klinische bevindingen in het maxillofaciaal gebied Bisfosfonaten: klinische bevindingen in het maxillofaciaal gebied L. Renier M. Cos, J. Van de Perre, G. Van Hemelen, J. Defrancq, N. Nadjmi, F. Noorman van der Dussen, B. Vanassche, H. Vercruysse H.- Hartziekenhuis, Lier 1

Inleiding: pathologie met botafbraak Tumoren met botmetastasen: - borstca / longca / prostaatca Bottumoren: - multiple myeloma Botpathologie: - Ziekte van Paget Osteoporose

Pathologie met botafbraak

Pathologie met botafbraak OPLOSSING: Bisfosfonaten blokkage botafbraak anti-angiogenetisch effect osteoclast osteoblast BLOKKAGE BOTAANMAAK VERMINDERDE BEVLOEIING

Pathologie met botafbraak OPLOSSING: Bisfosfonaten x 10 ! BLOKKAGE BOTAANMAAK VERMINDERDE BEVLOEIING

Botnecrose Blootliggend bot Geen helingstendens Infectie Sekwesters Cutane fistels Pathologische fractuur De entiteit van osteonecrose is eigenlijk identiek qua klinisch beeld, of we nu spreken van een osteoradionecrose, een osteochemonecrose (geinduceerd door de bisfosfonateen) of zelfs het beeld van een osteomyelitis. Klassiek is er een probleem van blootliggend bot die geen enkele neiging vertoont tot een spontane genezing. Klassiek begint dit bot te sekwestreren en treedt er een secundaire infectie op met evacuatie van pus. Heel vaak is er een voorafgaande ingreep op het kaakbot, klassiek een tandextractie. In de ergste gevallen treden er problemen op van cutane fistels naar de hals en eventuele pathologische fractuur.

Definitie BRONJ (bisphosphonate-related-osteonecrosis of the jaw) inname van bisfosfonaten (heden of verleden) > 8 weken blootliggend bot geen voorgeschiedenis van radiotherapie

Risicofactoren Medicatie gerelateerde risicofactoren: kracht van de bisfosfonaten duur van therapie

Risicofactoren Medicatie gerelateerde risicofactoren: kracht van de bisfosfonaten duur van therapie Lokale risico factoren: dentoalveolaire chirurgie extractie plaatsen van een implantaat periapical chirurgie parodontale chirurgie, beenderige letsels anatomie mandibula: - linguale tori - mylohyoide aanhechting maxilla: - palatale tori

Risicofactoren Medicatie gerelateerde risicofactoren: kracht van de bisfosfonaten duur van therapie Lokale risicofactoren: dentoalveolaire chirurgie extractie plaatsen van een implantaat periapical chirurgie parodontale chirurgie, beenderige letsels anatomie mandibula: - linguale tori - mylohyoide aanhechting maxilla: - palatale tori frequentie BRONJ: 2/3 frequentie BRONJ: 2/3 frequentie BRONJ: 2/3

Risicofactoren Medicatie gerelateerde risicofactoren: kracht van de bisfosfonaten duur van therapie Lokale risicofactoren: dentoalveolaire chirurgie extractie plaatsen van een implantaat periapical chirurgie parodontale chirurgie, beenderige letsels anatomie mandibula: - linguale tori - mylohyoide aanhechting maxilla: - palatale tori frequentie BRONJ: 2/3

Kracht van het Bisfosfonaat

Kracht van het Bisfosfonaat

Kracht van het Bisfosfonaat 3. Kracht van het Bisfosfonaat Frequentie BRONJ biologische beschikbaarheid 2. 1. 4% 0,5 – 2 % 96% 100 %

Guidelines (Preventie) Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Preventie) Patiënt 1: Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Preventie) Patient 1: voor het opstarten van de bisfosfonaten Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Preventie) Patient 1: voor het opstarten van de bisfosfonaten Tandheelkundig onderzoek + behandeling: Extracties van elementen met slechte prognose Parodontale sanering Conserverende zorgen Wegnemen drukplaatsen (lingual flanges) Optimaliseren mondhygiëne/sensibiliseren Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT TIMING: ideaal 2 – 3 weken voor start MAAR in feite: 3 jaar window faze voor PO

