Psychotherapie vanuit meervoudig perspectief 3 maart 2008 RINO Zuid Nederland Eindhoven Anton Hafkenscheid

Rogers (2000) I am inclined to think that in my writing perhaps I have stressed too much the three basic conditions… The therapist needs to recognize very clearly the fact that he or she is an imperfect person with flaws which make him vulnerable. I think it is only as the therapist views himself as imperfect and flawed that he can see himself as helping another person.

Wampold (2007) Psychotherapie werkt Geen verschillen in werkzaamheid Werkalliantie belangrijkste voorspeller van werkzaamheid Sommige therapeuten effectiever dan andere Sommige therapeuten beter in vestigen werkalliantie dan andere

Kritiek op EBP (Randomised Clinical Trials) Cliënten in RCTs niet representatief Therapeuten in RCTs niet representatief Methoden en technieken in RCTs niet representatief TAU: niet serieuze behandelvormen

Patiënt Therapeut Methode/ Technieken

Misverstanden en vooroordelen t.a.v. meten, technologie Meten is objectiveren Humanistisch perspectief strijdig met objectiveren (dus met meten) Gebruik technologische innovatie strijdig met basiscondities

Wat is feedback? Elk behandelcontact... afnemen van meetinstrumenten... en regelmatig terugkoppelen... van grafisch scoreverloop... aan TH en/of PT

Waarom feedback? * Therapeutische alliantie 7 tot 10 keer zo belangrijk als therapeutische techniek PT-kenmerken bepalen tenminste 40 % van uitkomstvariantie EBP-studies kapitaliseren kunstmatig op verschillen in methode/techniek * Michael Lambert; Bruce Wampold; Scott Miller; Barry Duncan; Larry Beutler e.a.

Waarom feedback? EBP-benadering is doodlopende weg: Falen en feilbaarheid therapeut als vanzelfsprekende behandelfactor (Safran: barsten in de therapeutische relatie) “Wat werkt wanneer voor wie?”

Hoeveel behandelcontacten nodig voor CS? (Lambert c.s.)

Verbetering klinische effectiviteit door feedback (Miller c.s.)

Hoe feedback? Outcome Questionnaire (OQ-45) (Lambert c.s.) Session Evaluation Questionnaire (SEQ): Beoordelingslijst Therapiegesprek (Stiles) Session Rating Scale (SRS) - Outcome Rating Scake (SRS) (Miller, Duncan c.s.)

Outcome Questionnaire (OQ-45)

Session Evaluation Questionnaire (SEQ) Beoordelingslijst therapiegesprek Omcirkel per vraag het cijfer dat uw gevoel over dit therapiegesprek het beste weergeeft.

Session Rating Scale (SRS V.3.0)

Outcome Rating Scale (ORS)

Voorbeeld grafiek SEQ

Nadelen Outcome Questionnaire (OQ-45) Minder geschikt voor afname per behandelcontact 10 van de 45 items gericht op werk, school, huwelijk, relatie, seks Uitsluitend resultaatgericht Dubbele ontkenningen Onduidelijke factorstructuur (Symptomen, Interpersoonlijke Relaties, Sociale Rollen)

Nadelen Session Evaluation Questionnaire (SEQ) Uitsluitend procesgericht Spiegelingen items in combinatie met cijfers 1 tot en met 7: te moeilijk voor sommige PTEN

Keuze voor SRS-ORS

Valkuilen interpretatie OQ-45, SEQ, SRS-ORS Er is (nog) geen objectieve norm voor interpretatie scores (signal alarms) Beperkt als uitkomstcriteria (niet eens ordinaal schaalniveau). Niet beschermd tegen 'demand characteristics' (sociale wenselijkheid' etc.) Daarom toevoeging: 1. therapeutoordelen (TSS, IG, IMI-C) 2. SCL-90, PBV, IIP-C

Session Rating Scale (SRS) - Outcome Rating Scale (ORS) Kort genoeg voor afname per sessie Procesgericht en resultaatgericht Simpel te begrijpen

Tweerichtingsverkeer Bewustwording door TH FB aan PT Bewustwording door PT FB aan TH FB aan PT Bewustwording PT FB aan TH Bewustwording TH

Therapist Satisfaction Scale (TSS) Therapeut tevredenheidsschaal

Impact Message Inventory (IMI-C) Beoordelingsschaal Beïnvloedingsboodschappen

Impact Message Inventory (IMI-C) Online versie

Verticale as: 1= helemaal niet; 2= een beetje; 3= nogal; 4= sterk Interpersoonlijke cirkel: Acht segmenten bevels- en betrekkingsboodschappen sterkte ervaren boodschappen Verticale as: 1= helemaal niet; 2= een beetje; 3= nogal; 4= sterk Van links naar rechts: Overheersend (D); Onvriendelijk-Overheersend (HD); Onvriendelijk (H); Onvriendelijk-Volgzaam (HS); Volgzaam (S); Vriendelijk-Volgzaam(FS); Vriendelijk (F); Vriendelijk-Overheersend (FD)

Verbondenheid (H-F) en Autonomie/Invloed (D-S) in de tweedimensionale interpersoonlijke ruimte 1. Boven-Samen 2. Boven-Tegen 3. Onder-Tegen 4. Onder-Samen

Wat voegt feedback toe? Groep 1: Groep 2 Voormeting Voormeting SRS-ORS Nameting Nameting Follow-up Follow-up

Acht argumenten voor TH om feedback af te houden “Ik vul al zoveel formulieren in: te tijdrovend” “...past niet bij mijn manier van werken...” “...mijn PTEN zijn niet geschikt...” “Ik wil wel, maar mijn PTEN willen niet...” “Grafiekjes zeggen mij/PTEN niets...” “...kan alleen bij nieuwe behandelingen...” “...SRS-ORS zijn te beperkt ...” “Ik voel zo wel aan wat PTEN vinden...”

Casus 1

Casus 1a

Casus 1b (SRS-TSS: r = 0.34)

Casus 2

Casus 2a

Casus 2b (SRS-TSS: r = 0.43)

Casus 3

Casus 3a

Casus 3b (SRS-TSS: r = 0.47)

Casus 4

Casus 4a

Casus 5

Casus 5a

Casus 6

Casus 6a

Casus 6b (SRS-TSS: r = -0.16)

Casus 7

Casus 7a

Casus 8

Casus 8a

Casus 9

Casus 9a

Casus 10

Casus 10a