Datavisualisatie als informatie: de macht van de metafoor minor I research Crosslab lente 2011 I 070311

7 mrt 11 - thema’s vorige lessen thema: datavisualisatie als informatie: de macht van de metafoor bespreking onderzoeksvraag- en opzet

thema’s / onderzoeksgebieden tot nu toe les 2: datavisualisatie als informatie vragen: - wat is de relatie informatie – vormgeving? kleur / vorm - patronen / herkenning / gemiddelden welke kennis leveren datavisualisaties? zijn data ‘beautiful evidence’ (Tufte) of subjectieve bewijsvoering? cases: selftracking en datamining

les 3: data als ‘subjectieve bewijsvoering’ / data als storytelling vraag: - hoe vertel je een verhaal met data? context: wat / hoe / wie / voor wie wat: data as beautiful evidence? Tufte Principles of Analytical Design hoe: data als story (subjectief bewijs) hoe wordt het verhaal verteld met de datavisalisatie? door wie? transparency: herkomst van data zichtbaar maken subjectief bewijs: meerdere auteurs community: open source data

wie: huidige stakeholders journalistieke media / ‘datajournalism’: http://datajournalism.stanford.edu/ - overheden / politie: crime mapping vs crime spotting Google + datasets > gesloten systeem http://www.google.com/publicdata/home

opdracht 3: context: welke data / actuele debat? welke data ga je visualiseren? beschrijf de inhoud van jouw dataset / ‘datafilter’ betrek hierbij het actuele debat: - standpunten van Tufte (data as beautiful evidence) - transparency (herkomst van data) - datavisualisatie als storytelling (subjectieve data; datajournalisme) - open source selecteer hieruit 1 thema dat het meest relevant is voor jouw datavisualisatie. Belangrijkste opiniemakers /standpunten? Beschrijf de relatie met jouw datavisualisatie.

John Grimwade, Data Wars, 2010 - lezen: John Grimwade, Data Wars, 2010 http://www.denieuwereporter.nl/2010/01/data-wars-alles-uitleggen-aan-iedereen/ Tracy Metz, Van Woord naar Beeld, NRC, 9 april 2010 http://followthemoney.nu/wp-content/themes/follow/images/NRCO.jpg

thema: datavisualisatie en de metafoor ‘Chart Wars’ http://infosthetics.com/archives/2010/01/chart_wars_the_political_power_of_data_visualization.html vragen: - hoe visualiseer je data tot een verhaal? - welke beeldende middelen? hoe zet je een metafoor in?

The essence of metaphor is understanding and experiencing wat is een metafoor The essence of metaphor is understanding and experiencing one kind of thing in terms of another’. George Lakoff en Mark Johnson, Metaphors We Live By (1980) Een metafoor is gebaseerd op overeenkomst tussen twee verschillende entiteiten. vb datavisualisering: - spotlight als metafoor voor zoeken - wereldbol als metafoor voor internet - bureaublad als metafoor voor computerdesktop

Door middel van metaforen proberen we iets onbekends te conceptualiseren door het te zien als iets dat we al kennen. Als zulke metaforen productief blijken, worden ze in de cultuur opgeslagen. doel ikv datavisualisatie: - vertaling van concepten dmv een ander [bekend] concept - concretiseren van informatie - betekenis geven aan informatie

welke metaforen worden gebruikt bij datavisualisatie? wat zijn de cliche’s? metafoors zijn krachtige beeldende middelen: herkenbaar is duidelijk herkenbare metafoor ook op artistiek gebied interessant? wat zijn de valkuilen? - de rol van abstractie

veelvoorkomende metaforen: - kaarten / plattegronden

- baloons

pie charts

manipulatie

publieke opinie / demografische metafoor

Hoe kan je metaforen betekenisvol gebruiken bij datavisualisatie?

onderzoeksopzet bronnen- en praktijkonderzoek onderzoeksdocument 2000 woorden stappenplan hoofdthema’s 1. Datavisualisatie: data als informatie - subthema’s: ‘data as beautiful evidence’/ subjectief bewijs data als storytelling/ datajournalisme 2. Datavisualisatie: datavormgeving - subthema’s: gebruik van metaforen (wordt aangevuld) 3. Datavisualisatie en verschillende users en doelgroepen - open source data, user research (contextmapping)

1.orienteren / inventariseren: (les 1 – 3) stappenplan 1.orienteren / inventariseren: (les 1 – 3) inventarisatie van onderwerpen i.k.v. datavisualisatie. > welke thema’s m.b.t datavisualisatie inspireren jou, waarom? > verzamel bronnen: projecten, documentaires, artikelen, boeken etc. > maak een eigen literatuurlijst van bronnen en artikelen. - vermeld altijd de bronnen! - notatie literatuur: auteur, titel publicatie, jaartal, uitgever / URL / datum laatste bezoek http://www.eur.nl/ub_informatievaardigheden/ub_instructie_nl/verwijzen_en_citeren/citeerstijlen/mla_verwijzingen/

2. afbakening (les 4-5) welk specifiek thema binnen datavisualisatie? > maak een selectie uit een van de 3 hoofdthema’s, definieer jouw thema (bronnen!) en motiveer je keuze. > criteria: wat interesseert je in dit thema? waarom is het nu actueel / relevant? - wat zijn de definitie / specifieke eigenschappen van je thema? - wat is het actuele debat? (zie: opdr 3) - wat is de relatie met jouw praktijkproject?

3. onderzoeksvraag / doel onderzoek (les 4) > onderzoeksvraag als basis voor je research. (afbakening) > voor welke vraag probeer jij een oplossing te formuleren? > wat wil je te weten komen? > wat is het doel? > voor wie is het interessant / relevant? > kenmerken van een onderzoeksvraag: de vraag is helder geformuleerd de vraag is afgebakend (specifiek) de vraag moet beantwoordbaar zijn (conclusie)

voorbeeld onderzoeksvragen: volgens criteria? welke rol spelen metaforen in datavisualisatie? - in hoeverre beinvloedt de vorm de inhoud in datavisualiatie? - hoe kan je storytelling inzetten bij datajournalism?

> afbakening: welk specifiek thema datavisualisatie? opdracht 4: 14 mrt > afbakening: welk specifiek thema datavisualisatie? selecteer 1van de 3 hoofdthema’s, definieer je specifieke thema (bronnen!) en motiveer je keuze. > criteria: - wat interesseert je in dit thema? waarom nu actueel / relevant? - wat zijn de definitie / specifieke eigenschappen van je thema? - wat is het actuele debat? (zie: opdr 3) - wat is de relatie met jouw praktijkproject? beschrijf dit in 500 woorden, publiceer op je blog > bestudeer: The Beauty of datavisualization http://www.ted.com/talks/lang/dut/david_mccandless_the_beauty_of_data_visualization.html wat zijn de kernopvattingen van McCandless?

bronnen http://www.informationisbeautiful.net/ http://vizthink.com/blog/category/visual-thinking/infographics/ http://www.davidmccandless.com/ http://www.amazon.co.uk/exec/obidos/ASIN/0007294662/thegooddrugsg-21 https://formation.wallst.com/category/dataviz