op het snijvlak van mens en techniek 4 april 2017 Nieuwe opleiding Human Technology op het snijvlak van mens en techniek
Inhoud Introductie Human Technology Snijvlakken van de opleiding Observatie-oefening Studenten en hun competenties Werkveld
Human Technology De mens als uitgangspunt 4 april 2017 Human Technology De mens als uitgangspunt De naam van de opleiding zegt het al een combinatie van mens en techniek. Waarom? Beginnen bij het begin Techniek is duizenden jaren geleden ontstaan omdat mensen het zichzelf makkelijker wilden, sneller en prettiger. Vuurstenen gereedschappen Afgelopen decennia een grote vlucht genomen. Mobiele telefonie, internet. Ondenkbaar voor onze overgrootouders soms nog steeds onbegrijpbaar voor onze grootouders. Die hebben moeite met alle techniek die hen omringt. De HT-er gaat terug naar de kern en probeert de techniek weer makkelijk en prettig te maken voor de mens. Dus de mens is het uitgangspunt bij HT. De techniek wordt steeds complexer. De impact hiervan op de mens is moeilijk te doorgronden. Steeds vaker wordt de mens vervangen door de techniek en dit levert frustraties op. Omgaan met computers, foutmeldingen, installeren van een computer is voor iedereen een bijna onmogelijke taak. Werken zonder email is niet meer voor te stellen laat staan zonder mobiel te zijn. Je pinpas wordt ingeslikt. Naar wie ga je toe? De telefooncomputer die niet jouw optie aanbiedt. Je verwacht treininformatie maar de borden doen het niet. Van mens naar beperkt apparaat. Veel verwachtingen waar niet aan voldaan kan worden door het apparaat. Dat levert frustraties op. Doel: techniek mensvriendelijk toepassen. Problemen bij mens-techniek interactie oplossen
Visie Human Technology 4 april 2017 Visie Human Technology Een Human Technoloog zet zich in voor gebruiksvriendelijke techniek Techniek is probleem én oplossing Een Human Technoloog weet hoe gebruikers en ontwerpers denken en brengen deze bij elkaar Een Human Technoloog zet zich ten alle tijde in voor gebruiksvriendelijke techniek. Techniek, waarbij de mens centraal staat, niet de technische innovatie op zich. Gebruiksvriendelijkheid wordt bepaalt door de gebruiker. Gebruikers zijn mensen, dus moeten Human Technologen weten wat gebruikers willen, hoe ze zich gedragen en hoe ze de wereld om hen heen beleven. Hoe ze websites, koffieautomaten, en belastingformulieren gebruiken, hoe ze stationshallen, fietstunnels, verkeerskruisingen en automatische gemeentelijke afvalbakken ervaren, waarom ze altijd de verkeerde knoppen indrukken, de meest simpele dingen voortdurend vergeten, om de haverklap kwaad worden op hun computer en nota bene verliefd worden op hun auto! Human Technologen geven zich rekenschap van het feit, dat veel van de situaties waarvoor technici proberen een product, dienst, of interface te ontwerpen, feitelijk nogal complex en persoonlijk van aard zijn. Maak maar eens een goed alarmsysteem voor zelfstandig wonende ouderen. Als je zelf geen ‘zelfstandig wonende oudere’ bent, is het ongelofelijk lastig om alle belangrijke menselijke aspecten te herkennen, te onderkennen en hun relatieve belang voor ontwerpbeslissingen in te schatten. Human Technologen weten niet alleen hoe gebruikers denken, maar ook hoe ontwerpers denken en hoe die twee gedachtewerelden bij elkaar gebracht kunnen worden.
