Ouderavond klas 2 Welkom!

Dagopeningen

Programma Opening (dhr. Termaat) Toelichting keuze van sector, afdeling en vakken (dhr. Snijder) PAS-project TACTUS (dhr. Van Zutphen) Kennismaken mentoren in lokalen

Keuze-ondersteuning

Keuze-ondersteuning Mentorlessen Programma gericht op de keuzebegeleiding voor het derde jaar. PSO-lessen (praktische sectororiëntatie) PSO is bedoeld als voorbereiding op de keuze voor het derde leerjaar. Toetsen Beroepsinteressetest BIT (rond de Kerstvakantie) Cito voor niveaubepaling (medio april 2014)

Keuzemogelijkheden Techniek: Zorg en Welzijn: Economie: Voertuigentechniek Techniek op Maat (techniek breed) Leerwerktraject Techniek (op advies mentor) Zorg en Welzijn: Zorgbreed SDV (sport, dienstverlening en veiligheid) Economie: Handel en Administratie

Keuzevakken en verplichte vakken Beroepgerichte leerwegen: Techniek Wiskunde, Nask1 (KBL ook Duits) Zorg en Welzijn Biologie en Wiskunde (KBL ook economie) Economie Economie en Wiskunde (KBL ook Duits)

Theoretisch/gemengde leerweg 3e leerjaar gemengd Praktijkvak techniekbreed of zorgbreed Keuzevakken Aardrijkskunde en nask1 Wiskunde (jaar 3 verplicht) 3e leerjaar keuze voor gemengd of theoretisch (doorstroom Havo) Sprengeloo of Christelijk Lyceum?

Aansluiting VMBO-MBO HBO 4 jaar 3 jaar Niveau 4 HAVO 2 jaar Niveau 3 LWT Basis Kader TGLW

Belangrijke data Medio december 2013 BIT Medio januari 2014 eerste keuze leerweg/sector/afdeling Medio april 2014 CITO Eind februari / begin maart voorlichtingsavond Oriëntatieavond op keuzes derde leerjaar voor leerlingen klas 2 en hun ouders/verzorgers. Voor eind april 2014  definitieve keuze leerweg/sector/afdeling

Contact/ Vragen Voor vragen of informatie over deze zaken kunt u met school contact opnemen: Mentor van uw zoon/ dochter 2. Decaanzaken dhr. Snijder 055-3575300 of mailen naar: a.snijder@sprengeloo.nl

Kunnen ouders iets doen aan het alcoholgebruik Alcohol en Jongeren Kunnen ouders iets doen aan het alcoholgebruik van hun kinderen? JA! Vorig schooljaar heeft u ook al een presentatie van Tactus gezien over het alcoholgebruik van jongeren en nu staan we er alweer. U zult misschien denken, wat overdreven, ik weet het nu echt wel een keer. Of mijn kind drinkt helemaal nog niet, dus niet nodig. We snappen dat u misschien zo denkt, maar we staan hier omdat school en Tactus het beste voor hebben met u kind. We willen juist preventief werken en voorkomen dat uw kinderen in de problemen komen. Margot Vlutters Preventiewerker Tactus Verslavingszorg m.vlutters@tactus.nl 13

Tactus Verslavingszorg Voor iedereen die informatie, advies of hulp wil met betrekking tot alcohol, drugs, medicijnen, gamen, eten of gokken. Circuit Preventie en Consultancy Dia spreek voor zich. Kort aandacht aan besteden. We zijn een regionale instelling, maar wel een grote, werkgebied in Stedendriehoek, maar ook Twente en Zwolle. Bijna 1000 mensen in dienst. Hulpvraag van mensen is erg verschillend. Uiteenlopend van scholieren die info willen voor spreekbeurt, tot aan mensen die aan alcoholprobleem hebben en daarbij geholpen willen worden. Bij het circuit Preventie en Consultancy geven we veel voorlichting, o.a. op scholen in het voortgezet onderwijs. Dus ook veel zonen/dochters van jullie zullen een keer een voorlichting krijgen van Tactus Verslavingszorg. Per school wisselt het wat voor activiteiten precies uitgevoerd worden. 14

