financieel plan Kostenplan Kasplanning Projectbeoordeling

Managementsamenvatting essentieel wanneer je een derde wil overtuigen synthese: duidelijk & coherent zeer helder overzicht van alle relevante aspecten overtuigt: waarom is dit een goed project ? nodigt uit om rest van het businessplan door te nemen; kort & krachtig (max. 2 pagina's)

Onderdelen van een businessplan Managementsamenvatting Businessidee & missie Marketingplan Managementplan Financieel plan Kostenplan Kasplanning Projectbeoordeling

Businessidee Welke activiteiten wil je ontplooien? welke producten/diensten bied je aan? Hoe speelt jouw businessidee in op een specifieke behoefte? Wat maakt je idee waardevol in de markt?

Businessidee Inge Van Gheel design Ontwerp van meubels/producten Oplossingen bieden binnen woon/leefsector voor een breed publiek Gericht op grote niche van bevolking, goedkoper segment Gericht op kleinere niche; exclusievere meubels Vb. meubels voor binnen en buiten, decoratie artikelen, textielvoorwerpen, keukenaccessoires,… Ontwerp van interieurs Ruimtelijke indeling, conceptrealisaties,.. Vb. particulier, winkels, kantoren, horeca,.. Creatief advies binnen verscheidene sectoren

Onderdelen van een businessplan Managementsamenvatting Businessidee & missie Marketingplan Managementplan Financieel plan Kostenplan Kasplanning Projectbeoordeling

Marketingplan Omgevingsanalyse SWOT Omzetprognose Marketingdoelstellingen Marketingmix

Omgevingsanalyse Vraagzijde Marktvraag Aan welke duidelijke behoefte in de markt voldoet mijn idee ? Welke indicaties heb ik dat dit idee zal verkoopbaar zijn in de markt & hoe toets ik dit ? Bestedingspatroon (groeiend, stabiel,...) & verwachte toekomstige evolutie

Omgevingsanalyse Inge Van Gheel design Vraagzijde Fabrikanten beseffen meer het belang van design binnen hun sector Consument zoek meerwaarde / herkenbaarheid in producten die hij / zij koopt Stijgende vraag Observatie / analyse van markt De interesse voor design als marketingwaarde & de meerwaarde van het product naar de klant toe. Producten kunnen aanbieden op verschillende budgetaire niveaus.

Omgevingsanalyse Aanbodzijde wie is er nog actief in deze markt ? over welke competitieve voordelen beschik ik ? waarin onderscheid ik mij van andere aanbieders ?

Omgevingsanalyse Inge Van Gheel design Aanbodzijde Fabrikanten beseffen de laatste jaren pas de meerwaarde die design voor hun bedrijf kan betekenen. Voorheen zeer moeilijk als ontwerper om hen te overtuigen. Goed vooruitzicht: openheid van de fabrikanten Overheidsinstellingen ondersteunen ontwerpers. Maken dialoog ontwerper- fabrikant Stijgende vraag naar producten met meerwaarde Ervaringen in verschillende sectoren.

S W O T Strengths Weaknesses Opportunities Threats Sterke & zwakke punten: - van de ondernemer en van zijn concept Kansen & bedreigingen: - ontstaan door confrontatie met - de omgeving - de markt

S W O T - analyse Sterk - Zwak ervaring bestaande contacten toegang tot productiecapaciteit financiële middelen motivatie / flexibiliteit / inzet .....

S W O T - analyse Kansen - Bedreigingen marktomvang concurrentie onvoorspelbaarheid trage opstart

S W O T – analyse Inge Van Gheel -> deelsessie Sterk … Kansen Zwak … Bedreigingen

Omzetprognose & Marketingdoelstellingen Wat zijn haalbare en aanvaardbare doelstellingen (marktpositie, omzet, bedrijfsomvang,....) over 1, 3 en 5 jaar ? Welke mogelijke wijzigingen in de omgevings-elementen kunnen de realisatie van deze doelstellingen dwarsbomen ?

Omzetprognose: klassieke methodes Op basis van cijfers van bestaande zaak / gelijkaardig project Gezinsbudgetenquêtes Te verwachten bedrijfsdrukte Aantal en omvang van projecten werken met hypotheses:  pessimistische prognose  optimistische prognose

Marketingmix welk(e) marketingmixelement(en) ga jij vooral uitspelen? waarom? Productbeleid Prijspolitiek Promotiebeleid ....

Productbeleid Productassortiment afbakening welke diensten & materiële goederen Imago van je aanbod Service Groeistrategie

Promotiebeleid Hoe promoot ik mijn aanbod bij potentiële afnemers? persoonlijke verkoop relatievorming publiciteit beursdeelname website

Onderdelen van een businessplan Managementsamenvatting Businessidee & missie Marketingplan Managementplan Financieel plan Kostenplan Kasplanning Projectbeoordeling

Managementplan Eigen Productie ? Vrijwaren van je rechten Keuze ondernemingsvorm / juridische aspecten

Productieplan redenen om al dan niet eigen productie productieplanning logistiek weerslag op investeringsplan

Vrijwaren van je rechten hoe behoud je vat op je afnemers ? juridische bepalingen nodig ?

