waarom nieuw bouwen? fossiele brandstoffen raken op krimp in Noord- en Zuid-Nederland (nog) weinig aandacht voor renovatie bouwopgave van de toekomst netwerk nieuw bouwen

daarom slim bouwen én renoveren waarom nieuw bouwen? fossiele brandstoffen raken op krimp in Noord- en Zuid-Nederland (nog) weinig aandacht voor renovatie bouwopgave van de toekomst daarom slim bouwen én renoveren netwerk nieuw bouwen

planning 2010/2011 fase 1 (semester 1) verkenning, studenten jaar 4 uitvoeren onderzoek, studenten jaar 3 netwerk nieuw bouwen

planning 2011/2012 fase 3 (semester 3) vervolg onderzoek, studenten jaar 4 fase 4 (semester 4) evalueren bevindingen/eindsymposium, studenten jaar 3/4 netwerk nieuw bouwen

fase 1: verkenning afstudeerproject met als thema ‘slim renoveren’ uitgevoerd door drie bouwkunde studenten, specialisatie architectuur Erik Geerts, Folco Bos en Wytse Kamsma resultaten analyse van voorbeeldprojecten inventarisatie en analyse van duurzame systemen en materialen definitie van nieuwe voorstellen en concepten. slim renoveren

wat is duurzaamheid? energetisch milieutechnisch technisch functioneel economisch maatschappelijk slim renoveren

beoordeling duurzaamheid? epc schiet te kort: gedomineerd door installatietechniek andere meetinstrumenten duurzaamheid? keuze voor passief bouwen concept, met als uitgangspunten: - hoogwaardige gebouwschil - optimaal binnenklimaat - ‘kleine’ installatie slim renoveren

ontwikkelingen gaan razendsnel stijgende opbrengsten... ...en dalende kosten slim renoveren

concept: ventilatiesysteem balansventilatie met warmteterugwinning heeft slechte naam Brandpunt: ‘Ventilatie maakt miljoen woningen ongezond’, 17-05-2011 balansventilatie is tegelijkertijd essentieel voor energiebesparing belangrijkste bezwaren - geluidsoverlast (luchttransport, overspraak) - vervuiling kanalen - regelbaarheid - inpassing kanalen in bestaande woningen slim renoveren

concept: ventilatiesysteem alternatief: natuurlijke toevoer, mechanische afvoer lucht-water-warmtepomp onttrekt warmte aan ventilatielucht warmte wordt via water teruggebracht naar toevoer in schil voordelen: - geen lange en ruimte-eisende luchtkanalen nodig - eenvoudiger in te passen in bestaande woningen - minder risico op overspraak slim renoveren

inpassingsproject: houtrijke woningen slim renoveren

inpassingsproject: houtrijke woningen slim renoveren

conclusies economisch hoge investering met lange terugverdientijd energiebesparing relatief vrij groot, maar absoluut gezien klein warmtepomp is in deze woning nog niet rendabel voordeel is voor de huurder, niet voor verhuurder (energiebesparing telt niet volledig mee in huurbepaling) bouwkundig door ongunstige oriëntatie nog hogere isolatiewaarden noodzakelijk vervangen vloer noodzakelijk, herhuisvesting is duur installatietechnisch verder onderzoek naar ventilatiesystemen is hoog nodig slim renoveren

fase 2: onderzoek uitgevoerd door vijf groepen derdejaars studenten met verschillende specialisaties twee projecten met als doelstelling het ontwikkelen van een duurzame toekomstvisie en een schetsontwerp drie projecten gericht op het onderzoeken van haalbaarheid zowel technische en financiële haalbaarheid bedrijvencarrousel de vijf groepen hebben de vijf verschillende consortiumbedrijven bezocht. uitwisseling van informatie heeft plaats gevonden via interne website. netwerk nieuw bouwen

fase 2: onderzoek netwerk nieuw bouwen