Gewetensontwikkeling 20 april 2009 Yvonne Bijl
Agenda Presentatie Gewetensontwikkeling Casus
Filmpje Robin Hood
“Innerlijk besef van goed en kwaad” Het Geweten “Innerlijk besef van goed en kwaad” (Van Dale, 2009)
Prosociaal gedrag Hedonistisch Benodigdheden gebaseerde oriëntatie Sterk geïnternaliseerd niveau Overeenkomst en/of stereotiep van goed en slecht - Zelf-reflectief empathische oriëntatie - Transitionele niveau
Moraliteit Kohlberg Niveau I Zelfbelang - Straf - Beloning Niveau II Sociale waardering - interpersoonlijke relaties - sociale regels Niveau III Abstracte idealen - sociale contracten - universele rechten
Filmpje Fietsie kopuh?
Gewetensvorming Babyfase Peuterfase Kleuterfase Basisschoolleeftijd
Geweten Cognitieve benadering Affectieve benadering
Emotie & Geweten (im)moreel gedrag gestuurd door emotie Bewust-onbewust Invloed op de gewetensontwikkeling
Geweten & ADHD Gedragsregulatie Eerst denken dan doen Korte termijn
Geweten & ASS Theory of mind Regels Zelfbewustzijn Ontbreken wederkerigheid
Geweten & ODD Filmpje Geen stijl
Geweten & gedragsstoornissen Gedragsregulatie Emotie & schuld < ontwikkeld ≠ persoonlijkheidswaarneming ≠ prosociale strategie Moraliteit gericht op directe reactie
Oorzaken Biologisch Omgeving
Diagnose Kinderpsychiater - Testbatterij (SOEM) Persoonlijkheidsonderzoek MOL (Morele Oriëntatie Lijst) (persoonlijkeheid, intellect, SOEM, gezinssituatie, levensloop, motivatie delict,toerekeningsvatbaar)
Behandeling Veranderen van disfunctionele emotionele reactie Intentioneel gedrag Automatische reactie Beïnvloeden cognitieve denkstrategieën
Behandelsetting Sociale competentiemodel Equip Glen Mills Youturn (www.heyacker.nl)
Indicatoren prognose Gezin Cognitieve ontwikkeling Mad – Bad Empathie Comorbiditeit
Informatie Jeugddelinquentie en gewetensontwikkeling (Le Sage e.a., www.swpbook.com) www.heyacker.nl Klein geheim, intimiteit, privacy en ontwikkeling van identiteit (Bas Levering & Max van Manen, ISBN: 90 352 1825 6)