Henny van Schrojenstein Lantman POMONA:gezondheids-indicatoren voor mensen met verstandelijke beperkingen. een Europees project. Presentatie VWS, 22-11-2005. Henny van Schrojenstein Lantman Marja Veenstra

Inhoud van de presentatie Gezondheidsverschillen Twee Pomona-projecten Gezondheidsindicatoren Indicatoren in dit project Indicatoren op micro- en macroniveau Discussie

Gezondheidsverschillen en gezondheidsindicatoren Whitehead The concepts and principles of equity and health. (Int J of Health Serv 1992:22; 429-45)

Determinanten van Gezondheidsverschillen Natuurlijke (biologische) verschillen Gezondheidsbedreigend gedrag (eigen keus) Tijdelijk gezondheidsvoordeel Gezondheidsbedreigend gedrag (beperkt eigen keus) Blootstelling aan ongezonde condities Onvoldoende toegang tot gezondheidszorg of andere voorzieningen Gezondheidsgerelateerde sociale mobiliteit (door ziekte, verlaging in inkomen)

Invloed mogelijk op gezondheidsverschillen Gezondheidsbedreigend gedrag (beperkt eigen keus) Blootstelling aan ongezonde condities Onvoldoende toegang tot gezondheidszorg of andere voorzieningen Gezondheidsgerelateerde sociale mobiliteit (door ziekte, verlaging in inkomen)

Twee Pomona-projecten Pomona 1: het ontwikkelen van een indicatorset. (2002-2004) Pomona 2: het toepassen van de indicatorset. (2005-2008)

Gezondheidsdeterminanten WHO: een indicator toepasbaar op gezondheid en gezondheidsgerelateerde situaties Gezondheidsindicatoren vatten de data samen om relevante vragen te beantwoorden mbt de planning en beleidsvoering van gezondheidsprogramma’s

Pomona-1 partners Germain Weber, Cecilia Heiss - Austria Geert van Hove – Belgium Frank Ulmer Jorgensen –Denmark Tuomo Määttä – Finland Charles Aussilloux, Bernard Azema-France Meindert Haveman-Germany PN Walsh, Christine Linehan – Ireland Serafino Buono – Italy Raymond Ceccotto, Marion Kamper – Luxembourg HMJ van Schrojenstein Lantman-de Valk - the Netherlands Luis Salvador Carulla, Marco Garrido Cumbrera – Spain Monica Bjorkman – Sweden Mike Kerr - Wales UK

ECHI European Community Health Indicators ECHI groep had als doel het ontwikkelen van een indicatorset die alle gebieden van public health omvatte gebruik maakte van bestaande datasets zich richtte op aandachtsgebieden die relevant waren voor de EU lidstaten

ECHI European Community Health Indicators Demografische gegevens Gezondheidstoestand Gezondheidsdeterminanten Zorgaanbod

Keuze indicatoren Kan geoperationaliseerd worden Geeft duidelijke verschillen aan tussen mensen met verstandelijke beperkingen en open populatie en tussen 14 EU landen

Pomona 1: de 18 indicatoren Demografisch Prevalentie Woonomstandigheden Dagelijkse bezigheden Inkomen / status Levensverwachting Gezondheid Epilepsie Gebitsverzorging BMI Geestelijke gezondheid Zintuigen Mobiliteit Determinanten Lichamelijke activiteiten Probleemgedrag Gebruik van psychotrope medicijnen Gezondheidszorgsysteem Ziekenhuisopname / contact met hulpverleners Gezondheid check-up gezondheidsbevordering Specifieke opleidingen voor hulpverleners

Pomona-2 partners Germain Weber, - Austria Geert van Hove – Belgium Tuomo Määttä – Finland Bernard Azema-France Meindert Haveman-Germany PN Walsh, Christine Linehan – Ireland Serafino Buono – Italy Arunas Germanavicus - Lithuania HMJ van Schrojenstein Lantman-de Valk - the Netherlands Jan Tossebro – Norway Alexandra Carmen Cara Rumania Dasa Moravec Berger - Slovenia Luis Salvador Carulla – Spain Mike Kerr - Wales UK

Pomona 2: de work packages Coordinatie Disseminatie Operationaliseren indicatoren Zorgaanbod in lidstaten (atlas) Pilot study Steekproeftrekking Gegevens verzamelen Analyseren van gegevens Aanbevelingen en ontwikkelen onderwijs

Pomona 2: gegevens verzamelen Op individueel niveau interview mensen met verstandelijke beperkingen en ouder/begeleider/verzorger Op landelijk niveau publicaties, registraties, consultatie van experts

Twee voorbeelden operationaliseren individuele indicatoren Gebitsverzorging Geestelijke gezondheid

Gebitsverzorging DMFT: decayed, missing and filled teeth. In mond kijken (slechte tanden, vullingen, ontbreken van tanden) Gegevens opvragen van tandarts

Geestelijke gezondheid PAS ADD ABC = aberrant behaviour checklist

Indicatoren op landelijk niveau Prevalentie van mensen met verstandelijke beperkingen Prevalentie van epilepsie Levensverwachting Health promotion Specifieke opleiding Inkomen (minimumloon, uitkering, pensioen)

Uitdagingen Tien verschillende talen (backtranslation) Informed consent procedure Steekproeftrekkingen

Discussie Indicatoren op macro-niveau Lichamelijke activiteiten Geestelijke gezondheid Backtranslation Determinanten ook elders bruikbaar?