Nederland na WO II

1973-heden In 1973 verloren de confessionelen en de VVD hun meerderheid Voor de verkiezingen hadden PvdA,D’66 en PPR afgesproken samen te gaan werken (PAK) en een programma geschreven (Keerpunt ‘72) Zij vormden een regering aangevuld met een paar progressieve,confessionele ministers (rood met een wit randje) Dat werd het kabinet Den Uyl

Vervolg Den Uyl ging uit van het idee van de maakbare samenleving Hij wilde spreiding van -kennis →Middenschool -inkomen→nivelleren via progressieve belastingen -macht →democratiseren bv onderne- mingsraden Daarnaast wilde hij de sociale voorzieningen uitbreiden en meer subsidies verstrekken

vervolg Er kwam weinig terecht van deze plannen -door de oliecrisis was er te weinig geld -ruzies binnen het kabinet -tegenstand in de samenleving Den Uyl moest al snel gaan bezuinigen In 1975 oprichting van de RPF (conservatieve christenen-EO mensen) In 1977 won Den Uyl de verkiezingen,maar verloor de formatie→ Confessionelen en de VVD regeren weer

vervolg Ook in 1977 ontstond het CDA (fusie van KVP,ARP en CHU) tgv de ontzuiling Eerst 2 kabinetten olv Van Agt Hij voert een volumebeleid→ aantal mensen met een uitkering terug proberen te dringen Daarna komen er 2 kabinetten olv Lubbers

vervolg Lubbers constateert, dat het systeem van de sociale voorzieningen -te kostbaar is -te ingewikkeld (losse wetten-geen geheel) -uit de tijd is (gebaseerd op ouderwetse gezinspatronen) -er te veel misbruik wordt gemaakt Hij komt met zijn “no nonsense”beleid -bezuinigen op de uitkeringen→

vervolg bijverzekeren (WAO gat) eigen risico(ZW) herkeuringen (WAO) -dereguleren→minder regels -decentraliseren→taken naar lagere overheden -privatiseren→overheidsbedrijven naar particulieren bv NS,KPN In 1981 werd de EVP opgericht -CDA te conservatief -PPR geen christelijke partij meer

vervolg In 1983 werd de grondwet gewijzigd -artikel 1 (anti-discriminatie artikel) -sociale grondrechten in de grondwet (intentieverklaring,niet afdwingbaar bij de rechter)→ Nederland nu ook een sociale rechtsstaat

Jaren ‘80 Er waren 3 grote partijen (CDA,VVD en PvdA) Daarnaast kleine rechtse en linkse partijen die steeds meer aanhang verloren→ Fusies van kleine partijen -in 1989 ontstond Groen Links (PPR,PSP, EVP en CPN) -in 2000 ontstond de Christen Unie (GPV en RPF ) SGP deed op het laatst niet mee

Jaren ‘90 In 1990 verloren CDA en VVD opnieuw hun meerderheid→ Lubbers III (CDA en PvdA) Sinds 1994 2 kabinetten Kok (PvdA ,D’66 en VVD)→ paarse kabinetten CDA had 20 zetels verloren -onvrede over machtspositie CDA -interne strijd in CDA (Lubbers zegt ver- trouwen in opvolger Brinkman op)

vervolg Veranderingen in de politiek -zwevende kiezers -consensuspolitiek (poldermodel) ipv polarisatie -personen belangrijke dan programma’s (imago opgebouwd via TV) -populisme

vervolg PvdA was naar het midden opgeschoven (schudt zijn ideologische veren af)→ er ontstaat ruimte op links→ sterke groei van de SP (bestond al sinds 1972 als kleine Maoïstische partij) olv Jan Marijnissen(1994 2 zetels,2000 25) Kabinetscrisis na de Nacht van Wiegel in 1999: 1ste kamer keurt wet op correctief referendum af door optreden Wiegel

Jaren na 2000 In 2000 opkomst van Pim Fortuyn (eerst bij Leefbaar Nederland) -keert zich tegen paars (boek:”De puin hopen van 8 jaar paars”) -keert zich tegen de onveiligheid -keert zich tegen bureaucratie -keert zich tegen de allochtonen In 2002 wordt Fortuyn vermoord Zijn partij (LPF) boekt grote verkiezings- overwinning (26 zetels)→in de regering

vervolg Er volgen 4 kabinetten olv Balkenende(CDA) I met LPF en VVD (2002) II met VVD en D66(2003-2006) III rompkabinet met VVD (2006) IV met PvdA en CU(2006-2010) I valt door ruzie in de LPF II valt in de Nacht van Verdonk (Ayaan Hirschi Ali kreeg een verblijfsvergunning) IV valt door kwestie Uruzgan

D66 wilde gekozen burgemeester D66 wilde gekozen burgemeester. Wetsontwerp sneuvelt in Eerste Kamer in 2003 door PvdA De politiek leider van D66 en verantwoordelijk minister Thom de Graaff stapt op→ leiderschapscrisis in D66 (Pechtold wint de strijd van Loesewies van der Laan) In 2004 stapt Wilders uit de VVD→ PVV In 2006 strijd om leiderschap VVD Rutte wint→ Verdonk sticht TON

Samenvatting Schematische ontwikkeling van het ontstaan van de liberale, confessionele en socialistische partijen in Nederland

Sociale grondrechten -recht op onderwijs -recht op rechtsbijstand -recht op bestaanszekerheid -recht op werkgelegenheid -recht op een woning -recht op vrije arbeidskeuze -recht op een schoon milieu -recht op gezondheidszorg -recht op maatschappelijke en culturele ontplooiing en vrije tijdsbesteding

Kabinet Den Uyl

1971-1972: Het schaduwkabinet-Den Uyl Tussen 1969 en 1970 was er een Progressief Akkoord tussen PPR, PvdA en PSP. Er werd gestreefd naar een gemeenschappelijk programma en een gezamenlijke lijst bij gemeentelijke, provinciale en landelijke verkiezingen.

Oprichting R.P.F en E.V.P.

Kabinet Van Agt

Kabinet Lubbers I

Kabinet Lubbers II

Kabinet Lubbers III

No nonsense aanpak

Artikel 1 grondwet

Groen Links

Christen Unie

Kabinet Kok I

Kabinet Kok II

Nacht van Wiegel

LPF

Kwestie Uruzgan

Kabinet Balkenende I

Ruzie Bomhoff - Heinsbroek

Kabinet Balkenende II

Nacht van Verdonk

Kabinet Balkenende III

Kabinet Balkenende IV

D66

Wilders en de PVV

Verdonk en TON

Confessionele partijen

Socialistische partijen

Liberale Partijen