Met deze dia en de volgende kan je laten zien dat lucht vuil of schoon kan zijn

Lucht & luchtvervuiling

Lucht Lucht is een mengsel van veel verschillende stoffen, waarvan stikstof en zuurstof de belangrijkste zijn. Zie ook paragraaf 1.1 van Ieders Lucht De meeste stoffen in de lucht zijn gassen. Zuurstof hebben we nodig om te ademen. Koolstofdioxide (CO2) hebben planten en bomen nodig, zij maken hier weer zuurstof van. Edelgassen zijn bijvoorbeeld helium, dat in ballonnen gaat. Let op: behalve CO2 staan hier geen luchtvervuilende stoffen tussen!

Luchtvervuiling Sommige stoffen in de lucht hebben een schadelijk (=slecht) effect, dat noem je luchtvervuiling.

Luchtvervuiling Luchtvervuiling heeft een slecht effect op: De gezondheid van mens en dier De omgeving waarin dieren leven Het klimaat op aarde Gebouwen en standbeelden Zie ook paragraaf 1.3 en 1.4 van Ieders Lucht Gezondheid mens: ziektes als hooikoorts, astma. Last van smog als de lucht heel vies is. Gezondheid dieren: verzuring van het water door luchtvervuilende stoffen Leefomgeving dieren: ook door verzuring, minder planten etc. Klimaat: het (versterkte!) broeikaseffect. Gebouwen: sommige steensoorten kunnen niet goed tegen de verzurende stoffen in de lucht en zij lossen dan op. Je krijgt dan bijvoorbeeld standbeelden waarvan je de gezichten niet meer kunt zien.

Luchtvervuilende stoffen

Luchtvervuilende stoffen De belangrijkste luchtvervuilende stoffen zijn: Koolstofdioxide CO2 Stikstofoxiden NOx Zwaveldioxide SO2 Ozon O3 Fijn stof (PM10) div. stoffen Zie ook paragraaf 2.1 van Ieders Lucht Koolstofdioxide: gas, niet schadelijk voor de mens bij inademing maar wel belangrijkste broeikasgas Stikstofoxiden en zwaveldioxide: gassen Ozon: gas, rond de aarde ozonlaag om tegen UV te beschermen, dat is goed, maar inademen is slecht. Fijn stof: allemaal kleine deeltjes van verschillende stoffen (“cocktail”) die in je longen gaan zitten.

Waar komt luchtvervuiling vandaan? Waar de vervuiling vandaan komt, noem je een bron. Dat kan bijvoorbeeld een fabriekspijp zijn. Een plek met veel vervuiling noem je een ‘hot spot’.

Luchtvervuiling door de natuur Natuurlijke bronnen: opstuivend zand & aarde zeezout stuifmeel vulkaanuitbarsting bosbrand Deel van de luchtvervuiling komt uit de natuur. Vulkaanuitbarsting en bosbrand zorgen voor roet, dat weer een onderdeel is van het fijn stof.

Luchtvervuiling door de mens Menselijke bronnen: verkeer industrie landbouw huishoudens Zie ook paragraaf 2.2 van Ieders Lucht Verkeer: verbranding van fossiele brandstoffen (kolen, aardolie, aardgas). CO2, NOx, roet Industrie: ook verbranding fossiele brandstoffen, vervuilende gassen uit productieproces Landbouw: methaan, lachgas (broeikasgassen), fijn stof Huishoudens: zie volgende sheet Het verkeer is de belangrijkste menselijke bron van luchtvervuiling.

Luchtvervuiling door huishoudens Mensen zorgen thuis voor luchtvervuiling door het gebruik van de centrale verwarming, kachels, geisers en boilers.

Luchtvervuiling door huishoudens Deze apparaten werken op fossiele brandstoffen: - aardgas - aardolie - kolen Bij het verbranden ontstaan vervuilende gassen, zoals koolstofdioxide en stikstofdioxide. Zie ook paragraaf 2.1 en 2.2 van Ieders Lucht CO2: broeikasgas NO2: gezondheid mens, verzuring

Op deze kaart zie je de hoeveelheid stikstofdioxide Luchtvervuiling Op deze kaart zie je de hoeveelheid stikstofdioxide in de lucht. Hoe erg is de luchtvervuiling op de wereld? Dit zijn plaatjes van de hoeveelheid stikstofdioxide in de lucht. Stikstofdioxide wordt vaak gemeten om te laten zien hoe erg de luchtvervuiling ergens is. Op de plaatjes zie je sommige steden en gebieden heel goed liggen: Londen, Parijs, Moskou, Madrid, Barcelona, Athene, Po vlakte Italië, Nederland en België, langs de Rijn in Duitsland.

