Klassieke Periode 500-323
Atheens Imperium Delisch-Attische Bond Tweede Attische bond 477-404 Kas naar Athene 454 Klerouchiën Tweede Attische bond 377-355
Athenocentrisch Culturele ontwikkeling Rest van de wereld? Filosofie Drama Tragedie Komedie Historiografie Rest van de wereld? Romeinse Republiek Perzisch Rijk Carthago
Grieken in het Wilde Westen Carthagers trachtten Sicilië te veroveren (wellicht Perzische alliantie) Gelo weet de slag bij Himera (480!) te winnen Hiëro vernietigt de Etruskische zeemacht in de slag bij Cumae (474)
Spartaanse Hegemonie Landmacht Sparta vs Athene 461 – 446 heloten opstand 464 431 – 404 Megara / Corinthe
De Peloponnesische Oorlog (431-404) Oorzaak: Spartaanse angst voor de toenemende macht van Athene Fases van de oorlog: De Archidamische Oorlog (431-421) Vrede van Nikias (421-413) Deceleïsche Oorlog (413-404)
Archidamische Oorlog (431-421) Positief begin Athene: goed voorbereid Spartanen buiten de muren, Atheners daarbinnen Pest gooit roet in het eten 421: Vrede van Nikias op redelijke voorwaarden: Atheense hegemonie bleef intact
Deceleïsche Oorlog Mislukte expeditie naar Sicilië (415-413) kost Athene het beste deel van haar leger Sparta bezet Decelea en verhinderde Atheense landbouw en mijnbouw Perzië kiest de kant van Sparta Slag bij Aigospotamoi (405) beslissend; Atheense vloot definitief verslagen Capitulatie Athene volgt spoedig (404) Delisch-Attische Zeebond opgeheven Lange muren afgebroken
Eind van de vijfde eeuw Atheense hegemonie gebroken Sparta dominant, maar niet in de mate zoals Athene dat was geweest Athene herstelt zich echter snel Opkomst Thebe
De Vierde Eeuw Sparta versus Perzië (401-387) Koningsvrede (386) Slag bij Leuctra (371) Slag bij Mantinea (362) Troonsbestijging Philippus II van Macedonië (359) Slag bij Chaeronea (338) Dood Philippus II en troonsbestijging Alexander (336)
The King’s Peace (386) ‘King Artaxerxes thinks it right that the cities in Asia should belong to him (…) and that the other Greek cities, both great and small, should be autonomous, except for Lemnos, Imbros and Skyros, which should belong to the Athenians as of old. I will make war on whoever does not accept these peace terms, by land and by sea (…)’ Xenophon Hellenica 5.1.30
Thebaanse hegemonie Na Leuctra werd Thebe de ‘bevrijder’ van Griekenland Epaminondas valt Sparta binnen (370, 369 en 367) en bevrijdt de heloten Slag bij Mantinea (362). Thebe versus Sparta en Athene; einde Thebaanse hegemonie Daarna komt Macedonië in de schijnwerpers
Macedonië en verder
A-vragen