Evidence Based Nursing - filosofie - Bart Geurden, RN, MScN

Van verpleegkundige Diagnostiek naar evidence-based handelen Multi- Disciplinaire Problemen 1980- Medische Diagnostiek >1900 Verpleegkundige Diagnostiek 1960–’70

MDP

Verpleegkundige Diagnostiek Verpleegkundige Anamnese Verpleegkundige Diagnose Doelstelling & Evaluatiecriteria Verpleeg- kunde Verpleegkundige Interventie ? Outcome

Probleembenadering In elke klinische situatie zijn er verschillende probleemoplossende benaderingen of attitudes mogelijk: Gissen en missen (Trial and error) Traditie (Tradition based) Intuïtie (Confidence based) Ervaring (Experience based) Gehoorzaamheid (Obedience based)

Probleembenadering traditioneel Klinisch probleem Voorkeur, wens, Verwachting van patiënt Klinisch probleem traditioneel Beslissing rond diagnose en behandeling Expertise, intuïtie, gehoorzaamheid, traditie Rituelen gewoonten Mythen

Probleembenadering Rituelen Mythen Gewoonten Die traditionele probleembenadering in de verpleegkunde heeft geleidt tot Rituelen Mythen Gewoonten die geen plaats laten voor het toepassen van resultaten uit verpleegkundig wetenschappelijk onderzoek.

Probleembenadering traditioneel Klinisch probleem Voorkeur, wens, Verwachting van patiënt Klinisch probleem traditioneel Beslissing rond diagnose en behandeling Expertise, intuïtie, gehoorzaamheid, traditie Rituelen gewoonten Mythen

Evidence Based Nursing Voorkeur, wens, Verwachting van patiënt Klinisch probleem Beslissing rond diagnose en behandeling traditioneel Beantwoordbare vraag Expertise, intuïtie, gehoorzaamheid, traditie Evidence-Based Kritisch lezen Zoeken en vinden van relevante artikels

Vijf stappen van EBNursing 1. Probleem vertalen in een beantwoordbare vraag 2. Efficiënt zoeken naar het beste bewijsmateriaal 3. Kritische beoordeling kwaliteit 4. Beoordeling relevantie effect 5. Toepassen

Kuiper et al. (2004), Cox et al (2004) in navolging van Definitie EBNursing Bij EBNursing gaat het om klinische beslissingen op basis van het best beschikbare bewijs, in combinatie met de kennis en ervaring van de verpleegkundige en de waarden & voorkeuren van de individuele patiënt. Kuiper et al. (2004), Cox et al (2004) in navolging van Sackett & Offringa

Evidence-Based Nursing De praktijk van evidence-based nursing impliceert dus het integreren van: Individuele klinische expertise met het beste externe bewijsmateriaal dat vanuit systematisch onderzoek beschikbaar is (syst.review & guidelines) De voorkeuren, wensen en verwachtingen van de patiënt spelen bij de besluit-vorming een centrale rol.

Evidence Based Nursing Context EB Practice Literatuur Klinische beslissing & Implementatie & borging Kennis, ervaring, en voorkeuren van verpleegkundigen Waarden en voorkeuren van patiënten Kuiper et al., 2004

Evidence Based Health Care Context EBHC Literatuur Klinische beslissing & Implementatie + borging Kennis, ervaring en voorkeuren van alle professionals in gezondheidszorg Waarden en voorkeuren van patiënten Kuiper et al., 2004

Hiërarchie in Wetenschappelijke Literatuur Literatuurstudie EB-Guidelines Primaire studies

Waarom EB-richtlijnen ? Hanteerbaar maken snel groeiende informatiestroom Reduceren interdisciplinaire variatie Klinisch handelen meer baseren op bewijs dan op ervaringen en meningen = evidence-based nursing Gericht op verbeteren kwaliteit van zorg Transparantie en verantwoording

Wat is een richtlijn ? ‘Een ‘richtlijn’ is een document met aanbevelingen, adviezen en handelingsinstructies ter ondersteuning van de besluitvorming van professionals in de zorg en patiënten, berustend op de resultaten van wetenschappelijk onderzoek met daarop gebaseerde discussie en aansluitende meningsvorming, gericht op het expliciteren van doeltreffend en doelmatig medisch handelen.’ Van Everdingen JJE, Burgers JS, Assendelft WJJ, ea. Evidence-based richtlijnontwikkeling. Leidraad voor de praktijk. Houten: BSL, 2004.

Inhoud van een richtlijn CLASSIFICATIESYSTEEM van ONDERZOEKEN A1 Systematische Reviews die ten minste enkele onderzoeken van A2-niveau betreffen, waarbij de resultaten van de afzonderlijke onderzoeken consistent zijn. A2 Gerandomiseerd vergelijkend klinisch onderzoek van goede kwaliteit en voldoende omvang en consistentie B Gerandomiseerde klinische trials van matige kwaliteit of onvoldoende omvang of ander vergelijkend onderzoek (niet-gerandomiseerd, vergelijkend cohortonderzoek, patient-controleonderzoek) C Niet-vergelijkend onderzoek D Mening van deskundigen

Voorbeeld: uit ‘Richtlijn Perioperatief voedingsbeleid’ 2007 Een kortere preoperatieve vastperiode leidt niet tot een toegenomen risico op aspiratie of gerelateerde morbiditeit, vergeleken met het standaard ‘niets per os vanaf middernacht’ beleid. A1 Brady, 2003 Er is geen wetenschappelijk bewijs dat het routinematig nuchter houden van patiënten vanaf middernacht voorafgaand aan electieve operaties rechtvaardigt. A1 Brady, 2003 European Society for Parenteral and Enteral Nutrition ESPEN (2007)

Bestaande richtlijnen Nederlandstalig: verpleegkunde www.cbo.nl National Guideline Clearinghouse www.guideline.gov Royal College of Nursing / NICE (National Institute for Health and Clinical Excellence) www.nice.org.uk

Evolueren naar een evidence-based practice … daar moet je over gehoord hebben, je moet het willen zien, en je moet het vooral willen verder vertellen