Guidelines (Preventie) Patiënt 2: Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Preventie) Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Preventie) Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Oraal én minder dan 3 jaar: Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Preventie) Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Oraal én minder dan 3 jaar: For individuals who have taken an oral bisphosphonate for less than three years and have no clinical risk factors, no alteration or delay in the planned surgery is necessary. This includes any and all procedures common to oral and maxillofacial surgeons, periodontists and other dental providers. Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Preventie) Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Oraal én minder dan 3 jaar: UITZONDERING: inname van corticosteroïden For individuals who have taken an oral bisphosphonate for less than three years and have no clinical risk factors, no alteration or delay in the planned surgery is necessary. This includes any and all procedures common to oral and maxillofacial surgeons, periodontists and other dental providers. Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Preventie) Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Oraal én meer dan 3 jaar Oraal in combinatie met corticosteroïden Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Preventie) Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Oraal én meer dan 3 jaar Oraal in combinatie met corticosteroïden bepaling van CTX ! Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Preventie) Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Serum CTX Maat voor bot turn-over (osteoclast resorptie) Correlatie met gunstige prognose (spontane restitutio, restitutio na chirugie, kleiner worden van de letsels)

Guidelines (Preventie) Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Serum CTX

Guidelines (Preventie) Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Oraal én meer dan 3 jaar Oraal in combinatie met corticosteroïden bepaling van CTX ! Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Preventie) Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Oraal én meer dan 3 jaar Oraal in combinatie met corticosteroïden bepaling van CTX ! ‘Drug holiday’: 3 maanden – electieve heelkunde - opvolging Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Preventie) Patiënt 3: Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Preventie) Patiënt 3: tijdens inname van de bisfosfonaten (IV) Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Preventie) Patiënt 3: tijdens inname van de bisfosfonaten (IV) Optimaliseren mondhygiëne Botchirurgie vermijden Niet te restoreren elementen: kroon verwijderen, endo’s op wortelkanalen Implantaten zijn gecontraïndiceerd Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Preventie) Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Behandeling)

Doelstelling van de behandeling: Guidelines (Behandeling) Patiënt met BRONJ (Per Os) Doelstelling van de behandeling: Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Doelstelling van de behandeling: Guidelines (Behandeling) Patiënt met BRONJ (Per Os) Doelstelling van de behandeling: Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT Pijn elimentatie Infectie controle Progressie verminderen

Guidelines (Behandeling) Stadium 1 KLINIEK Blootliggend bot Asymptomatisch BEHANDELING - Antimicrobiele mondspoeling: CHX 0,12% - 3 maandelijkse controle - Educatie Goede prognose ‘Drug Holiday’ ? Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Behandeling) Stadium 2 KLINIEK Blootliggend bot Asymptomatisch BEHANDELING Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Behandeling) Stadium 2 KLINIEK Blootliggend bot Pijn - Infectie BEHANDELING Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Behandeling) Stadium 2 KLINIEK Blootliggend bot Pijn - Infectie BEHANDELING - Antimicrobiele mondspoeling (CHX 0,12%) - Antibiotica (Penicilline + ev. Metronidazole) - Pijncontrole - Minimaal debridement (oppervlakkig) Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Behandeling) Stadium 3 KLINIEK Blootliggend bot Pijn - Infectie BEHANDELING Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Behandeling) Stadium 3 KLINIEK Blootliggend bot Pijn - Infectie + - fistel - fractuur - zeer uitgebreid BEHANDELING Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Guidelines (Behandeling) Stadium 3 KLINIEK Blootliggend bot Pijn - Infectie + - fistel - fractuur - zeer uitgebreid BEHANDELING - Antimicrobiele mondspoeling (CHX 0,12%) - Antibiotica (cultuur) - Pijncontrole - Chirurgisch debridement Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

Besluit: Toename van oudere populatie Toename van bisfosfonaat gebruik Toename van de concentratie bisfosfonaat Nood aan blijvende aandachtigheid Grote prospectieve studies afwachten

Hartelijk dank ! 45