Het belang en functie van spel Uit: Wat je speelt, ben je zelf Door Kelly Vandorpe – 1BaSWB
Inhoudstafel Spel als motor voor ontwikkeling Spel als verbeelding Spel als zelfverwerkelijking Spel en kwaliteit van bestaan Spel in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking Bronvermelding
Spel als motor voor ontwikkeling PIAGET: spel als oefenterrein => kinderen leren nieuw verworven vaardigheden met groter gemak & efficiëntie toe te passen => krijgt hechtere plaats tussen de reeds verworven denk-en gedragsstructuren = CONSOLIDERENDE functie v. spel VYGOTSKY: spel als zone van de naaste ontwikkeling Confrontatie met dingen die ze net nog niet zelf kunnen of snappen => kinderen maken deze zich eigen door te spelen => Spel als context waarbinnen kinderen veilig nieuwe competenties en inzichten kunnen ontwikkelen
Spel als motor voor ontwikkeling ! kenmerk: speler kent eigen regels en betekenissen toe aan zijn bezigheden en omgeving Uit onderzoek: ouders meer geneigd om speelgoed met educatieve waarde te kopen In onderwijs, zorg en hulpverlening: spel om te stimuleren en ondersteunen bij de cognitieve, sociale en motorische ontwikkeling
Spel als verbeelding Accent op verbeeldende Є Verwerkende en wensvervullende functie (psychoanalyse) Kind kan wereld invullen en vormgeven naar eigen wil en behoefte; kind baas, alles = mogelijk Waarde zit in de mogelijkheid om altern. werkelijkheid te creëeren; biedt speler gelegenheid om zich op een andere manier te verhouden tot zijn omgeving Toep. in therapeutische hulpverlening
Spel als zelfverwerkelijking Spel = geheel eigen en persoonlijke manier van omgaan met de wereld Fenomenologen: spel als het opbouwen v.e. zelf VERMEER zag spelen als: - de wereld op een andere manier tegemoet treden dan op de alledaagse manier - wijze van in-de-wereld-zijn => duidelijke relatie tss spel en opbouwen v.d. persoon CSIKSZENTMIHALYI: flow = toestand waarin men zich niet meer bewust is v. zichzelf en van de wereld om zich heen, maar volledig ‘opgaat’ in het bezig zijn op zichzelf => steviger ego en groter zelfvertrouwen, tot een complexer zelf = essentie v.d. flow-activiteit Onderzoek: mensen die flow beleven voelen zich steviger en gelukkiger
Spel en kwaliteit van bestaan ! overeenkomst tussen 3 voorgenoemde stromingen: spel als middel om je steeds beter te verhouden tot de wereld om je heen, manier om beter greep te krijgen op de omgeving 1e stroming: verwerven v. competenties 2e en 3e: nadruk op waarde van spel in het ontwikkelen van een gezond zelf In alle 3 de stromingen: spel geeft gevoel v. beheersing => speler in evenwicht met omgeving => emotioneel welbevinden In 2 laatste stromingen: VERMEER en CSIKSZENTMIHALYI: spel = middel om het zelf te verrijken => gezonder zelf
Spel in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking In zorg en hulpverlening: vaker toep. die gebaseerd zijn op voorgenoemde overtuigingen => aanbieden v.e. zinvolle en plezierige dagbesteding = stimuleren om zichzelf te ontplooien Spel steeds vaker als middel om leven v. kinderen (en volwassenen) te verbeteren
Bronvermelding Van der Poel, L. & Blokhuis, A. (2009). Wat je speelt ben je zelf. Het belang en functie van spel. I, 25- 35, Doi: 10.1007/978-90-313-6949-2_2