De 7de competentie Een lezing over reflectie, professionele ontwikkeling en persoonlijke groei

Opzet van de lezing 3 hoofdvragen: Wat is reflectie? Wat is de functie van reflectie voor mij als mens? Welke dilemma’s kom ik tegen bij reflectie en wat doe ik er mee?

Korte oefening (eerste intermezzo) Kies een kaart en vertel je buurvrouw waarom deze kaart het beste illustreert wat het voor jou betekent om in het onderwijs bezig te zijn…

Bronnen Descartes en Darwin (en een stukje Maslov) Sociaal Constructivisme en behaviourisme Postmodernisme en YUPPIEdom Covey (sleutels tot een betekenisvol leven)

Descartes Descartes, filosoof van de Verlichting: Cogito ergo sum De geest kan bestaan zonder het lichaam (scheiding van lichaam en geest)

Charles Darwin On the Origin of the species and their natural election Nature/nurture Wat onderscheidt de mens van de (andere?) soorten? The thin ice: Sociaal Darwinisme

Stukje Maslov

behaviourisme Leren = gedragsverandering Conditionering (mensen kunnen door manipulatie tot gedrag gedwongen worden) Aandacht voor de geconditioneerde reflex Geloof in maakbaarheid (social engineering)

Sociaal constructivisme Iedereen bouwt aan zijn/haar eigen werkelijkheid Binnen de juiste voorwaarden geef je mensen de kans hun werkelijkheid op te bouwen en de zingeving ervan te ervaren Nadruk op competentieontwikkeling en reflectie

Een competentie Een competentie is het geheel aan kennis, vaardigheden en attitude dat nodig is om in verschillende situaties een adequate oplossing te bedenken en uit te voeren…

Kennis, vaardigheden en attitude (volgens sociaal constructivisten) Kennis: het beeld dat iemand heeft van de werkelijkheid Vaardigheden: adequate vormen van handelen Attitude: houding (geheel van motivatie, normen, waarden en drijfveren)

Het gedroomde koninkrijk Begin 90er jaren: Commissie Van Es Stichting Beroepskwaliteit Leraren en andere Onderwijsberoepen Wet BIO www.lerarenweb.nl

De SBL Kwaliteitskring (kort intermezzo II) Over welke competenties moet volgens jou een goede leerkracht beschikken (SBL geïnfecteerden moeten hier even pas op de plaats maken) ????????????????? Nu eventjes naar de CD ROM

De SBL Competenties

Tijd voor Stephen Covey Covey citeert Mahatma Gandhi: “We kunnen niet tegelijkertijd het goede doen in de ene afdeling van ons leven en het verkeerde in een andere afdeling ervan” Dus: Je privé-leven en je professionele leven vormen één, ondeelbaar geheel…

Covey’s literatuuronderzoek 1776-1920: Principiële Levenshouding Kwaliteit van het leven wordt gemeten aan de waarden en normen die de mens zichzelf en anderen stelt. 1920-2006: Pragmatische levenshouding Kwaliteit wordt gemeten aan materieel gewin van het individu

Covey’s ‘Principes’ Hoofdregel: Echte verandering komt van binnenuit. Je diepste overtuigingen bepalen je drijfveren en die bepalen tenslotte je interpersoonlijk gedrag. De Boerderij Metafoor (als reactie op het postmodernisme).

Principes Part two (Inter)persoonlijke groei wordt bevorderd door: Betrouwbaar en integer zijn afhankelijkheid onafhankelijkheid wederzijdse afhankelijkheid Een ‘geloof’ in vaste, universele waarden

Naisbitt De mega-trend van deze tijd: NETWERKEN (investeren in relaties)

Intermezzo III Kies drie waarden die bepalend zijn voor jouw levenshouding. Gebruik daarvoor eventueel de kaarten. Leg in je groep uit waarom juist deze waarden voor jou zo belangrijk zijn. Zijn deze waarden ook belangrijk voor je beroepshouding?

Principes part three Eigenschappen voor persoonlijke groei: 1. Wees pro-actief (geef zelf vorm aan je leven, neem zelf de regie) 2. Bepaal je eindbestemming (waar wil ik aan het eind van mijn leven staan?) 3. Begin bij het begin (bepaal wat je wil en ontwikkel bewust die richting op)

Principes Part three Eigenschappen voor interpersoonlijke groei: 4. Denk in termen van win-win (samen kiezen uit overvloed i.p.v. afstrepen uit schaarste) 5. Eerst begrijpen, dan pas proberen begrepen te worden 6. Werk synergetisch (verschillen=rijkdom)

Principes part three Ontwikkelen van de eerste 6 eigenschappen: 7. Hou de zaag scherp (periodieke vernieuwing van je wezen, APK)

Terug naar school Welke missie, visie en opvattingen bepalen de identiteit van de school waar je werkt? Hoe zou je de cultuur van de school typeren? Hoe sluiten identiteit en cultuur van de school aan bij jouw identiteit en levenshouding?

Terug naar jezelf Wat zijn jouw ankerpunten? Waar wil je uiteindelijk uitkomen? Wat zijn jouw professionele ambities daarbij? Hoe bekwaam ben je in je vak? Wat betekent dat voor jouw professionele ontwikkeling?

ontwikkelingshulp Je collega’s als klankbord SBL scans Thema kaartspelen Intervisie Je direct-leidinggevende als klankbord Je partner, kinderen, vriendinnen, vrienden als klankbord

Dilemma’s Vertrouwen en veiligheid Schoolbelang vs persoonlijk belang Waarden van de school vs je eigen waarden Ontwikkeling vs beoordeling De waan van alledag vs de pas op de plaats

Tenslotte… Iets geleerd? Was het zinvol? Wat neem je mee?