Human Technology in Den Haag 4 april 2017 Human Technology in Den Haag Techniek Bouwkunde Multimedia design Productontwerpen Publieke diensten Vervoer Wonen Onderwijs Cultuur & vrije tijd Zorg & welzijn Veiligheid Financiën Milieu Human Technology Den Haag De techniek mensvriendelijk maken is erg breed. Inperken van mensvriendelijk naar maatschappelijk betrokken. Den Haag: stad van overheidsinstanties. HT Den Haag specialiseert in publieke diensten. Met techniek een dienst aanbieden. Doelgroep is dan ook Burgers en niet Consumenten zoals bij HT Groningen en bij IPO. Burgers Individu Groep
Snijvlakken van de opleiding 4 april 2017 Snijvlakken van de opleiding Menswetenschappen Psychologie Ergonomie Sociologie Techniek Ontwerpen Adviseren Onderzoek Gebruiksonderzoek Trendonderzoek Communicatie Nederlandse en engelse taal Presenteren Visualisatie Hoe brengen we dat bij? Leerlijn Menswetenschappen: Psychologie/ergonomie/sociologie/antropologie Wat mensen denken, hoe mensen ze iets beleven, wat ze er bij voelen, hoe ze reageren op info, omgeving en anderen Leerlijn Onderzoek Methoden van onderzoek doen. Een gebruikslab waar onderzoek kan worden gedaan. Gebruik in een gecontroleerde omgeving onderzoeken Trendonderzoek Nieuwe ontwikkelingen meningen en oordelen Leerlijn Techniek Omdat de HT-er een werkveld heeft in de publieke sector krijg je te maken met specifieke techniek waar mensen direct interacteren met de techniek. Gebouwen en infrastructuur, informatiesystemen en uitgifteapparatuur, hoe het fysiek uitgevoerd moet worden. Leert ontwerpen, communiceren met technici, adviseren hoe met de mens om te gaan binnen de techniek. Gedurende het hele jaar Coaching. Altijd een aanspreekpunt. Iemand waarmee je je studie invult. Eerste jaar kennismaking met HT, onderzoek, techniek door projecten, probleemgestuurd onderwijs… Projectonderwijs, leren samenwerken in groepen Probleem gestuurd onderwijs, stimuleert zelfstandig leren Een kwart van de studie wordt ingenomen door de minor kan je zelf invullen. Je eigen interesse in kwijt. Je specialiseren. Het tweede jaar gaat dieper in op andere onderwerpen binnen projecten. Het derde jaar een project van een half jaar en stagelopen Het vierde jaar een minor waarop je kunt voortborduren tijdens je afstuderen. Je studeert af bij een bedrijf of instelling zodat je goed voorbereidt bent op werken. Geen sprake van specialisaties omdat je je eigen keuzes kan maken door het minor systeem en in stage en afstuderen.
Observatie-oefening Onderzoek naar interactie mens en techniek Observeer en noteer Goede handelingen van de gebruiker Foute handelingen van de gebruiker Signalen van het apparaat aan de gebruiker Rapporteer Evalueer
Competenties van Human Technologen 4 april 2017 Competenties van Human Technologen onderzoeken ontwerpen Human Technoloog MENS INTERACTIE TECHNIEK vertalen ondernemen Het aandachtsgebied van de HT-er ligt bij de interactie tussen mens en techniek. Het proces begint met de interactie. De interactie wordt onderzocht en als er problemen worden geconstateerd wordt gezocht naar een oplossing. De HT-er denkt mee over de oplossing en bedenkt een concept. De HT-er communiceert met gebruikers en met technici om de techniek die ontwikkelt wordt zo goed mogelijk te laten aansluiten op wat mensen kunnen, willen en voelen. HT-ers doen onderzoek. Te beginnen met wetenschappelijk verantwoord onderzoek. Moet voldoen aan een aantal eisen en moet controleerbaar zijn dus objectief. Daarnaast doet hij ook pragmatisch onderzoek. De HT-er voert ook onderzoek uit waarbij je dichter bij de gebruiker staat en probeert in te leven om er achter te komen waarom mensen dingen doen en hoe ze dingen beleven zodat we uiteindelijk de techniek beter kunnen toepassen. Mensvriendelijker kunnen maken. Een gevoel is moeilijk in woorden te vatten dus ook hoe je een boodschap in beeld kan weergeven. Een nieuwe methode die wij aan het ontwikkelen zijn is de gebruiker nog directer betrekken bij het ontwerpen van nieuwe techniek. Dit door de ontwerpen zelf te laten ontwerpen en meedenken over optimale oplossingen. Hoe doen we dat onderzoek? Kijken wat mensen doen Luisteren wat ze te zeggen hebben Voelen, inleven in hun gevoel Bedenken hoe het beter kan Meewerken in het ontwerpproces Objectief onderzoek en rapportage Inleven en visualiseren De gebruiker ontwerpt Kijken Luisteren Voelen Denken Doen
