Workshop LIO-dag 28 maart 2011 Wereldburgerschap Workshop LIO-dag 28 maart 2011
Wat is wereldburgerschap? Bewoner, medebewoner, burger Wereldburger: roots or routes? Wereldburgerschap: Kritisch denken en verantwoordelijk deelnemen Leren omgaan met onzekerheid en verandering Natuur en cultuur respecteren Leren samen te leven Positie leraar: ‘one must stand somewhere’. Muurtje bouwen
Waarom wereldburgerschap?
Wereldburgerschap onze klas in? Waardengeladen situaties Tussen leerlingen Tussen jou en de leerling(en) Waardengeladen onderwerpen Keuze: Waardeoverdracht Waardecommunicatie
Hoe wereldburgerschap? Geletterdheid Inhoudelijke thema’s: problemen én kansen Armoede-welvaart Vernietiging-duurzaamheid Ongelijkheid-gelijkheid Onderdrukking-vrijheid Oordeelsvermogen Visie beargumenteren: debat! Principiële meerduidigheid Bewustwording van eigen waarden Participatie Mogelijkheden tot handelen kennen en op effectiviteit kunnen beoordelen
Concreet: hoe geef je WBS vorm? Doelen stellen Betrokkenheid ‘aanboren’ Overzicht creëren Gesprek en debat Omgaan met dilemma’s Waardenonderwijs
Concreet: hoe geef je WBS vorm? Doelen stellen: sociaal/affectief en cognitief Duidelijkheid én ruimte Betrokkenheid: Nabijheid Beeldmateriaal: waken voor: stereotypen + overvloed aan ellende Kansen zien Samsam dvd Wereldburgerschap
Overzicht creëren Geografische 4-slag: Wat is waar? Waarom daar? Elders ook? Wat vindt wie? Armoede/gebrek ↔ Welvaart Oorlog/vernietiging ↔ Vrede/duurzaamheid Onderdrukking ↔ Vrijheid Ongelijkheid ↔ Gelijkheid
Overzicht creëren Schema’s bouwen Scenario-denken Mediaverpakkingen ‘doorprikken’: wie presenteert wat waarom zo?
Opdracht Geef je korte persoonlijke reactie op de stelling: ‘Nederland moet bestaande kerncentrales sluiten en geen nieuwe kerncentrales bouwen’ op het vel dat voor je ligt, in ‘jouw’ vak. Het gaat om je eerste gedachten bij deze stelling. Draai vervolgens het vel een kwartslag en lees wat je buurman/-vrouw geschreven heeft. Vervolgens draai je het blad weer, en lees je weer, enz. Wanneer iedereen alle bijdragen gelezen heeft, voer je een kort gesprek of discussie over wat je geschreven en gelezen hebt (eigen standpunt, standpunt van anderen). Richt je niet alleen op verschillen maar vooral ook op overeenkomsten. Schrijf in het middenvak minimaal 3 en maximaal 5 uitspraken/stellingen waarover je het als groep overeenstemming bereikt: iedereen is het hiermee eens.
Drek en debat Debat: Kies je rol Wees duidelijk: Structuur Iedereen een rol Stimuleer een ‘meanderende’ mening Sluit een discussie duidelijk af Ofxam: ‘teaching controversial issues’
Omgaan met dilemma’s Terugkerende kernbegrippen: Niet zuiver rationeel Economie/ecologie Lange termijn/korte termijn Individu/groep Niet zuiver rationeel Werkvorm: waardekwadrant (www.vakdidactiekaardrijkskunde.nl, handboek, hoofdstuk 10)
4D-reflectie (academische vorming ) Dilemma: complexe situaties Niet zwart/wit ‘reasonable people can reasonably disagree’ Dialoog Visies onderzoeken ≠ elkaar overtuigen Denken Cyclisch proces: inhoudelijke voeding en reflectie, wijsgerige voeding en reflectie Didactiek Van begeleid naar zelfstandig Van zekerheid naar onzekerheid (Rob Boschhuizen, Joyce Aalberts, VU)
Waarden (Bron: H.Philippens) Authenticiteit Barmhartigheid Betrokkenheid Burgerzin Creativiteit Dankbaarheid Dapperheid Democratie Discipline Doorzettingsvermogen Duurzaamheid Edelmoedigheid Een schoon milieu Eenheid Eenvoud Eerlijkheid Emancipatie Fair Play Geborgenheid Gelijkwaardigheid Geloof Geluk/welzijn Gemeenschapszin Gerechtigheid Gezin Godsvertrouwen Godsvrucht Hulp aan zwakkeren Hulpvaardigheid IJver Individuele vrijheid Integriteit Inventiviteit Koningshuis Kracht Liefde Matigheid Mededogen Menselijke waardigheid Moed Naastenliefde Nederigheid Onaantastbaarheid van het leven Onbevangenheid Ongelijkheid Orde en rust Ouderliefde Patriottisme Recht op rust Recht op eigendom Rechtvaardige Verdeling Rechtvaardigheid Respect Schoonheid Solidariteit Spontaniteit Sportiviteit Strijd Tolerantie Trouw Vaderland Vaderlandsliefde Veiligheid Vertrouwen Vrede Vrijheid van Ondernemen Vrijheid van het Individu Vrijheid Waarheid Wijsheid Zachtmoedigheid Zelfontplooiïng Zelfopoffering Zelfrespect Zorgvuldigheid