Project Voortgezet Onderwijs Gastlessen/digitale lessen voor leerlingen Deskundigheidsbevordering voor docenten Ouderavonden Beleidsadvisering Gesprekken met individuele jongeren en ouders Alcoholmatigingsproject Minder Drank, Lekker Fris Wij komen veel op verschillende scholen in het voortgezet onderwijs. Wij bieden in overleg met school verschillende activiteiten aan. Gastlessen, docententrainingen, ouderavonden en beleidsadvisering zijn voorbeelden van activiteiten die wij op school uitvoeren. Uit onderzoek blijkt dat vooral de combinatie van deze aspecten erg belangrijk is, dan pas ben je effectief bezig. Verder vertellen we ook vaak wat voor activiteiten we dit schooljaar al gedaan hebben op deze school. Vinden ouders vaak erg belangrijk en fijn om te weten wat er voor hun kinderen al gedaan is. Bij de cappellenborg hebben vorig jaar jullie kinderen onder begeleiding van de mentor digitale lessen gevolgd over alcohol. Ook dit jaar volgt in leerjaar 2 een les over alcohol onder begeleiding van de mentor. En wordt er volgende week door Tactus een gastles over internetverslaving gegeven aan uw kinderen. 15

Inhoud presentatie Wet en alcoholgebruik jongeren Gevolgen alcoholgebruik Kunnen ouders iets doen? Hier ga ik het vanavond kort met jullie overhebben. Als jullie vragen hebben, kijk ik of het tussendoor kan. Als het niet meer lukt gezien de tijd, dan kunnen jullie altijd per email vragen stellen. De handouts van deze presentatie liggen op de tafel.

Handouts presentatie kunt u meenemen Vragen tussendoor Handouts presentatie kunt u meenemen E-mail met daarin folder verstuurd door school Hier ga ik het vanavond kort met jullie overhebben. Als jullie vragen hebben, kijk ik of het tussendoor kan. Als het niet meer lukt gezien de tijd, dan kunnen jullie altijd per email vragen stellen. De handouts van deze presentatie liggen op de tafel. Daarin staat ook mijn email adres vermeld.

De laatste ontwikkelingen 4-4-2017 De laatste ontwikkelingen 'Betere controle op alcohol aan jeugd nodig‘ Bewerkt door: redactie −26/06/13, 14:51 − bron: ANP Senaat voor drinken vanaf 18 jaar dinsdag 18 jun 2013 - bron: NOS Kabinet wil hogere straffen voor geweldsmisdrijven onder invloed 12 juni 2013 – bron NRC 18

De laatste ontwikkelingen Per 1 januari 2013: Bezit van alcohol onder de 16 jaar strafbaar (nieuwe drank- en horecawet) Per 1 januari 2014: Verkoop alcohol aan jongeren onder 18 jaar verboden Er komt steeds meer bewustzijn bij verschillende mensen dat het alcoholgebruik onder de jongeren aangepakt moet worden. Er is een probleem, dat wordt gelukkig steeds vaker ingezien. Hierdoor is het nog een heel actueel onderwerp; hier een paar krantenkoppen over alcohol in het afgelopen jaar. 19

% laatste maand alcohol gedronken 4-4-2017 % laatste maand alcohol gedronken U ziet dat het alcoholgebruik sterk toeneemt als kinderen ouder worden. Van de 12-jarigen heeft 7,5% de afgelopen maand alcohol gedronken. Van de 14-jarigen heeft twee derde de afgelopen maand alcohol gedronken en van de 16-jarigen heeft ruim 75% de afgelopen maand alcohol gedronken. Extra cijfers: 12 jaar 13 jaar 14 jaar 15 jaar 16 jaar % laatste maand alcohol jongens 9,4 18,5 31,7 57,9 78.0 % laatste maand alcohol meisjes 5,8 17,4 33,1 60,0 75,5 Bron: Jeugd en Riskant Gedrag 2011 (Verdurmen, J., Dorsselaer, S. van, Vermeulen-Smit, E., Monshouwer, K., Lokman, S., Vollebergh, W. (2012). Jeugd en Riskant Gedrag 2011, Kerngegevens uit het peilstationsonderzoek scholieren, Trimbos-instituut, Utrecht, 2012.) Bron: Trimbos, Peilstationonderzoek 2011 20 20

