10 juni 2014 Wim Mulder en Lobke Spruijt Handreiking bij het opstellen van toetsmatrijs en schoolexamens vmbo-groen 10 juni 2014 Wim Mulder en Lobke Spruijt

Doelstelling Hulpmiddel bij het maken van goede schoolexamens en toetsmatrijs. Checklist voor het controleren van schoolexamens en toetsmatrijs op belangrijke punten. Let op: vertelt niet wat een goede inhoudelijke vraag is en of deze op de juiste manier is opgesteld. ‘handmatig’ ↔ ‘automatisch’? Om met de digitale toetsitembank te kunnen werken, moet je wel begrijpen hoe hij in elkaar zit. Informatie in handreiking ligt ook onder de digitale toetsitembank.

Wat vindt u de belangrijkste stappen om tot een goed schoolexamen te komen?

6 stappen stap 6 stap 1 Analyse en evaluatie S.E. Toetsdoelen stap 2 Voorwaarden en afbakening (toetsmatrijs) stap 3 Formuleren en controleren toetsitems stap 4 Selectie en verdeling van toetsitems Stap 5 Afname S.E. stap 6 Analyse en evaluatie S.E.

Hoe zijn wij te werk gegaan? Bepaal toetsdoelen Bepaal voorwaarden en baken toets af

Stap 1: Bepaal uw toetsdoelen Wat is uw borging? Examenprogramma Lesmateriaal thema’s uit examenprogramma LLB zijn rode draad/leidend.

Voorbeeld op microniveau = toetsonderwerp Tuintekening maken De tuintekening Tuintekening interpreteren Instrument- gebruik Hier thema recreatie; LB/K/3 (ruimte) eindterm 20 (tuintekening maken en interpreteren) eindterm 21 (mbv instrumenten schattingen en metingen uitvoeren en maten berekenen) - ANALYSEREN eindtermen Toetsonderwerp: in voorbeeld tuintekening Wat is KB, GL en/of BB Dit is een KB-vraag. Is deze vraag ook mogelijk voor GL en/of BB? BB: Tuinontwerp; vraag over type plan + rekensom over werkelijke omvang vijver GL: Terras aanleggen; vraag over hoeveelheid straatklinkers Maten bereken

Stap 2: Bepaal uw voorwaarden en baken uw toets af Soorten toetsvragen Kennis Algemene beroepsvaardigheden Specifieke beroepsvaardigheden % - verhouding verschilt per leerweg Wat doe je nu als je een hele rij toetsitems hebt en je deze wilt verwerken in de toetsmatrijs? Dan is het nodig dat je de toetsitems kunt classificeren – net als in het CSPE classificeren we de toetsitems als volgt: [TOETSMATRIJS LATEN ZIEN] MET UITLE G VAN ONDERSTAANDE Kennis heeft betrekking op feiten en begrippen (overeenkomstig indeling taxonomiecodes Romiszowski). ABV zijn voornamelijk gebaseerd op LB/K/2-eindtermen, dit zijn de competenties (aspecten gericht op het proces die toetsbaar zijn). Onder ABV worden ook verstaan: rekenvaardigheden, tabellen aflezen, hoofd- en bijzaken. SBV hebben betrekking op het praktische handelen van de leerling binnen een bepaald vakgebied, het toepassen van kennis. Aspecten die meer gericht zijn op het resultaat (i.t.t. op het proces). Percentages gelden voor een gecombineerde toets (praktijk en theorie samen) en worden berekend op het totaal aantal punten van praktijk- en theorietoets samen (= 100%) Kennis, ABV, SBV Voor GL respectievelijk 25%; 50% en 25% . Voor KB respectievelijk 20%; 50% en 30% Voor BB respectievelijk 15%; 50% en 35%

Stap 2: Items bij tuintekening (KB) 6 Deze tuin wordt grotendeels omheind door een haag. Op de tekening is de haag aan de linkerkant van de tuin 11 cm, de haag achter de tuin is 7 cm en de haag rechts van de tuin 2 cm. De schaal van de tuintekening is 1:150. Hoe lang is de totale haag in werkelijkheid? …….………….. m Correctiemodel: 6 maximumscore 1 30 m

Stap 2: Items bij tuintekening (KB) 7 Voor een nieuwe vijver in de tuin is folie nodig. De vijver is 4 m lang en 1 m breed en 0,80 m diep. Alle wanden zijn recht. Het folie moet aan alle kanten 0,25 m over de rand steken. Hoeveel m2 folie is er nodig? Rond af op een heel getal. ......................... m2 Correctiemodel: 7 maximumscore 1 19 m2

Stap 2: Items bij tuintekening (KB) 8 In tuinontwerpen staan vaak symbolen, tekens en structuren. Hier staat een tuinontwerp. Zet het juiste cijfer uit de Tekening bij deze elementen. boom = …… haag = …… gazon = …… vijver = …… Correctiemodel: 8 maximumscore 1 boom = 8 haag = 6 gazon = 5 vijver = 9

Waar zou u het oefenitem in de toetsmatrijs plaatsen? Denk aan: Welke leerweg? Theorie- of praktijktoets? Vraagtype? Kennis Algemene Specifieke beroepsvaardigheid

Stap 2: Oefenitem In Nederland zijn er verschillende soorten landschappen. De verschillende landschappen hebben bijzondere kenmerken waaraan ze te herkennen zijn. Een kenmerk van het duinlandschap is dat het een smalle strook vormt tussen de zee en het binnenland. Op welke afbeelding staat een duinlandschap? A B Correctiemodel: 9 maximumscore 1 B KB

Stap 3: Formuleer en controleer de toetsitems Check je vragen: Toets je daadwerkelijk wat je wilt vragen/aftoetsen? (validiteit) Relevant i.r.t. groene beroepspraktijk? Vraagvorm en toetsdoel Referentieniveau past bij niveau? Correct en eenduidig antwoord? Verdeling % vraagtypen Tijd Benodigdheden Stap 4: Maak selectie uit de toetsitems

Laatste stappen Stap 5: Neem het schoolexamen af Stap 6: Analyseer en evalueer

Tips en bronnen Maak een schoolexamen gezamenlijk met collega’s Ankering Tips aan elkaar?

Hoe zou u in het vervolg schoolexamens maken?

Vragen? wim.mulder@cito.nl l.spruijt@ontwikkelcentrum.nl

Handreiking en formats http://toetsplaza.nl/schoolexamens/ Handreiking Voorbeeld ingevulde toetsmatrijs Format toetsmatrijs voorbeeld schoolexamen Format schoolexamen praktijk Format schoolexamen theorie