Vaderschap na echtscheiding Dimitri Mortelmans m.m.v. Vicky Lyssens-Danneboom Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek (CELLO)

Overzicht presentatie Inleiding Kwalitatief onderzoek naar gescheiden vaders – opzet Resultaten Conclusie

Onderzoeksvragen Welke zijn de gevolgen van echtscheiding bij vaders? Hoe (her)definiëren vaders hun vaderrol na scheiding?

Onderzoeksopzet Enkel vaders Maximaal twee jaar gescheiden Geen beperkingen naar leeftijd, achtergrond of relatievorm Interviewperiode november 2006-februari 2007

Steekproef Leeftijdscategorie 30 tot 50 jaar 56 respondenten Leeftijdscategorie 30 tot 50 jaar 4 op 5 respondenten waren gehuwd gemiddeld 12 jaar bij elkaar gemiddeld aantal kinderen per persoon: 2,3 gemiddeld aantal kinderen varieert van 1 tot 4

Resultaten - overzicht Regeling kinderen Woonst Financiële regeling Vaderrol (takenpakket) Band met kinderen

Resultaten (1): regeling kinderen Meest voorkomend Weekendregeling: 1 weekend / 14 dagen Bilocatie (tweeverblijf): helft vader, helft moeder Belang: bepalend voor uitoefening van vaderrol

Resultaten (1): regeling kinderen Weekendregeling: 2 mogelijkheden Eigen keuze vader -> bilocatie niet haalbaar: Afstand Onregelmatige werkuren Te kleine behuizing Opgelegde regeling -> vaak: vechtscheiding

Resultaten (1): regeling kinderen Bilocatie: Bewuste keuze Belang kinderen primeert Wederzijdse erkenning ouderrol Maar: vaak géén evidentie “maternal gatekeeping”

Resultaten (2): woonst Wat met gezinswoning? Vader verlaat woonst Welzijn van kinderen primeert : “stabiliteit” Zelfopoffering = bewijs van goed vaderschap Vader behoudt woonst Emotionele binding o.w.v. verbouwingen Eigendom = bewijs van goed vaderschap

Resultaten (2): woonst Keuze nieuwe woonst: In functie van kinderen Voldoende ruimte Fysieke nabijheid kinderen Kindvriendelijke buurt Eigen voorkeuren op achtergrond => Indirect vaderschap (“responsibility”)

Resultaten (3): financiële regeling Weekendregeling: Alimentatie = verantwoordelijkheid nakomen Niet-betaler / wanbetaler => vechtscheiding Bilocatie: Gezamenlijke afspraken (geen alimentatie) Gemeenschappelijke rekening Controle-relatie = Indirect vaderschap (“responsibility”)

Resultaten (4): vaderrol Na scheiding -> omvang vaderrol wijzigt Weekendregeling Inkrimping: Pos: meer vrijheid Neg: gevoel verlies (vooral bij huiswerk) Bilocatie Verdubbeling: mama & papa-taken Pos: intens vaderschap Neg: tijd tekort: huishouden op twee snelheden Tegenstelling tussen HUIS en THUIS

Resultaten (4): vaderrol Na scheiding -> inhoud vaderrol wijzigt Algemeen: broodwinner, verzorger, opvoeder,… Dé vaderlijke taak: ‘er zijn’ Liefde en aandacht geven, interesse tonen, aanmoedigen, helpen, motiveren, stimuleren samen spelen, samen sporten, uitstappen doen = Direct vaderschap (“engagement”)

Resultaten (4): vaderrol Weekendregeling 2 mogelijkheden: Kermisvader Geen inschakeling kinderen in huishouden -> Belangrijk: kinderen komen graag - Opvoeder Inschakeling kinderen in huishouden -> Belangrijk: voortzetting opvoeding Moeilijk: beperkte/afwezige inspraak opvoeding

Resultaten (4): vaderrol Bilocatie: Opvoeder Inschakeling kinderen in huishouden -> Belangrijk: voortzetting opvoeding Moeilijk: Er alleen voorstaan (m.b.t. opvoedingskwesties) Andere opvoeding bij ex-partner Ergernis of uitdaging Uitspelen van ouders Overleg met ex-partner

Resultaten (5):band met kinderen Weekendregeling Band = overwegend positief Uitzondering: kind weinig/niet zien Bilocatie Band = sterk positief Ondanks minder zien, beter contact meer aandacht voor kinderen Meer intense omgang met kinderen

Conclusie: Beleving vaderschap Weekendregeling Bij niet eigen keuze -> vaderrol = tweederangsrol Bilocatie Kwalitatieve verbetering Meer bewust van vaderschap Nieuwe mogelijkheden als vader Trots op eigen presteren Keerzijden: Stuk missen van leven van kinderen Fysiek en emotioneel belastend