% ooit alcohol gedronken (12-14 jaar) 4-4-2017 % ooit alcohol gedronken (12-14 jaar) Verklaring daling De stijging 1999-2003 is nog niet helemaal ongedaan, maar vanaf 2003 neemt het aantal jongeren dat alcohol drinkt af. De veranderde maatschappij heeft hier waarschijnlijk een bijdrage aan geleverd… Nog steeds heeft ruim de helft van de meisjes en jongens tussen de 12-14 jaar al eens alcohol gedronken. 21 Bron: Trimbos, Peilstationonderzoek 2011 21

Drinkers: 5+ glazen (per gelegenheid) 4-4-2017 Drinkers: 5+ glazen (per gelegenheid) Dit zijn de actuele drinkers: dus de jongeren die de afgelopen maand alcohol gedronken hebben. De cijfers laten zien welk percentage jongens en meisjes bij één gelegenheid 5 of meer glazen alcohol dronken. U ziet dat dit aantal duidelijk toeneemt naarmate de jongeren ouder worden. De meisjes lijken in het begin meer te drinken per keer, maar worden later weer ingehaald door de jongens. 22 Bron: Trimbos, Peilstationonderzoek 2011 22

Aantal eerste hulpopnames Gemiddelde leeftijd opname: 15,7 jaar Aantal opnames: in 2009: 500 in 2010: 684 in 2011: 762 Bron: Alcoholintoxicaties bij jongeren 2009 , Nederlands Signaleringscentrum voor Kindergeneeskunde (NSCK) 23

Alcoholvergiftiging Door hoeveel glazen alcohol kan een 12-jarige jongen bewusteloos raken? Voorbeeld: 3 breezers Door hoeveel glazen alcohol kan een 14-jarige jongen 7,5 biertje Laatste nieuwsbericht: een 12-jarige jongen, 3 breezers Vragen we ook altijd tijdens een gastles, jongeren weten dit vaak niet. Denken met 15 of 20 glazen alcohol. 24

Conclusie Minder drinkers, maar drinkers drinken MEER Als ze eenmaal beginnen, is het meteen veel Het is normaal om veel te drinken, lijkt een patroon te zijn. Dus, zolang mogelijk uitstellen. 25

Nog steeds… …drinken Nederlandse jongeren: …te vroeg …te veel …te vaak

Effecten vroeg drinken 4-4-2017 Effecten vroeg drinken Alcoholverslaving verslaving aan hasj, wiet en sigaretten slechte schoolprestaties en uitval Belemmert ontwikkeling van de hersenen 27

Hersenen 15-jarige jongen Bron: Susan Tapert, University of California, San Diego 2001 Hier zie je de hersenactiviteit van een 15 jarige niet drinker en een 15 jarige stevige drinker. De gekleurde vlakken geven de hersenactiviteit aan terwijl de jongeren proberen iets te onthouden. Je ziet dat er bij de niet drinker veel meer activiteit is in de hersenen (en dus meer onthouden wordt). Weten niet precies bij hoeveel glazen dit effect optreedt en zal ook wisselen per jongeren, daarom advies om helemaal niet te drinken, weet je zeker dat je geen risico loopt. Geen alcohol Zware drinker 28

Kunnen we iets doen? Stel heldere regels: geen drank onder de 18 jaar Actie vooraf in plaats van reactie achteraf Blijf regels stellen, blijf streng Ja, we kunnen zeker wat doen. Blijkt ook uit het feit dat het alcoholgebruik al zoveel lager is geworden. Punten die ik hier opnoem zijn gekomen uit onderzoek en gelden voor de meeste jongeren. Uiteindelijk kent u zelf uw zoon of dochter het beste en kan zijn dat u denkt dat dit voor uw zoon of dochter juist helemaal niet goed werkt. Geen drank <18 jaar, daarna regels blijven stellen voor matig alcoholgebruik. 29

Blijf regels stellen Hoogleraar Rutger Engels, Radboud Universiteit Ja, we kunnen zeker wat doen. Blijkt ook uit het feit dat het alcoholgebruik al zoveel lager is geworden. Punten die ik hier opnoem zijn gekomen uit onderzoek en gelden voor de meeste jongeren. Uiteindelijk kent u zelf uw zoon of dochter het beste en kan zijn dat u denkt dat dit voor uw zoon of dochter juist helemaal niet goed werkt. Geen drank <18 jaar, daarna regels blijven stellen voor matig alcoholgebruik. Hoogleraar Rutger Engels, Radboud Universiteit 30

