Baudartius College Heroriëntatie op de bestuursstructuur 14 februari 2012 jos.van.elderen@vbent.org

Organigram Vereniging CVO Zutphen ALV Bestuur Rector School Dit is het organigram zoals het statutair (in 1920) is beschreven. Inmiddels zijn enkele zaken veranderd: De betrokkenheid van de leden is sterk verminderd. Als bij een ALV 10% van de leden opkomt dan is dat veel. Het bestuur bestuurt steeds minder en ziet steeds meer toe. Dat vanwege de toegenomen complexiteit van het functioneren van een school. (En dat hangt op zijn beurt weer samen met toegenomen autonomie en risico-overdracht.) De rector is steeds minder ‘schoolleider’ en steeds meer feitelijk bestuurder. Hij heeft de kennis, tijd en netwerken om –met zijn schoolleiding en staf- een school te kunnen besturen. En dan is er nog iets veranderd: sheet 3.

Organigram Vereniging CVO Zutphen ALV Bestuur Rector School MR De komst van de Medezeggenschapsraad. De MR heeft wettelijk verankerde instemmings- en adviesrechten op alle belangrijke besluiten die de school betreffen. Die gewijzigde omstandigheden vragen om een heroriëntatie op de bestuurlijke verhoudingen binnen CVO Zutphen.

Ontwikkelingen in ‘onderwijsbestuur’ Medezeggenschap Betrokkenheid bij bestuurlijke besluitvorming van Personeel en Ouders/Leerlingen Professioneel bestuur Colleges van bestuur/Bestuurders Deskundigheid Continuïteit Slagvaardigheid Intern toezicht Raden van toezicht/Toeziende (algemeen) besturen Regelmatig toezicht op verantwoording bestuurder Werkgeverschap bestuurder Kwaliteit Transparantie Legitimatie Horizontale dialoog (stakeholders) Informeren Verantwoorden Raadplegen Tevredenheidsonderzoeken De invoering van medezeggenschap in het onderwijs (in de jaren tachtig) was één aspect van bredere aandacht voor het bestuurlijk functioneren van scholen. Aandacht die samenhangt met ontwikkelingen als een terugtredende overheid, toenemende autonomie en risico-overdracht, maatschappelijke aandacht voor bestuurlijke processen in het algemeen (Tabaksblat). Voor het onderwijs heeft dit zich vertaald in codes (VO-raad 2008) en wetgeving (2010) die eisen stellen aan de inrichting van ‘goed onderwijsbestuur’. Die eisen hebben vooral betrekking op drie aspecten: Professioneel bestuur Intern toezicht Legitimatie

Goed onderwijsbestuur en de verenigingsstructuur Medezeggenschap ALV en MR kunnen elkaar in de weg zitten. Legitimatie bij beperkte participatie? Intern toezicht ALV en Toeziend bestuur kunnen elkaar in de weg zitten. ALV onvoldoende in staat tot goed intern toezicht. ALV kan werkgeverschap jegens bestuurder niet goed uitoefenen. Benoeming van toeziende bestuursleden door de ALV levert niet de beste kwaliteit op. Professioneel bestuur Continuïteit en slagvaardigheid zijn kwetsbaar bij verenigingsstructuur. Legitimatie Horizontale dialoog, tevredenheidsonderzoeken e.d. zijn alternatief voor legitimatiefunctie van de ALV. ALV kan een relevant legitimatieplatform blijven (waarbij andere formele positie wenselijk is).. Dat leidt tot de centrale vraag of de verenigingsstructuur van CVO Zutphen nog de meest passende vorm is voor het besturen van scholen in deze tijd. Overigens een vraag die veel schoolverenigingen zich de afgelopen jaren zijn gaan stellen. Laat ik meteen maar duidelijk zijn: Ik denk dat de verenigingsstructuur een aantal effecten heeft die een goed functionerende bestuurlijke organisatie voor een school lastig maken. (Zie tekst op sheet.)

Alternatief organigram CVO Zutphen Vereniging ‘Vrienden van CVO Zutphen’ Stichting CVO Zutphen Algemeen bestuur Rector-bestuurder School MR ALV Bestuur Het voorgaande zou bijvoorbeeld kunnen leiden tot een nieuwe situatie als deze.