INSTALLATIES Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Installaties 1/1 verzamelen van gegevens en herkennen van installaties bewijsstukken installatie voor ruimteverwarming algemeen productie distributie afgifte regeling installatie voor sanitair warm water zonneboiler/PV ventilatie/koeling FAQ Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

1 Bewijsstukken 1/2 Visuele inspectie primeert. Ook andere bewijsstukken: EPB-aangifte vroeger afgeleverd energieprestatiecertificaat wanneer geen latere aanpassingen/renovaties lastenboek wanneer onderdeel van (algemeen) aannemingscontract visuele inspectie moet uitwijzen dat het lastenboek gevolgd is adresgegevens of kadastraal nummer subsidieaanvragen Vlaamse overheid Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

1 Bewijsstukken 2/2 Wanneer geen gegevens, bij twijfel of tegenspraak originele facturen van geregistreerde aannemer originele facturen  van de ruimteverwarmings- of sanitair warmwaterinstallatie adresgegevens of kadastraal nummer technische documentatie van de ruimteverwarmings- of sanitair warmwaterinstallatie ketelkenplaat Wanneer geen gegevens, bij twijfel of tegenspraak uitgaan van meest negatieve geval Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Ruimteverwarming: Algemeen 2 Ruimteverwarming: Algemeen 1/2 Opnemen van meerdere verwarmingsinstallaties verwarmingsinstallatie gekenmerkt door opwekker en afgiftesysteem → maximaal 2 verwarmingsinstallaties aanduiden met aandeel t.o.v. het beschermde volume aandeel % opgedeeld in klassen totaal 100 % bij meer dan 2 opwekkers of afgiftesystemen deze met grootste aandeel selecteren overige toebedelen bij geselecteerde opwekkers primeren boven afgiftesystemen niet sfeerverwarming in combinatie met CV in een ruimte verplaatsbare elektrische toestellen Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Ruimteverwarming: Algemeen 2 Ruimteverwarming: Algemeen 2/2 Voorbeelden meerdere installaties wooneenheid 1 algemeen verwarming met stookolieketel + vaste elektrische stralingsverwarming in de badkamer → twee installaties: 67% stookolieketel / 33% elektrische verwarming wooneenheid 2 gasketel met op gelijkvloers vloerverwarming en op verdieping radiatoren zelfde ketel maar 50% vloerverwarming en 50% radiatoren Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Ruimteverwarming: Algemeen 2 Ruimteverwarming: Algemeen FAQ geen verwarming ‘Woningen die niet verwarmd worden ten behoeve van mensen vallen niet onder het toepassingsgebied. Er is dus geen EPC bij verkoop/verhuur vereist.’ geen verwarming = afwezigheid van opwekkings- of afgiftesysteem verwarming defect of niet aangesloten EPC bij verkoop of verhuur nodig verwarming wordt vervangen na verkoop bestaande installatie opnemen Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Ruimteverwarming: Productie 1/6 Ruimteverwarming is opgedeeld in: individueel is: individuele centrale verwarming centrale verwarming voor één wooneenheid decentraal is: decentrale verwarming verwarming met kachel(s) of elektrische verwarming collectief is: collectieve verwarming centrale verwarming voor meerdere wooneenheden Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Ruimteverwarming: Productie 2/6 Individuele centrale verwarming type stookolieketel condenserend niet-condenserend gasketel atmosferisch zonder ventilator overige houtketel warmtepomp bron buitenlucht bodem grondwater Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Ruimteverwarming: Productie H Condenserende ketel werking: afkoelen rookgassen zodat waterdamp condenseert → benutten van extra warmte afvoerleiding voor het condensaat let op verwarring met mogelijke condensafvoer schoorsteen aanwezigheid van een label HR-top-label bij gas Optimaz elite label bij stookolie condenserende gasketels vanaf ’80 (met mondjesmaat) Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties HERKENNEN

Ruimteverwarming: Productie H Atmosferische ketel open constructie aanvoer van binnenlucht aanwezigheid interne of externe trekonderbreker zodat trek in verbrandingskamer onafhankelijk is van trek in schoorsteen Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties HERKENNEN

Ruimteverwarming: Productie H Ketels met gesloten verbrandingskamer gesloten constructie aanwezigheid parallelle of concentrische buis voor aanvoer van buitenlucht en afvoer van rookgassen wandtoestellen veelal rechtstreekse muur- of dakdoorvoer Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties HERKENNEN

Ruimteverwarming: Productie H Ketels met een ventilator opbouw brander buiten ketel inbouw bij opstart draait ventilator even voor en daarna start brander – twee fases hoorbaar bij twijfel demonteren kenplaat: Bxyas, Bxycs of Cxy; → als x =1 → geen ventilator wanneer geen informatie of bij tegenspraak → kies atmosferische ketel Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties HERKENNEN