Maar… ‘Vroeger dronk ook iedereen op jonge leeftijd’ Onderzoek Steeds jonger Meer geld, vaker uitgaan, reclame, mixdrankjes Nu wordt er veel meer en vaker gedronken door jongeren. 31

Maar… ‘Mijn kind mag van mij nu af en toe alcohol drinken, dan kan ik dat toch niet meer veranderen?’ Onderzoek We komen steeds meer te weten over alcohol. U kunt van mening veranderen en uw regels aanpassen. Door de veranderende wet staat u sterker. Maar het is wel van belang dat u uitlegt waarom u het nu anders wilt. Als het niet lukt om het drinken te stoppen, maar dan wel heel concreet afspraken over wanneer, waar en hoeveel er gedronken wordt. Bijv aantal glazen benoemen of als ze voelen dat ze aangeschoten raken, stoppen met drinken. Zo houdt u toch nog controle over het drinken. 32

Maar… ‘Naarmate kinderen ouder worden, neemt mijn invloed als ouder af’ Onderzoek De invloed van ouders op alcoholgebruik neemt in de puberteit zeker niet af Vrienden krijgen ook meer invloed, maar vooral m.b.t. alcoholgebruik blijft u veel invloed houden op uw kind. Dit horen wij ook in gastlessen van jongeren terug. Ze luisteren beter dan u zelf verwacht. 33

Maar… ‘Ik drink zelf ook’ Onderzoek Ook drinkende ouders hebben invloed op hun kinderen Natuurlijk is de voorbeeld functie van ouders belangrijk, maar jongeren begrijpen heel goed dat er een verschil zit tussen het alcoholgebruik van jongeren en volwassenen. Ze accepteren dit ook, net zo goed als dat ze weten dat je pas vanaf 18 jaar mag autorijden. 34

Advies Ons advies is: maak SAMEN nieuwe afspraken voor de duur van het nieuwe schooljaar! (voorkomen dat ouders onderling worden uitgespeeld, kind staat niet meer alleen in de groep) Controleer de gemaakte afspraken

Samenvattend Als ouder heeft u invloed op het gedrag van uw kind. Geef uw kind geen drank. Stel heldere grenzen. Maak samen met bevriende ouders en de ouders op school afspraken over niet drinken

www.hoepakjijdataan.nl Als u verder wilt lezen over alcohol en opvoeding, dan kunt u de website uwkindenalcohol.nl bekijken. Deze website is gericht op ouders en geeft informatie over alcohol, jongeren en opvoeding. De website daagt ouders uit op een actieve manier informatie te verwerven. De site bevat filmfragmenten, tests, polls, animaties en simulatieoefeningen. Naar aanleiding van de informatie kunnen ouders afspraken maken met hun kinderen om geen alcohol te drinken. 37

De gezonde school en genotmiddelen Deze presentatie is onderdeel van het preventieprogramma De gezonde school en genotmiddelen, zie www.dgsg.nl. Bronnen van deze presentatie: Koning, Vollebergh, Smit, Verdurmen, Van der Eijnden, ter Bogt, et al. (2009). Preventing heavy alcohol use in adolescents (PAS): cluster randomized trial of a parent and student intervention offered separately and simultaneously. Addiction, 104, 1669-1678. Koning, I.M., van den Eijnden, R.J.J.M., Verdurmen, J.E.E., Engels, R.C.M.E., & Vollebergh, W.A.M. Long-term effects of a Parent and Student Intervention on alcohol use in adolescents; a Cluster Randomized Trial. Manuscript submitted for publication. Koning, I.M., van den Eijnden, R.J.J.M., Engels, R.C.M.E., Verdurmen, J.E.E., & Vollebergh, W.A.M. Why target early adolescents and parents in alcohol prevention? The mediating effects of self-control, rules and attitudes about alcohol use. Accepted for publication in Addiction. Koutakis N., Stattin H., Kerr M. Reducing youth alcohol drinking through a parent-targeted intervention: the Örebro Prevention Program. Addiction 2008; 103: 1629–37. 38

Lokalenindeling klas mentor lokaal 2ba J. Geerlings 217 2bb G. Dolphijn 213 2bc T. Mollink 216 2ka E. van Doorn 313 2kb J. Bosman 309 2tgk A. Snijder 308