Keuze ondernemingsvorm Eénmanszaak versus vennootschap (+ welke?) overwegingen: juridisch fiscaal organisatorisch administratief commercieel

Keuze ondernemingsvorm Inge Van Gheel design Eénmanszaak sinds 2003 overschakelen naar vennootschap? voordelen? nadelen?

Overige juridische aspecten vereiste vergunningen formaliteiten bij opstart / omvorming verzekeringen keuze handelsnaam subsidies & steunmaatregelen ...

Onderdelen van een businessplan Managementsamenvatting Businessidee & missie Marketingplan Managementplan Financieel plan Kostenplan Kasplanning Projectbeoordeling

Financieel plan Investeringsplan Financieringsplan Kasplanning (zie later)

Investeringsplan Welke investeringsgoederen moet ik aankopen? zgn. vaste activa; geen huur of algemene kosten ! Gebouw Installaties, machines & uitrusting: Computer + printer Klein materieel Meubilair & rollend materieel Bureau, tekentafel Personenwagen

Investeringsplan Vlottende activa: Voorraden nodig ? Openstaande klantenfacturen Nodige geldmiddelen om de overige uitgaven (= algemene onkosten) van de eerste maanden te kunnen dragen Vaste + vlottende activa = balanstotaal = te financieren bedrag

Financieringsplan Hoeveel eigen vermogen kan je inbrengen en hoeveel moet je ontlenen ? Lange termijn of korte termijn  vaste activa (investeringen) moet je op LT financieren Welke aspecten illustreren je persoonlijke en materiële kredietwaardigheid? Welke aanvullende waarborgen kan je bieden?

Financieringsplan Toets de haalbaarheid om de vereiste kredieten te bekomen: soort krediet kredietbedrag looptijd rentevoet waarborgen

Onderdelen van een businessplan Managementsamenvatting Businessidee & missie Marketingplan Managementplan Financieel plan Kostenplan Kasplanning Projectbeoordeling

Vaste kosten  Variabele kosten   Kostenplan Vaste kosten  Variabele kosten   schommelen niet variëren rechtstreeks met de omzet met de omzet vb. Huur, verzekeringen, vb. Aankoop goederen verwarming, kantoorkosten bepalen risicovolheid van je project

Inventaris Vaste Kosten (op jaarbasis) Gebouwen /lokaalkosten: Huur, onderhoud, verwarming Afschrijvingen aanschafprijs investeringen spreiden over ec. levensduur Machines & uitrusting Onderhoud, klein materieel Verzekeringen Brand, B.A., voertuigen,… Vervoerkosten Brandstof, herstellingen Beroepsbijdragen Verkoopkosten: Reclame, PR, representatie Kantoor & administratie Kantoorbenodigdheden, telefoon ereloon boekhouder,… Personeelskosten brutolonen, soc. zekerheid Gewaardeerd loon eigen loon + soc. zekerheid Andere bedrijfskosten provincie,-, milieubelasting Financiële kosten Intresten, bankkosten

% Variabele kosten Welke ? Aankoop handelsgoederen, grondstoffen Vervoerkosten Onderaanneming Personeelskosten (uitzendkrachten) Steeds in % van de omzet

Break-even omzet Minimale omzet om alle kosten te dekken  vaste + variabele Geen winst maar ook geen verlies BE = vaste kosten / (100% - % var. kosten) Indien omzet > break-even omzet: winst = meeromzet X (100% - % var. kosten)

Onderdelen van een businessplan Managementsamenvatting Businessidee & missie Marketingplan Managementplan Financieel plan Kostenplan Kasplanning Projectbeoordeling

Kasplanning Ontvangsten- en uitgavenstromen Per trimester (indien geen sterke seizoenale schommelingen) Benodigde financiering op korte termijn

Onderdelen van een businessplan Managementsamenvatting Businessidee & missie Marketingplan Managementplan Financieel plan Kostenplan Kasplanning Projectbeoordeling

Projectbeoordeling Break-even-analyse Risicobeoordeling Conclusies inzake haalbaarheid of bijsturing

Conclusies inzake haalbaarheid Zou je dit project al dan niet uitvoeren onder de beschreven voorwaarden ? Suggesties tot aanpassing ? & beoordeling van alternatieven Gefundeerde slotappreciatie

Uitwerking in deelgroepen SWOT Investerings- en financieringsplan Kostenplan, break-even SOFTWARE : Startwijzer

Verdere uitwerking Uitwerking van ondernemingsplan door licentiaatsstudenten handelswetenschappen samen met een (kandidaat-)ondernemer: periode: oktober ’05 – maart ’06 belangstelling melden vóór 15 mei Vragen n.a.v. eigen uitwerking: na afloop van de volgende workshop

Alle resultaten van deze workshop  CONCreaS website