Ruimteverwarming: Productie H Warmtepomp bodem horizontale grondwisselaar → groot oppervlak vertikale grondwisselaar → boringen soms zichtbaar water pompput lozen buitenlucht buitenunit keuze bij twijfel Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties HERKENNEN

Ruimteverwarming: Productie 3/6 Opnemen aanwezigheid label labels bij gas labels bij stookolie CE-keurmerk Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Ruimteverwarming: Productie 4/6 fabricagedatum ketelkenplaat factuur technische documentatie als onbekend: bouwjaar woning (woning na 1970) ligging stookinrichting binnen of buiten het beschermde volume type regeling watertemperatuur ketel constante watertemperatuur met regeling door ketelthermostaat glijdende watertemperatuur met regeling door kamerthermostaat weersafhankelijke regeling door middel van buitenvoeler Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Ruimteverwarming: Productie H Constante watertemperatuur met regeling door ketelthermostaat (aquastaat) werking ketel continu op temperatuur door ketelthermostaat kamerthermostaat stuurt (vaak) circulatiepomp circulatiepomp draait bij warmtevraag verhoog temperatuur ketelthermostaat → ketel start let op brander met voorverwarming: ketel start pas na enkele minuten te gebruiken regeling bij twijfel Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties HERKENNEN

Ruimteverwarming: Productie H Glijdende watertemperatuur met regeling door de kamerthermostaat werking kamerthermostaat stuurt keteltemperatuur ketel enkel op temperatuur bij warmtevraag circulatiepomp draait meestal continu verhoog kamerthermostaat → ketel start let op als ketel op maximale temperatuur → keteltemperatuur verhogen let op brander met voorverwarming: ketel start pas na enkele minuten alleen aanwezigheid kamerthermostaat is niet voldoende Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties HERKENNEN

Ruimteverwarming: Productie H Weersafhankelijke regeling door middel van een buitenvoeler werking keteltemperatuur varieert met buitentemperatuur keteltemperatuur varieert eventueel ook met de binnentemperatuur aanwezigheid buitenvoeler of stookcurve temperatuurvoeler op vertrekleiding Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties HERKENNEN

Ruimteverwarming: Productie FAQ kolenketel invoeren als niet-condenserende stookolieketel bouwjaar: 1960 watertemperatuur ketel: ketelthermostaat pelletketel stookolieketel overige invoervelden invullen volgens werkelijkheid Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Ruimteverwarming: Productie 5/6 Decentrale verwarming elektrische verwarming vaste directe elektrische verwarming, accumulatieverwarming of elektrische vloerverwarming enkel aanwezigheid en niet type opnemen kachels type kachels kolenkachel houtkachel stookolie gaskachel maximaal 2 types kachel (met grootste aandeel) definiëren invullen fabricagedatum Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Ruimteverwarming: Productie 6/6 Collectieve verwarming type gas - niet condenserend atmosferisch gas - niet condenserend overige gas - condenserend stookolie - niet condenserend stookolie - condenserend WKK - gas WKK - olie warmtepomp fabricagedatum aantal ketels: één of meerdere in cascade ketel met hoogste rendement opnemen regeling (alleen bij één ketel): constant of glijdend aantal wooneenheden Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Ruimteverwarming: Distributie & Afgifte 1/1 Voor individuele centrale en collectieve verwarming Warmtedistributie lengte ongeïsoleerde leidingen buiten beschermde volume zowel horizontale als verticale leidingen zowel heen als terug ingedeeld in klassen bij twijfel: langst mogelijke klasse en ongeïsoleerd aanduiden Warmteafgifte soorten afgiftesystemen radiatoren/convectoren vloer-, plafond- of muurverwarming luchtverwarming (enkel bij individuele verwarming) Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Ruimteverwarming: Regeling 2c Ruimteverwarming: Regeling 1/2 individuele centrale verwarming manuele radiatorkranen thermostatische radiatorkranen kamerthermostaat buitenvoeler collectieve verwarming thermostaat voor temperatuurcorrectie meerdere systemen mogelijk bij verschillende soorten radiatorkranen meest voorkomende aanduiden Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Ruimteverwarming: Regeling 2c Ruimteverwarming: Regeling 2/2 pompregeling werking pomp gaat uit nadat de ketel is uitgegaan warmtevraag stoppen → pomp valt stil bij begin plaatsbezoek warmtevraag stoppen als pomp na half uur niet draait → pompregeling herkennen draaien van de pomp magneet / gehoor / met hand voelen (opletten!) bij twijfel onbekend aanduiden Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Sanitair warm water: Algemeen 3 Sanitair warm water: Algemeen 1/1 Sanitair warm water opgedeeld in individueel is: individuele sanitair warm water installatie één wooneenheid aangesloten op installatie collectief is: collectieve sanitair warm water installatie meerdere wooneenheden aangesloten op één installatie toestellen gekoppeld aan ruimteverwarmingsinstallatie toestellen los van ruimteverwarmingsinstallatie Aanduiden één systeem voor hele woning apart systeem voor badkamer/keuken → gelijkaardige procedure voor beide systemen Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Sanitair warm water: Algemeen 3 Sanitair warm water: Algemeen FAQ meerdere keukens/badkamers belangrijkste keuken/badkamer invoeren geen sanitair warm waterproductie fictief systeem invoeren 1 systeem voor de hele woning toestel los van CV elektrisch voorraadvat volume voorraadvat > 200 l voorraadvat geïsoleerd leidingen geïsoleerd geen sanitair warm water in keuken of badkamer neem hetzelfde bestaande systeem voor de gehele woning Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Sanitair warm water: Productie 1/4 Individuele sanitair warmwaterinstallatie toestellen gekoppeld aan ruimteverwarmingsinstallatie bij meerdere installaties voor ruimteverwarming: aangeven aan welke installatie gekoppeld type toestellen: combi toestellen niet-combi toestellen elektrische warmtepompen Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Sanitair warm water: Productie H Combi: sanitair warm water en ruimteverwarming geïntegreerd in één omkasting aanwezigheid van 4+1 leidingen vertrek/retour voor ruimteverwarming vertrek/retour voor sanitair warm water leiding aanvoer koud water zowel voorraadvat als doorstromer in ketel mogelijk Niet-combi: afzonderlijk voorraadvat (buiten ruimteverwarmingsinstallatie) Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties HERKENNEN

