Best practice Doel: voorlichting team over huiselijk geweld Werkwijze: ppt als ondersteuning van verhaal Goed: goede opbouw en informatief Bron: Steunpunt Huiselijk Geweld Amsterdam

Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling ‘Signaleren en handelen’ Amsterdam, 18 juni

Inhoud Huiselijk geweld Huiselijk geweld in cijfers Vormen en soorten De meldcode Handelingsmogelijkheden Rol van het SHGA

Definitie: geweld in afhankelijkheidsrelatie ‘Huiselijk geweld is geweld dat door iemand uit huiselijke kring van het slachtoffer wordt gepleegd’ Het woord huiselijk verwijst niet naar de plaats van het geweld, maar naar de relatie tussen pleger en slachtoffer. Huiselijk geweld komt voor in alle sociaal-economische klassen en binnen alle culturen in de Nederlandse samenleving. De impact is groot voor mensen die slachtoffer worden en huiselijk geweld aan de lijve ondervinden, maar ook mensen die getuige zijn van huiselijk geweld (vooral kinderen). Spiraal van geweld Vb: oudermishadneling, loverboyproblematiek en partnermishandeling, kind-oudermishandeling(beleving wat een relatie echt voor iemand maakt typeert dit). Bij VG kan dit ook een relatie met hulpverleer zijn, waardoor afhankelijkheid eigenlijk ook geweld kan voordoen. HG hebben wij het over kennissen ed niet over beroepskrachten. Daar is ander nummer voor. Meldpunt Ouderenmishandeling in de zorg! De Spiraal van Geweld. Geweld sluipt meestal langzaam een relatie binnen. Vaak is het moeilijk om aan te geven wanneer en hoe het precies begon. Het kan beginnen met jaloezie. Of met dat je partner controleert wat je doet en met wie je omgaat. Dat hij/zij je bepaalde dingen verbiedt. In veel relaties waarin geweld wordt gebruikt, zie je een soort geweldsspiraal. Dat betekent dat naarmate het geweld vaker voorkomt, het steeds ernstiger wordt. Het begin In alle relaties zijn spanningen. In een gezonde relatie spreken de partners hun ongenoegen uit en zoeken ze samen naar een oplossing. Daarna is de spanning uit de lucht. Het blijft dan bij de eerste klap en mensen schrikken zo van zichzelf en de ander dat ze het nooit meer doen. Maar bij velen gaat het daarna door.  In een gewelddadige relatie leiden spanningen bij het slachtoffer tot conflictvermijdend gedrag. Het slachtoffer gaat mee in wat de pleger wil, alles om te voorkomen dat er weer geweld komt. Vaak merkt de dader aan het slachtoffer dat hij of zij het hem zo veel mogelijk naar de zin wil maken. Hierin ziet de pleger een rechtvaardiging voor het controleren en domineren van de partner. Hij is ook bang dat de partner de relatie zal beëindigen. Deze angst kan op zich weer leiden tot jaloers gedrag en proberen meer controle te krijgen over het slachtoffer. De explosie Een echte aanleiding voor een uitbarsting van geweld is er vaak niet. Op de aanleiding heeft het slachtoffer geen invloed. Het kan een lekke band zijn, een rotdag op het werk of een kind dat te laat thuis komt. Vaak is door de oplopende spanning de situatie niet langer houdbaar. De dader ziet vaak geen andere uitweg dan geweld. Het berouw Plegers van geweld gebruiken verschillende manieren om met gevoelens van spijt om te gaan. Sommigen proberen hun acties te rechtvaardigen en zeggen dat ze echt niet anders konden. Ze vinden het hun goed recht om geweld te gebruiken of voeren stress van buitenaf aan als excuus. Andere plegers bagatelliseren hun daden. Ze zeggen bijvoorbeeld dat ze maar een klein tikje hebben uitgedeeld. Ook zijn er plegers die de schuld bij het slachtoffer leggen door bijvoorbeeld te zeggen dat zij of hij hem heeft uitgedaagd. Terugwinnen Cadeaus, etentjes, bloemen. En de belofte dat het nooit en nooit meer zal gebeuren. Plegers van huiselijk geweld stellen zich daarbij ook vaak hulpeloos op. Ze vragen het slachtoffer hen te helpen niet meer gewelddadig te worden. Als het slachtoffer deze hulpvraag accepteert, dan maakt deze zichzelf verantwoordelijk voor het gedrag van de pleger. Een andere manier om het slachtoffer terug te winnen is bedreiging, bijvoorbeeld met moord of zelfmoord. Alles weer goed? Na de geslaagde lijmpoging, breekt een fase aan waarin alles goed lijkt. Het incident wordt vergeten, maar er is niets opgelost. Door het goed te maken komen partners emotioneel weer dicht bij elkaar. Door alle moeite die de pleger doet om de partner weer bij zich te houden, ziet het slachtoffer weer alle positieve kanten. Dit maakt het juist moeilijk om iets aan de relatie te doen of weg te gaan. Het begint opnieuw Als er niets gebeurt in de relatie, zal na verloop van tijd de spanning weer oplopen en de cirkel herhaalt zich. Hoe vaker de cirkel wordt doorlopen, hoe slechter het gesteld is met het zelfvertrouwen van het slachtoffer en hoe moeilijker het wordt om uit de relatie te stappen.

