Examentraining exacte en zaakvakken voor dyslectici Workshop op conferentie ‘Geslaagd met dyslexie en dyscalculie’ Monique Sanders Michel van Ast

voorbereiden leerlingen met dyslexie op het examen Acceptatie van het probleem Experimenteren met de hulpmiddelen vloeiend technisch lezen Ontwikkelen van leesstrategieën Het leren plannen

Inhoud workshop Effectieve strategieën voor aanpak talige examens (schoolonderzoeken) Effectieve strategieën om overzicht te krijgen over thema

Ad 1 Effectieve strategieën voor aanpak talige examens en schoolonderzoeken

Oplossingsstrategieën: aanpak examenvragen Niet het wát, maar het hoe

Vraagaanpak: denk hardop

oplossingsstrategie Wat moet je doen? Je krijgt een opdracht uit een examen (probleem A). Eén van jullie is probleemoplosser, de ander observator. Hoe moet je het aanpakken? De probleemoplosser krijgt een opdracht De observator zorgt voor pen en papier De oplosser denkt hardop (mag het opdrachtenformulier gebruiken om op te schrijven) De observator houdt zo nauwkeurig mogelijk bij wat de probleemoplosser doet (en zegt). Hulp: bij wie en waar? De observator mag aanmoedigen, maar geeft geen inhoudelijke hulp. Tijd hoeveel krijg je? 10 minuten . Uitkomst: wat doen we ermee? We bespreken plenair de gekozen oplossingsstrategie en bekijken wat effectief is Klaar? Wat ga je dan doen? Vraag opdracht B aan de cursusleider. Opdracht B voer je op dezelfde manier uit, maar je wisselt van rol. Het ‘wat’ is belangrijk (welke thema’s)…maar lln snakken naar ideeën ‘hoe’ examenvraagstukken aan te pakken. Dat kan je 100 keer zeggen. Door deze oefening leren ze te reflecteren…nu gaan docenten het zelf doen om te zien hoe oefening gaat. One-way-screen oefening in koppeltjes doen, daarna geeft observator terug wat hij geobserveerd heeft, daarna SPA bespreken, daarna de 2e oefening (zie A4tje) uitleggen (als je tijd hebt kan je ‘m doen). Erbij zeggen dat je deze oefening heel goed in de klas kan doen

SPA= systematische probleemanalyse Voorbereiding Waar gaat het over? Aanpak Hoe ga ik het aanpakken? Antwoord Wat is het antwoord? Controle Klopt het? 1. Wat is de vraag? a) Lees de vraag goed (belangrijkste zaken arceren of onderstrepen) b) Ga na wat er precies gevraagd wordt (formuleer in eigen woorden) 2. Bedenk zelf het antwoord a) Over welke leerstof gaat het? b) Wat denk je zelf dat het antwoord (ongeveer) zal zijn? 3. Zet alles op een rijtje: Welke gegevens zijn er in de tekst of in de bronnen (tabel, grafiek, ..) die nodig zijn om de vraag te kunnen beantwoorden? Onderstreep of arceer die. 4. Hoe ga ik het aanpakken? Bedenk langs welke punten de aanpak loopt Maak (eventueel) een schema of tekening welke stappen je gaat volgen. 5. Wat is het antwoord? a) Volg je aanpak b) Bedenk halverwege of je aanpak inderdaad tot het goede antwoord gaat leiden c) Opschrijven wat voor het antwoord nodig is. 6. Klopt het? a) Lees de vraag nogmaals: heb je werkelijk antwoord gegeven op de vraag? b) Check of je de gegevens in de tekst die je dacht nodig te hebben ook werkelijk hebt gebruikt. c) Is de uitkomst van de berekening realistisch? (als dit niet zo is, streep het antwoord + uitwerking pas door als je ook een betere versie hebt) “Je weet het antwoord niet, je gaat het vinden”

Stimuleren van onthaasting Vraag niet om gedrag, maar organiseer het De kleur van de ogen van een kind wordt erfelijk bepaald door de ouders. Voor een zeker ouderpaar met vier kinderen is bij elk kind de kans dat het bruine ogen krijgt gelijk aan 0,75. Bereken de kans dat drie van de vier kinderen bruine ogen hebben.

Welke informatie heb je nodig om deze vraag te beantwoorden?

Scannen www.bbc.co.uk/skillswise/words/reading/techniques/scanning/index.shtml Hints and tips for better scanning. 1. Don't try to read every word. Instead let your eyes move quickly across the page until you find what you are looking for. 2. Use clues on the page, such as headings and titles, to help you. 3. In a dictionary or phone book, use the 'header' words to help you scan. You can find these in bold type at the top of each page. 4. If you are reading for study, start by thinking up or writing down some questions that you want to answer. Doing this can focus your mind and help you find the facts or information that you need more easily. 5. Many texts use A-Z order. These include everyday materials such as the phone book and indexes to books and catalogues. 6. There are many ways to practise scanning skills. Try looking up a favourite recipe in the index of a cookbook, search for a plumber in your local Yellow Pages, or scan web pages on the Internet to find specific information.

Ad 2 Effectieve strategieën om overzicht te krijgen over thema

FOUT! Werkt niet Mindmappen FOUT: gelinieerd papier, papier in staand formaat, tekst aan einde van takken die bovendien los zitten, losse woorden, rechte lijnen, geen duidelijke hiërarchie zichtbaar, geen gebruik van takken, geen kleur, herhaling van woorden, meerdere woorden per tak.

Mindmap Effectief inzetten: Eerst de leerlingen zelf laten maken Dan vergelijken met mindmappen van medeleerlingen en/of docent Zoeken verschillen-overeenkomsten Verklaar/leg uit Aanpassen?

Bedankt! Monique Sanders: m.sanders@aps.nl Michel van Ast: m.vanast@aps.nl