T.P. van Tienoven (: t.p.van.tienoven@vub.ac.be) I. Glorieux Vervagen de verschillen? Evoluties in de tijdsbesteding en rolverdeling van vrouwen en mannen in België (1966, 1999, 2005). T.P. van Tienoven (: t.p.van.tienoven@vub.ac.be) I. Glorieux

Inleiding Belgisch tijdsbestedingsonderzoek Deel van: paper presentatie op Sophia Colloquium (23-24 oktober) Vervolg op: Onderzoeksrapport “Gender en Tijdsbesteding” Bijdrage in “Gender indicatoren 2009” Navorsingsdag | 18 september 2009 | Vrije Universiteit Brussel | Pag. 2

Tijdsbestedingsonderzoek Gedetailleerde registratie van dagdagelijks handelen van individuen en huishoudens (en context) Beperking tot ‘family-work balance’ Vergelijking op lange termijn: 1966 – 2005 Vergelijking op korte termijn: 1999 – 2005 Navorsingsdag | 18 september 2009 | Vrije Universiteit Brussel | Pag. 3

Lange termijn Tabel 1: Evolutie in de samenstelling van de werklast (19 t/m 65 jaar) tussen 1966 en 2005   Aandeel  Werklast 1966 (n=2.076) 54:55 51:09 51,8% waarvan: betaalde arbeid 16:20 43:48 27,2% huishoudelijk werk 34:49 6:29 84,3% kinderzorg & opvoeding 3:46 0:52 81,3% Werklast 2005 (n=4.496) 42:08 40:01 50,6% 15:27 25:02 38,2% 23:47 13:52 63,2% 2:54 1:07 72,2% Navorsingsdag | 18 september 2009 | Vrije Universiteit Brussel | Pag. 4

Korte termijn Tabel 2: Evolutie in de samenstelling van de werklast (19 t/m 65 jaar) tussen 1999 en 2005   Aandeel  Werklast 1999(n=6.009) 43:36 41:11 51,4% waarvan: betaalde arbeid 15:28 26:13 37,1% huishoudelijk werk 25:02 13:46 64,5% kinderzorg & opvoeding 3:06 1:12 72,1% Werklast 2005 (n=4.496) 42:08 40:01 50,6% 15:27 38,2% 23:47 13:52 63,2% 2:54 1:07 72,2% Navorsingsdag | 18 september 2009 | Vrije Universiteit Brussel | Pag. 5

Gestagneerde revolutie Algemeen: gelijk aandeel in totale werklast Lange termijn: naar elkaar toegroeiende rolverdeling Korte termijn: gestagneerde revolutie en blijvende genderverdeling van werklast (Hochschild 1990; Sullivan 2004) Navorsingsdag | 18 september 2009 | Vrije Universiteit Brussel | Pag. 6

Huishoudelijk werk in se [1] Niet alleen traditionele genderverdeling van de werklast Maar ook traditionele en standvastige genderverdeling van huishoudelijk werk (Koelet 2003; McDaniel 2008) Illustratie a.d.h.v. discriminant analyse Navorsingsdag | 18 september 2009 | Vrije Universiteit Brussel | Pag. 7

Huishoudelijk werk in se [2] Tabel 3: Correlatiecoëfficiënten tussen de tijd besteed aan 8 huishoudelijke taken en de discriminerende functie (TBO’05 – n=4.789) doen meer… Maat van discriminantie doen meer… Maaltijdbereiding ,707 Wassen & strijken ,697 Schoonmaken ,477 Afwassen ,435 ,260 Klussen (excl. tuinieren) ,182 Tuinieren Boodschappen ,177 Administratie ,030 64,0% 85,7% 79,1% 95,2% Navorsingsdag | 18 september 2009 | Vrije Universiteit Brussel | Pag. 8

Het was maar een droom (Glorieux & Koelet 2004) “Cultuur van de schone schijn” want “culture” en “conduct” zijn niet in gelijke mate veranderd (Hochschild 1990; LaRossa 1988) “Culture” in se is ook niet veranderd (Baxter 2000; Hochschild 1997; Koelet 2003, 2005; McDaniel 2008; Thompson 1991) Navorsingsdag | 18 september 2009 | Vrije Universiteit Brussel | Pag. 9

Vrije Universiteit Brussel Pleinlaan 2 1050 Brussel www.vub.ac.be/tor Onderzoeksgroep TOR Vakgroep Sociologie Vrije Universiteit Brussel Pleinlaan 2 1050 Brussel www.vub.ac.be/tor Navorsingsdag | 18 september 2009 | Vrije Universiteit Brussel | Pag. 10