Huiselijk geweld in cijfers Ruim 60% van het huiselijk geweld betreft (ex)partner geweld. Vrouwen worden van (ex)partner geweld met 60 % vaker slachtoffer dan mannen met 40%. In 2010 zijn door de politie 44 dodelijke slachtoffers van huiselijk geweld geregistreerd: 10 mannen,20 vrouwen en 14 kinderen. (Tweede Kamer 28345, nr. 110 (2010-2011) Jaarlijks ontvangt het AMK zo’n 60.000 meldingen van kindermishandeling. Bron: Movisie

Vormen huiselijk geweld Partnergeweld (ex-) Kindermishandeling Ouderenmishandeling Kind- oudermishandeling Eergerelateerd geweld Huwelijksdwang en achterlating Vrouwelijke genitale verminking (VGV) Loverboy problematiek en mensenhandel Diverse factoren van invloed op het onstaan van het geweld en op het geweld zelf. LVG, Verslaving financieele situatie ed. Dit maakt het ook zo’n complexe problematiek. Eeerste stap is voor veiligheid zorgen.

Aard van het geweld Lichamelijk Psychisch (emotioneel) Seksueel Belaging (stalking) Financiële uitbuiting Verwaarlozing Schending van grondrechten 3 hoofdstromen: HG is een verzamelnaam waaronder diverse vormen geweld worden samengevat. Geef voorbeelden van iedere vorm van geweld (vaak is het geweld een combinatie van deze hoofdvormen): Lichamelijk: mishandeling, slaan, stompen, duwen, schoppen, aan haren trekken, steken met een mes, toebrengen zwaar lichamelijk letsel, doodslag, moord etc. Psychisch: dreigen met fysiek geweld, geestelijke terreur, kleineren, uitschelden, intimideren, dreigen kinderen af te pakken, paspoort verstoppen, vernielen eigendommen, Meestal gericht op creëren angst, paniek of afhankelijkheid. Seksueel: seks afdwingen, ongewenste intimiteiten en verkrachting binnen relatie, seksuele kindermishandeling, gedwongen prostitutie. Belaging (stalking): volgen, bespieden of opwachten van partners of ex-partners die daar geen weet van hebben of daar niet van gediend zijn. Financiële uitbuiting: afhandig maken van bijv. geld, sieraden of andere bezittingen, onvoldoende middelen geven om (zelfstandig) te leven. Verwaarlozing, onvoldoende lichamelijke, medische of financiële zorg, niet genoeg eten en drinken, negeren behoefte aan liefde en aandacht. Schending van grondrechten: bijvoorbeeld iemand geen privacy gunnen, bezoek wegsturen, post achterhouden, iemand opsluiten en verbieden of beletten (alleen) naar buiten te gaan, etc.

Doel van de meldcode Professionals ondersteunen door handvatten aan te reiken bij het handelen, na het signaleren van huiselijk geweld en kindermishandeling. www.meldcode.nl

Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Een handelingsprotocol bestaande uit 5 stappen: In kaart brengen van signalen Collegiale consultatie en zo nodig raadplegen van AMK of SHGA Gesprek met de cliënt Inschatten risico, aard en ernst van het geweld Beslissen: hulp organiseren of melden Vijfstappenplan voor het handelen bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling De meldcode bestaat uit een stappenplan die geïmplementeerd dient te worden binnen een instelling. Het gaat om het verplicht stellen om de 5 stappen te volgen. Uit onderzoek blijkt dat het werkt: professionals grijpen 3x zoveel in bij gebruik van een meldcode. Maar wat betekend dit voor jullie?

Handelen Bespreek je zorgen. Vraag advies (AMK/SHGA). Ga in een gesprek altijd uit van je eigen zorgen Gebruik jouw gevoelens om je observaties/signalen te onderbouwen. Voor iedereen 7 x 24-uurs bereikbaarheid Telefonisch contact, kan ook anoniem: - Wij luisteren naar het verhaal - Wij geven advies - Samen zoeken wij hulp Advies en melding indien de professional in overleg met AMK of SHGA daartoe besluit.

Werkwijze SHGA 1. Telefonisch contact, kan ook anoniem: Wij luisteren naar het verhaal Wij geven advies Samen zoeken wij hulp 2. Doorverwijzing naar ketenpartners Kruisbestuiving, twee dagdelen per week bij het SHGA: Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) GGD Vangnet, afdeling Jeugd (GGD) Voor iedereen 7 x 24-uurs bereikbaarheid Telefonisch contact, kan ook anoniem: - Wij luisteren naar het verhaal - Wij geven advies - Samen zoeken wij hulp

Contact met het SHGA? 020 – 611 60 22 (bereikbaar 24/7) Surf naar onze website: www.shg-amsterdam.nl Volg ons op Twitter: SHGA_Nieuws info@shg-amsterdam.nl