Human Technologen en hun eigenschappen 4 april 2017 Human Technologen en hun eigenschappen Maatschappelijk betrokken Makerstype Taalvaardig Analytisch creatief een eigen mening communicatief oog voor mensen en hun omgeving Interesse hebben voor mensen en je omgeving is het belangrijkste. Taalvaardigheid belangrijker dan rekenvaardigheid Houding Jij hebt een groot inlevingsvermogen en oog voor je omgeving. Je bent nieuwsgierig en creatief. Je houdt van omgaan met mensen, en hebt tegelijk interesse in techniek. Je vindt het leuk om op de hoogte te blijven van nieuwe maatschappelijke en technologische ontwikkelingen. Je kunt kritisch zijn en durft je mening te geven. Tegelijk sta je open voor meningen van anderen. Je hoeft voor deze opleiding geen ster in wiskunde te zijn; de nadruk ligt op mensen, communicatie en creativiteit. Een deel van je medestudenten zal niet rechtstreeks van de middelbare school af komen – de leeftijd ligt gemiddeld rond de twintig jaar, en soms hebben je medestudenten al werkervaring. De groep is divers, volwassen en sociaal. Eigenschappen Bij Human Technology vinden we dat de toekomstige Human Technoloog de volgende eigenschappen moet hebben: Maatschappelijk betrokken: communicatief ingesteld en oog voor de mens en zijn omgeving. Makerstype: creatief, oplossingen bedenken en knopen kunnen doorhakken. Taalvaardig: een boodschap over kunnen brengen in woord, tekst of beeld. Analytisch: kritische houding, dingen ter discussie kunnen stellen en dingen willen verbeteren. Zijn dit eigenschappen die je (verder) wil ontwikkelen dan kan dat tijdens deze opleiding. Er wordt aandacht aan besteedt in het reguliere onderwijs en in het kader van coaching. Daarnaast verwachten wij dat je actief betrokken bent bij de opleiding, een kritische houding aanneemt naar de opleiding toe en meedenkt over het verbeteren van je eigen onderwijs.
Studenten en hun mening Mike de Bruin Eerstejaars HT student Kristianne Roest Tweedejaars HT student Vragen Waarom heb je voor HT gekozen? Hoe bevalt de combinatie van mens en techniek? Voldoet HT aan je verwachtingen? …
Werkveld voor Human Technologen 4 april 2017 Werkveld voor Human Technologen Functies Human technoloog Onderzoeker Adviseur Projectmanager Ontwerper Organisaties Onderzoek- en adviesbureau’s Gemeente en overheid Architectenbureau Zorginstellingen Scholen Door het minorsysteem en de keuze voor stage en afstuderen kan je zelf sturen welke kant je uiteindelijk op gaat. Je kunt ontdekken welke functie het beste bij je past en jezelf daarvoor laten opleiden.
Voorbeeld studieloopbaan Eerstejaars minor Bouwkunde Tweedejaars minor Learning / Antropometry Project ‘small business’ in het tweede jaar (medisch) kinderdagverblijf Stage architectenbureau gespecialiseerd in ziekenhuizen Derdejaars minor Geneeskunde Afstuderen ontwerpen van een kinderkliniek vanuit de behoeftes van het kind
Projectoverzicht Sector Bedrijf/organisatie Project Zorg & welzijn 4 april 2017 Projectoverzicht Sector Bedrijf/organisatie Project Zorg & welzijn Sociale dienst Voorlichting Leerwerkcentra Vervoer NS Beleving Station Den Haag HS Rijkswaterstaat Tweede generatie Belonitor Wonen Stichting ILSE Domotica toepassing ouderen Stichting DECO Domotica toepassing ouderen II Onderwijs DLO HHS Gebruiksvriendelijkheid Blackboard Edith Stein College Vernieuwende ICT omgeving onderwijs Cultuur / vrije tijd Residentienet Webbased toegang tot gemeentediensten Milieu Stichting Waste Duurzaam afval verwerken Sociale dienst NS Rijkswaterstaat Ilse – veiligheid Noodknop Stichting Deco – duurzaam energie gebruik in constructie en omgeving Zorgbehoevende ouderen – behoefteanalyse, wensenanalyse vertalen naar concrete technische toepassingen Edith Stein – al het onderwijs verzorgt door computers alleen begeleiding door leraren
een snijvlakopleiding is een brede opleiding Tot slot een snijvlakopleiding is een brede opleiding
4 april 2017 Human Technology
Werkveldcommissie Bedrijf / Organisatie Aandachtsgebied Cap Gemini Usability, competentieontwikkeling Stichting ILSE Ouderen en domotica Ylab Interface design TU Delft Usability, gebruiksonderzoek TNO - Human Factors Usability engineering CIRQUEST Onderwijs en ICT Bureau AKTA Zorg en bouw Consument en Veiligheid Ouderen en veiligheid Philips Onderzoek Domotica