Sanitair warm water: Productie 2/4 Individuele sanitair warmwaterinstallatie toestellen los van ruimteverwarmingsinstallatie type toestellen gas doorstroom gas voorraad elektrisch voorraad ketel enkel en alleen voor productie sanitair warm water → ‘voorraadtoestellen op gas’ elektrisch doorstroomtoestel type toestel los van CV ‘elektrisch voorraad’ volume voorraadvat < 100 l Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Sanitair warm water: Productie H doorstroomtoestel water warmt op wanneer vraag → duurt even hoeveelheid warm water onbeperkt debiet beperkt → minder sanitair comfort bij meerdere aftappunten voorraadtoestel meteen warm water wanneer vraag hoeveelheid warm water beperkt grotere debieten mogelijk Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties HERKENNEN

Sanitair warm water: Productie 3/4 Collectieve sanitair warmwaterinstallatie toestellen gekoppeld aan ruimteverwarmingsinstallatie niet-combitoestellen elektrische warmtepompen toestellen los van ruimteverwarmingsinstallatie gas voorraad elektrisch voorraad ketel voor productie sanitair warm water → ‘voorraadtoestellen op gas’ zowel voor gas als stookolie Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Sanitair warm water: Productie 4/4 Extra gegevens wanneer voorraadvat: volume voorraadvat: individueel: opgedeeld in klassen collectief: waarde invullen aantal wooneenheden aangesloten op het sanitair warm water bij collectieve warmwaterinstallatie isolatie van voorraadvat: soms zichtbaar ter hoogte van de aansluitpunten waterleiding anders productinformatie bij twijfel → aanname = niet-geïsoleerd Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Sanitair warm water: Productie FAQ Doorstromer met platenwisselaar zonder voorraadvat gekoppeld aan ruimteverwarmingsinstallatie ‘niet-combitoestellen’ volume voorraadvat = volume water in leidingen = 3 cm² x (hoogte gebouw (in m) + lengte voorgevel gebouw (in m)) los van ruimteverwarmingsinstallatie ‘gas voorraad’ Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Sanitair warm water: Productie FAQ Doorstromer met platenwisselaar met voorraadvat gekoppeld aan ruimteverwarmingsinstallatie ‘niet-combitoestellen’ ‘volume voorraadvat’ = volume voorraadvat + volume water in leidingen los van ruimteverwarmingsinstallatie ‘gas voorraad’ Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

Sanitair warm water: Distributie 1/1 Afstand van productie naar tappunt circulatieleiding geïsoleerd circulatieleiding ongeïsoleerd gewone leiding lengte kleiner dan 5m gewone leiding lengte groter of gelijk dan 5m Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

4 Zonneboiler / PV 1/1 Zonneboiler (warm water) oppervlakte oriëntatie PV-panelen (elektriciteit) type cellen amorf: herkennen: aaneengesloten oppervlakte kristallijn panelen: mono/multikristalijn herkennen: meerdere blauwe cellen Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

5 Ventilatie 1/1 typen ventilatievoorzieningen geen ventilatievoorzieningen natuurlijke ventilatie mechanische toevoer mechanische afvoer mechanische af- en toevoer mechanische af- en toevoer met warmteterugwinning let op: dampkap, afzuiging in toilet en badkamer, andere vormen van onderbroken ventilatie → geen mechanische ventilatie één systeem invoeren bij meerdere systemen → aanduiden systeem met grootste aandeel in beschermd volume Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties

6 Koeling 1/1 zodra minstens helft beschermde volume gekoeld enkel gebouwgebonden koelinstallaties dus niet: losse airco Energieprestatiecertificaat RESIDENTIEEL: Installaties