" L’etat c’est moi" absoluut vorst Lodewijk XIV http://leermiddel.digischool.nl/vo/redir/bestand/b0de55ed5ec29ab67330a4af3e09b1c6/videofragment_2.wmv [videofragment Versailles] “Droit devin des rois “ 72 jaar!!! (regeert tot 1715)
Staten Europa omstreeks 1500
Hof : zie hier de goddelijke afkomst! , http://http://leermiddel.digischool.nl/vo/redir/bestand/b0de55ed5ec29ab67330a4af3e09b1c6/videofragment_2.wmv [videofragment Versailles] Hof : zie hier de goddelijke afkomst! Luxe, pracht en praal*, hoffeesten, grootse bouwprojecten, (dagelijkse ) rituele handelingen, leefstijl en etiquette.
lineaire stijl, klassiek / ratio Kunst verbeeldt de grootsheid van de macht; opdrachten politiek correct. Enthousiasme voor de antieke cultuur, vooral bewondering voor de politieke facetten. Poussin lineaire stijl, klassiek / ratio
Kunst machtshulpmiddel Standbeeld in Montpellier Overal plaatsvervangend aanwezig! En profil naar Alexander de Grote of Keizer Augustus
Paus Julius II, pauselijk hof; mecenas en opdrachtgever genie Michelangelo en Rafaël = boodschap: zie hier Rome, religieus en wereldlijk centrum!
Nieuwbouw Sint Pieter prestigeobject = demonstratie macht en rijkdom
Rafaël / Michelangelo / Leonardo: superieur / virtuoos : = macht en zelfvertrouwen Roomse hof en aanzien van kerk herstellen.
Pauselijk, Koninklijk Hof = kosmos = maat van kosmos = goddelijk volmaakt Proportieleer gebaseerd op ideeën van Vitruvius: de mens is de maat voor harmonische verhoudingen.
Gulden Snede Symmetrie AB:BC = AC:AB Perspectief
Alberti, 'De re aedificatoria' Schoonheid Reflectie van wetten van de natuur: volmaakt Juiste proporties tussen samenstellende delen: harmonie Wordt ontleend aan de natuur Alberti, 'De re aedificatoria' boek over Architectuur Reflectie van volmaakte wetten van de natuur: Dezelfde wetmatigheden als in de natuur Harmonie door juiste proporties tussen samenstellende delen: getal en ordening. Ook in de natuur door geest en rede. Actieve herschepping: Kunst is imitatie, maar geen slaafse navolging; veel oefenen en de natuur met vaste regels tegemoet treden. In de geest van de kunstenaar Wordt ontleend aan de natuur: regels zijn door studie verkregen Leer van Vitruvius wordt toegepast op eigen tijd (kerken, stadspaleizen). Ornamentatie is nodig om het gebrek aan de niet bereikbare absolute schoonheid te verhullen.
Schepping van Adam : kunst van een verhevener schoonheid dan de natuur = volmaakt
Kunstenaar ambachtsman > Kunstenaar wetenschapper = In opdracht van (pauselijk / koninklijk) hof: inventiviteit binnen kaders Kunstenaar ambachtsman > Kunstenaar wetenschapper = vrij kunstenaar*. originaliteit maatstaf, idea kunstenaar = weg naar wereldroem. FILMPJE: http://www.digischool.nl/ckv2/video/vasari1.wmv (4) FILMPJE: http://ed.ted.com/lessons/how-to-find-the-true-face-of-leonardo-siegfried-woldhek
Veelzijdig Uomo Universalis Leonardo da Vinci / Michelangelo Beeldhouwer X Schilder X Architect X Ingenieur X Dichter X Kunsttheoreticus X = Zichtbare werkelijkheid weergeven > ultieme wetenschap
Plato: ideële wereld weergeven in de kunst Aristoteles: uitgaan van de werkelijkheid Plotinus: balans tussen de goddelijke, ideële wereld en werkelijkheid
Gebouwen Kleding Houdingen Christendom X Klassieken
Mythologische figuren X metamorfosen Bernini, Apollo & Daphne Michalangelo David
sagen, mythen en vertellingen testament Gelaagde symboliek, verbinding sagen, mythen en vertellingen testament
Beeldtaal Renaissance L.D. Beeldtaal Barok Peter Paul Rubens
VersaillesApollo-fontein Het moeras maakt plaats, zege op de ongecultiveerde natuur = door de mens geschapen orde = macht van de vorst!
Buitenverblijven* van de Medici, Palazzo Pitti en…. Villa d’Este* Buitenverblijven* van de Medici, Palazzo Pitti en…. http://www.digischool.nl/ckv2/hof/Hofcultuur2/delte/de_gonzagas.htm http://leermiddel.digischool.nl/vo/redir/bestand/7d1b3f10f6c52e782469988e85a1a7bb/CKV2_italiaanse_villa%E2%80%99s_en_tuinen.ppt http://www.digischool.nl/ckv2/video/isabelladeste1.wmv
Versailles: symmetrie, geometrie, perspectief, zichtlijnen: de natuur overwonnen. Hoveling: figurant in het theater van de staat, alles volgens rang en stand
Belangstelling voor kunst en cultuur onderscheidt het gewone volk en de adel
affectenleer gemoedtoestanden theaterstaat
Distantie hof door onderscheidende etiquette. Ballet Court* https://www.youtube.com/watch?v=cFid-6nC4n0 figuurdansen FILMPJE: https://www.youtube.com/watch?v=cFid-6nC4n0 [Ranaissance Consort no. 7] [12 februari 2013] FILMPJE: https://www.youtube.com/watch?v=Pzt4f-4_XkA [Doe Dans 2010 Kids Franse Hosfans] [12 januari 2013] http://www.youtube.com/watch?v=mfakbN_6Zzs [Una Stravangaza dei Medici (1) = Alles geregiseert! Figuurdansen* hoort tot de vaardigheden van iedere hoveling Distantie hof door onderscheidende etiquette. Geen ruimte voor spontaniteit.
De dans heeft niets te maken met natuurlijk of ‘gewoon’ bewegen: beheersing en/of stilering van het natuurlijke tot een esthetisch, formeel, complex geheel
Kunst professionaliseert. Vakopleiding Académie Royale de Dance (1661) Volop regels voor ballet-komedie, ballet-opera en ballet-toneel aan het hof : = controle = macht van de koning.
Vernieuwing met name in de muziek! http://www.klascement.net/files/1/2/0/3/7/f/Commedia_dell__arte.ppt Vernieuwing met name in de muziek! Commedia dell’Arte*, eenheid van persoon en rol om snel te kunnen improviseren. Publiek vermaken: volksvermaak, herkenning stereotypen
L’Orfeo, eerste echte opera! https://www.youtube.com/watch?v=8ubVjpXygNw Monteverdi Madrigal opkomst opera http://www.youtube.com/watch?v=mfakbN_6Zzs Intermezzi’s komedie La Pellagrina http://www.youtube.com/watch?v=8URQ0ZElT0Q [Orlande de Lassus - Lagrime di San Pietro: I. Il magnanimo Pietro] FILMPJE: https://www.youtube.com/watch?v=8ubVjpXygNw [ Monteverdi] [Geluidsfragment Monteverdi] Muziek versterkt tekst, zang met één stem, (monodie): een revolutie in de muziek (regels). Nieuw: sterke emotionele relatie tussen tekst en muziek*.
Kunsten, wetenschap, … : opdrachten lopen via de academies, beter te controleren + breken macht gilden
kennis – ratio - ontdekkingen
….. veranderend wereldbeeld, de aarde, centrum van het heelal alles onder controle?