Endogene processen = Krachten die van binnenuit de aarde het aardoppervlak vormen. (Plaattektoniek) Exogene krachten = krachten die van buitenaf het aardoppervlak vormen. (Verwering, erosie en sedimentatie) Verwering = het afbrokkelen van gesteente o.i.v. weersinvloeden of de vegetatie. Erosie = de uitschurende werking van, met puin beladen, stromend water, schuivend ijs of de wind. Sedimentatie = het afzetten van verweringsmateriaal, zand, grind of klei, door stromend water, schuivend ijs of de wind, als deze transporteurs tot rust / stilstand komen.

De gesteentekringloop  schema kunnen invullen als begrippen zijn vervangen door nummertjes.

Karstverschijnselen Verschijnselen als gevolg van het oplossen (en weer neerslaan) van kalk in (zuur) water  Zie de opdrachten bij de dvd !

Mate van verwering is afhankelijk van…………..? Wat is het verschil tussen chemische en mechanisme verwering?

De gevolgen van een……… aardverschuiving………. .. modderstroom.

De kringloop van water.  Je moet de begrippen op de juiste plaats kunnen zetten !

Opdracht met een HOOGTELIJNENKAART Hoogtelijn = lijn de punten met dezelfde hoogteligging met elkaar verbind. Welke doorsnede hoort bij de lijn a-b uit de kaart?  Zie ook opdracht 9.

Klimaatgebieden volgens Köppen. ( Köppen kennen !) Cf

-Debiet = ???????????? -Beschrijf het debietverloop van de Rijn. -Verklaar het debietverloop van de Rijn. -Beschrijf de verschillen tussen Rijn en Maas? -Verklaar de verschillen.

Stroomgebieden Let op de verschillende omvang !! Van grote invloed op de omvang van het DEBIET !

Het REGIEM van de rivier (verdeling van de waterafvoer over het jaar) is afhankelijk van: Klimaat  neerslag / verdamping in de loop van het jaar. Voeding door smelt en / of regenwater  Piek in ….?? Doorlatendheid van de bodem  ondoorlatend  .. ?? Aanwezigheid van begroeiing. In de zomer verbruikt de vegetatie veel water om te groeien. Een deel wordt ook aan de atmosfeer afgestaan = transpiratie. Transpiratie + verdamping = evapotranspiratie  oorzaak van lager debiet in zomermaanden. Let op neerslagverdeling over het jaar !!! Let op ! Naaldbomen verbruiken ook water in de winter.

Waterscheiding en stroomstelsel

Lengteprofiel. -Verval = hoogteverschil tussen 2 plaatsen langs de rivier -Verhang = verval per kilometer

V-dal Meanderen in vlakte Vlakke dalbodem Bovenloop Middenloop Benedenloop

Puinwaaier

Erosie en sedimentatie.

Erosie in de buitenbocht

Sedimentatie in de binnenbocht

De monding  Delta ↓↓ Estuarium

Estuarium !!

Gletsjer: Zet de begrippen verwering, erosie en sedimentatie op de juiste plaats

Morene

Een gletsjer maakt van een V-dal een U-dal !! Filmpje

Ook in Nederland zijn sporen van schuivend (land) ijs te vinden. Stuwwal de Grebbeberg Filmpje Zwerfkeien