ONTWIKKELING VAN ALGEMENE PSYCHOMOTORISCHE VAARDIGHEDEN Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering

INHOUDSOPGAVE Wat is psychomotoriek ? Wat weten we nog uit vorige cursussen ? Het belang van de algemene psychomotorische vaardigheden in de ontwikkeling van een atleet (zie ook Trainingsplanning bij de jeugd) De bewegingsschool als ideale oplossing ? Zelf ervaren… Methodologische en organisatorische tips Wist je dat ? Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering Wat is psychomotoriek ? PSYCHOMOTORIEK = de bewuste, vanuit de hersenen gestuurde beweging Grove motoriek Fijne motoriek Lichaamsschema = het subjectieve gevoel dat een persoon over zijn lichaam heeft Lateralisatie en dominantie = fase in neuro-motorische ontwikkeling bij de linker- of rechterhersenhelft zijn dominantie of specialisatie krijgt Proprioceptie = vermogen van een persoon om de positie van zijn eigen lichaam en lichaamsdelen waar te nemen Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010 Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! MOTORISCH LEREN = geheel van inwendige processen waarbij door oefening en ervaring een relatief permanente en stabiele verandering in gedragsmogelijkheden optreedt Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010 Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! FASEN van het motorisch leerproces Ontwikkelen van een bewegingsidee ERVAREN Verfijnen van de bewegingsuitvoering BESEFFEN Automatiseren van de bewegingsuitvoering BEHEERSEN Afleren van bestaande fouten (te vermijden !!!) AFLEREN VAN FOUTEN = MOEILIJK !!! Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010 Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! MOTORISCH LEERVERMOGEN = snelheid waarmee een techniek wordt aangeleerd Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010 Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! VAARDIG BEWEGEN = vermogen tot uitvoeren van een doelgerichte handeling die leidt tot een eindresultaat met hoge consistentie, minimale energiekost en optimale timing Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010 Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! VAARDIGHEID Heeft altijd een motorische en een cognitieve component Continuüm gesloten   open vaardigheden Continuüm discrete, seriële en continue vaardigheden Groot/kleinmotorische vaardigheden Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010 Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! COÖRDINATIE = vermogen om de bewegingsmogelijkheden van de verschillende lichaamsdelen op een efficiënte manier te controleren Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010 Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! GOEDE TECHNIEK = optimale ontwikkeling van K L U S + goede motorische coördinatie Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010 Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! AANDEEL VAN DE TECHNIEK is niet even groot voor alle sporten/disciplines Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010 Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! FUNCTIE VAN DE TECHNIEK is niet dezelfde in alle sporten/disciplines Bevordert rendement (vb. duursporten) Heeft een mechanische functie (vb. hoog) Lost tactische problemen op (vb. ploeg/spelsporten) Voorkomt blessures Is essentieel bij sporten met een artistiek aspect Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010 Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! ROL VAN DE TECHNIEK is afhankelijk van waar sporter staat in het leerproces Bij kennismaking primeert beleving & plezier boven techniek. Recreatiesporter  competitiesporter Techniektraining aanpassen aan wat sporter aankan Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010 Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! De meeste motorische vaardigheden ontwikkelen zich VÓÓR DE LEEFTIJD VAN 10 JAAR doch in een verschillend ritme M/V beginnen gelijk M ontwikkelen sneller Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010 Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! BASISMOTORISCHE VAARDIGHEDEN: GAAN & LOPEN HINKEN & SPRINGEN WERPEN & VANGEN TRAPPEN & SLAAN KLIMMEN & KLAUTEREN GLIJDEN HEFFEN & DRAGEN TUIMELEN & ROTEREN Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010 Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! COÖRDINATIE LICHAMELIJKE ONTWIKKELING Lichaamsdimensies Lichaamssamenstelling Botten Spieren Cardiovasculair systeem Hormonaal systeem Zenuwstelsel Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! Gevoelige fase COÖRDINATIE LICHAMELIJKE ONTWIKKELING CONDITIONELE ONTWIKKELING Snelheid: KINDERTIJD Evenwicht: KINDERTIJD Lenigheid: TIJDENS GROEISPURT Uithouding: TIJDENS GROEISPURT Kracht: LATE ADOLESCENTIE Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! COÖRDINATIE LICHAMELIJKE ONTWIKKELING CONDITIONELE ONTWIKKELING MOTORISCHE ONTWIKKELING VAARDIG BEWEGEN Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! LICHAMELIJKE ONTWIKKELING CONDITIONELE ONTWIKKELING MOTORISCHE ONTWIKKELING Fundamentele bewegingsvaardigheden (Sport) specifieke bewegingsvaardigheden (Sport) technieken VAARDIG BEWEGEN Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! COÖRDINATIE LICHAMELIJKE ONTWIKKELING CONDITIONELE ONTWIKKELING MOTORISCHE ONTWIKKELING VAARDIG BEWEGEN Reactievermogen Koppelingsvermogen Oriëntatievermogen Differentiatievermogen Evenwichtsvermogen Wendbaarheid Ritmegevoel Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! COÖRDINATIE LICHAMELIJKE ONTWIKKELING CONDITIONELE ONTWIKKELING MOTORISCHE ONTWIKKELING Fundamentele bewegings-vaardigheden (Sport) specifieke bewegings-vaardigheden (Sport) technieken VAARDIG BEWEGEN Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! COÖRDINATIE LICHAMELIJKE ONTWIKKELING CONDITIONELE ONTWIKKELING MOTORISCHE ONTWIKKELING Fundamentele bewegings-vaardigheden (Sport) specifieke bewegings-vaardigheden (Sport) technieken VAARDIG BEWEGEN TECHNISCHE TRAINING MOTORISCH LEREN Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