Luchtvervuiling in Europa Luchtvervuiling in Nederland

Lucht & je gezondheid

Schadelijke stoffen in de lucht Fijn stof en ozon zijn het meest schadelijk voor de gezondheid van de mens. Zie ook paragraaf 3.1 van Ieders Lucht Beetje vervuilde lucht inademen is niet erg, maar elke dag en/of heel veel wel. Je kan dan last krijgen van je luchtwegen en je longen. Onderzoekers proberen uit te zoeken of je er ook eerder dood door kunt gaan, maar dat is lastig te bepalen (niet in 1x dood, maar door veel en vaak wel korter leven) Twee stoffen bewezen slecht voor de gezondheid: fijn stof en ozon (smog!) Fijn stof Ozon

Schadelijke stoffen in de lucht Fijn stof: hele kleine vaste deeltjes in de lucht grootste bron: verkeer problemen met je longen, hart en bloedvaten

Schadelijke stoffen in de lucht Ozon: gas bron: uit reactie met andere stoffen problemen met je longen, duizelig, misselijk

Schadelijke stoffen in de lucht Naast een snelweg wonen is net zo slecht als het meeroken van zeventien sigaretten per dag!

Last van vervuilde lucht Iedereen kan last krijgen van vuile lucht, vooral als er smog in de lucht zit. Mensen met astma, COPD, kinderen en ouderen hebben sneller last van vervuilde lucht. COPD smog astma

Last van vervuilde lucht Klachten door smog: Moeite met ademen Duizelig Hoofdpijn Actuele smogsituatie dinsdag 30-1-2007 11 uur SO2 PM10 O3 NO2                                                   Zie ook paragraaf 3.2 van Ieders Lucht Smog: Bestaat vooral uit ozon, ontstaat ‘s zomers als het warm is en weinig waait, dan blijven de stoffen hangen. Aan het eind van de middag en ‘s avonds is de luchtvervuiling dan het ergst, je kunt dan beter niet iets heel actiefs gaan doen buiten zoals sporten of klussen. Op internet kan je zien of men smog verwacht. (http://www.lml.rivm.nl/data/smog/index.html) Astma: een ongeneselijke, chronische (niet overgaande) ontsteking van de luchtwegen. Hierdoor kan je moeilijker ademhalen. COPD: de naam voor chronische bronchitis (longontsteking) en longemfyseem. Het wordt vaak veroorzaakt door roken en komt met name voor bij ouderen mensen. Allergieën!: mensen kunnen door vervuilde lucht ook (meer) last krijgen van allergieën, zoals hooikoorts

Lucht is van iedereen

Luchtkwaliteit verbeteren De overheid probeert op vier verschillende manieren de luchtkwaliteit beter te maken. Maatregelen, bijv.: - 80 km zones - subsidie voor biobrandstoffen en roetfilters Wetten Internationale afspraken: - Gotenburgprotocol, Kyotoprotocol Steun aan gemeenten Zie ook paragraaf 4.1 van Ieders Lucht Vier verschillende manieren: maatregelen, wetten, internationale afspraken en steun aan gemeenten Maatregelen: veelal voor verkeer, bijv. een maximumsnelheid (80km zones op de snelwegen rond sommige steden in de Randstad), stimuleren van gebruik roetfilters, zwavelvrije diesel en biobrandstoffen. Biobrandstoffen is brandstof gemaakt uit planten of biomassa, bijvoorbeeld biodiesel, dit is gemaakt uit koolzaad. Wetten: wet luchtkwaliteit, en in Europa ook kaderrichtlijn luchtkwaliteit (hierin staan normen voor bepaalde luchtvervuilende stoffen) Let op: leg uit wat een norm is!! Internationale afspraken: Gotenburgprotocol, hierstaan afspraken over hoeveel van een aantal vervuilende stoffen elk land mag uitstoten. De normen zijn verschillende per land en gelden vanaf 2010. Kyotoprotocol: aanvulling op Klimaatverdrag uit Rio de Janeiro, afspraken over hoeveel broeikasgassen er mogen worden uitgestoten (= minder dan nu om klimaatverandering tegen te gaan). VS heeft gezegd zich toch niet aan deze afspraken te gaan houden. Steun aan gemeenten: hulp en advies bij maatregelen van gemeenten, zoals milieuzones (alleen bussen en/of alleen schone auto’s), schoner OV en vuilniswagens, parkeren voor schone auto’s goedkoper maken etc.

En wat doe jij om de lucht schoner te maken? Tips: - Ga vaker lopen of met de fiets - Wees zuinig met energie en water Kies voor groene stroom - Zet de kachel een graadje lager - Compenseer de CO2 uitstoot van je vliegreis - Koop producten met een Ecolabel - Recycle glas en papier - Gebruik milieuvriendelijke verf Zie ook hoofdstuk 5 van Ieders Lucht Leg uit waarom elk tip helpt, o.a. : wat CO2 uitstoot compenseren is (dus dat er bomen geplant worden die die CO2 weer op kunnen nemen), dat recycling helpt omdat er dan geen nieuwe producten gemaakt hoeven te worden, dat een Ecolabel (zit bijv. op sommige wasmiddelen) betekent dat een product op een minder milieuvervuilende manier gemaakt is dan vergelijkbare producten dat in verf ook veel stoffen zitten dan de lucht vervuilen

Bedankt voor jullie aandacht! Vragen? Bedankt voor jullie aandacht!