Het belang van de algemene psychomotorische vaardigheden Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering Het belang van de algemene psychomotorische vaardigheden COÖRDINATIE Ontwikkeling wordt gestimuleerd door : VEEL TE BEWEGEN GEVARIEERD TE BEWEGEN ACTIVITEITEN NET BUITEN BEREIK MAAR BINNEN BELEVING ALGEMENE PSYCHOMOTORISCHE VAARDIGHEDEN SPECIFIEKE PSYCHOMOTORISCHE VAARDIGHEDEN (SPORT)SPECIFIEKE TECHNIEKEN Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010 Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden

De ideale oplossing… DE BEWEGINGSSCHOOL Uitgangspunten: Rijkdom van de omgeving Vele bewegingscomponenten Gedifferentieerde en ontwikkelingsgerichte aanpak Maximale bewegingsmogelijkheden voor elk kind Sporttakoverschrijdende aanpak Competitie in dienst van het kind Belang van veiligheid Pedagogische aanpak Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

DE BEWEGINGSSCHOOL Uitgangspunten Haalbaar in onze atletiekclub ? Wat mee te nemen ? Veilige omgeving Afwisseling in materiaal, omgeving, … Veel bewegingscomponenten Sporttak (discipline) overschrijdende aanpak Ontwikkelingsgericht   prestatiegericht Kindgerichte competitie Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

ZELF ERVAREN… Welke coördinatieve vaardigheden kwamen aan bod ? Welke psychomotorische basisvaardigheden kwamen aan bod ? Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

METHODOLOGISCHE & ORGANISATORISCHE TIPS Evenwicht tussen activiteit & rust In principe techniektrainingen in uitgeruste toestand (zeker bij jonge of beginnende sporters). Altijd bij continue taken. Hoeft niet bij discrete taken (≠ leren/presteren). Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

METHODOLOGISCHE & ORGANISATORISCHE TIPS Evenwicht tussen activiteit & rust In ‘blok’ of gerandomiseerd ? Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

METHODOLOGISCHE & ORGANISATORISCHE TIPS Evenwicht tussen activiteit & rust In ‘blok’ of gerandomiseerd ? Globaal of fregmentarisch ? Globaal vooral bij continue taken. Fregmentarisch vooral bij seriële taken. Discrete taken: afhankelijk van tijd van de beweging. Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

METHODOLOGISCHE & ORGANISATORISCHE TIPS Evenwicht tussen activiteit & rust In ‘blok’ of gerandomiseerd ? Globaal of fregmentarisch ? Mentaal leren van motorische vaardigheden Vnl. bij gevorderde sporters. Ook leereffect (maar trager). = positief bij gericht concentreren (op wedstrijden). Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

Wist je dat ? Een 6-jarige zelf al een slingerbeweging in gang kan zetten… Een eenvoetige afstoot na aanloop pas goed kan worden uitgevoerd vanaf 8 jaar… Bochtlopen pas kan worden aangeleerd vanaf 9 jaar… Ieder kind tot 12 jaar (zonder training) jaarlijks 8 à 12cm verder springt en 5cm hoger springt… Een gevorderd hinkpatroon pas wordt verkregen vanaf de groeispurt… Jongens pas vanaf 14 jaar een correcte slagworp kunnen uitvoeren ? Meisjes zelfs zelden… Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

INHOUDSOPGAVE VEEL SUCCES … Wat is psychomotoriek ? Wat weten we nog uit vorige cursussen ? Het belang van de algemene psychomotorische vaardigheden in de ontwikkeling van een atleet (zie ook Trainingsplanning bij de jeugd) De bewegingsschool als ideale oplossing ? Zelf ervaren… Methodologische en organisatorische tips Wist je dat ? VEEL SUCCES … Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

COÖRDINATIE Reactievermogen = eigenschap om zo snel mogelijk te reageren op een stimulus. Koppelingsvermogen = vermogen om deelbewegingen en enkelvoudige bewegingen optimaal met elkaar af te wisselen, in elkaar te laten overvloeien of tegelijkertijd uit te voeren. Oriëntatievermogen = vermogen om lichaamshoudingen en –bewegingen te kunnen inschatten of uitvoeren, zowel in de ruimte als in de tijd. Differentiatievermogen = vermogen om zeer preciese deelbewegingen binnen een totale vaardigheid uit te voeren en aan te passen. Evenwichtsvermogen = vermogen om het evenwicht van het lichaam te behouden of te herstellen. Wendbaarheid = vermogen om een bewegingsuitvoering te corrigeren op basis van veranderingen in de momentane situatie. Ritmegevoel = DEFINITIE ??? LINK Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering : Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010