Vergelijking woongebied Italië & Griekenland Bestuur de kaarten en zoek i.v.m. het woongebied (reliëf, natuur, klimaat…) Overeenkomsten met Griekenland Verschillen met Griekenland

Kaart Italie & Griekenland Vergelijk de twee landen. -gelijkenissen -verschillen Kusten? Kustlijn? Inhammen? Natuurlijke havens? Eilanden?

relief Namen rivieren In Italië? Namen zeeën? Zijn er vele kleine vlaktes, gescheiden door bergen zoals in Griekenalnd? Namen bergketens?

5 Bevolkingen in het oude Italië Noorden Boven de rivier … E……. Midden-Italië, tussen de rivieren… Sinds 750v.C Boven de rivier Griekse kolonies ….. Sinds 750 v.C Magna Graecia Italische volkeren Samnieten, Latijnen, Sabijnen… Carthagers 752 v. Chr. Legendarische Stichting Rome

Rood =Gebied van de Etrusken Oranje = gebied gecontroleerd door Etrusken Bruin = Griekse kolonies

WELKE KLEUR? Kelten? Carthagers? Italische stammen Etrusken Grieken

DE ETRUSKEN ???????

Etrusken, de eerste echte beschaving in Italië, … Etrusken, de eerste echte beschaving in Italië, ….totaal verschillend van Italische volksstammen. …. Grieken noemen ze : « Tyrreners  » = > vandoor de naar hen genoemde zee : _______

Afkomst ???????? Van Lydië, Klein-Azië over zee. Oosterse invloeden in godsdienst Taal verwant met Lemnisch Van Noorden van Italië? Te lage begincultuur om over zee te komen Eerste steden in binnenland Voortzetting van de plaatselijke Villanova-cutuur Sporen van vroegere nederzettingen onder iedere Etruskische stad.

Hoe wordt de streek waar de Etrusken leefden nu genoemd? ….. Kaart Italië Gebruik je aardrijks- kunde ATLAS. Hoe wordt de streek waar de Etrusken leefden nu genoemd? ….. Onthoud… Tyrrheense Zee Ionische Zee Adriatische Zee Merk op.. Ligging van Rome

Vruchtbare grond dankzij Woongebied van Etrusken en Wieg van de Renaissance !! (gebruik tijdkader in boek) Renaissance : Welke eeuw? Wat bedoelt men met dat woord? Deze streek is… Vruchtbare grond dankzij vulkanische bodem

Rijkdom dankzij 1. Landbouw : vruchtbare bodem 2. Handel Gouden tijdperk vanaf 600 VC 1. Landbouw : vruchtbare bodem 2. Handel Grondstoffen (ijzer, zilver, koper) Afgewerkte producten (buccehero, metaal) Metaalbewerking geleerd door contacten met Syriërs, Assyriërs, Feniciërs… … OOSTERSTE invloed 3. Sterk leger land : phalanx-formatie ! Schoenen zee : heer en meester over Tyrrheense Zee

Een eigen-aardig handelsvolk Rijkdom dankzij _ Landbouw (vruchtbare bodem) Grondstoffen : ijzererts … Vaatwerk : Bucchero Handel op zee Hoogtepunt 6de E. v.C keramiek Keramiek, wijn Etrurië Z. Frank- rijk Spanje Grieken- land ijzererts

Bucchero-aardewerk 670- 500 Aardewerk : kleur … Grote productie, voor uitvoer Eigen gebruik Bv. In graven Kantharos Late 6th century B.C.; Etruscan; Ceramic, bucchero ware; height 10.1 cm (4 in.); Bequest of Robert H. Tannahill; F70.46 Designed for the drinking of wine, this shape was extremely popular in Etruria and was exported to areas around the Mediterranean in the late 7th and 6th centuries B.C. The cup was probably a copy in clay of a more expensive metal vessel, the highly polished black surface a fair imitation of metallic sheen. Etruscan graves have yielded hundreds of kantheroi, along with many other ceramic vessels intended for eating and drinking, as part of funeral feasts or as tomb offerings.

Grieks aardewerk : verzameld en gecopieerd door de Etrusken GROENomkaderd =?? Rest = ???

Canthare in bucchero Gebruikt voor drinken van wijn Bucchero Aanvankelijk weinig versiering LIJKT op (materiaal)… maar is gebakken aardewerk. Inspiratie bij (volk)…

Griekse leermeesters Grieken waren gevestigd in …??….-Italië De Grieken kochten ijzererts van de Etrusken. De Etrusken namen vlot gebruiken van andere volkeren over. Zo leerden ze van de Grieken Het alfabet Technieken zeevaart Olijfteelt Wijnteelt Kunst vazen maken Idee van Polis Griekse architecten en ambachtslui gaven les aan Etruskische leerlingen

Oosterse leermeesters Van Oosterse volken namen ze andere technieken over. Bv. Goudbewerking van Assyriërs, …

Politieke organisatie Geen politieke eenheid, geen één land. Wel zelfde taal, cultuur, godsdienst…

Federatie van 12 stadsstaten op akropolis, geen politieke eenheid Gelijkenissen Griekenland??? The Etruscan Period From the 8th century B.C. the Etruscans began to spread out over the slopes and in the 4th century B.C. the great defensive wall, more than seven kilometres long, was erected to enclose the urban centre , arable and pasture land vital for survival during a prolonged siege. Defended by its natural position and impregnable fortifications, the Etruscan Velathri registered a remarkable development in its economy based on the mineral deposits of copper and silver in an area rich in forests,agriculture and husbandry. Velathri became one of the twelve city states of Etruria with a territory that extended from the river Pesa to the Tyrrhenian sea and from the river Arno to the basin of the Cornia river. Lucumones : priester-koningen hebben de leiding

Etruskische Taal Alfabet gelijkenissen met het Grieks Kan gelezen worden Maar niet begrepen bij gebrek aan tweetalig document Beperkt aantal inscripties Spreekwoorden, boekhouding, juridische of begrafenisteksten

Wat is de figuur op afbeelding aan het doen? Haruspex priester probeerde de wil van de goden te raadplegen ofwel de toekomst te voorspellen. door ingewandenlezen Observatie voortekens Observatie bliksem Wat is de figuur op afbeelding aan het doen?

De lever van Piacenza Hulpmiddel voor toekomstvoor-spellers? Plaats van afwijking op lever= > voorspelling over …. www.lexiline.com/lexiline/ piacenz3.gif

Hulpmiddel van de ingewandenlezer As shown here, the Etruscan Bronze Liver of Piecenza was a planisphere of the heavens, an ancient starfinder and calendar, using virtually the same system of orienting to the stars and constellations as found in the Gilbertese Sky Dome in Micronesia, as used by the islanders for ocean navigation: It was found in 1877 in a field in Settima di Gossolengo near Piacenza, Italy . The Etruscan cosmology followed the Egyptian Pharaonic Hermetica, according to which the heavenly houses were "reconstructed" on earth.

Niet bang voor de dood Geloofden in een leven na de dood Kunst : vrolijke taferelen in graven Feest naar aanleiding van begrafenis Graven in een NECRO-POLIS = ??? NECRO (dood) zoals in necrologie POLIS = Necropolis = ????

Verassen van overledene Villanova –urne 8e 7e v.C

Askist met basreliëf Urn 3e E

Detail deksel asurne Deksel urne 2e E Hoe worden de mensen afgebeeld? Realistisch?

Grafcultuur Meegegeven in graf : aardewerk, voedsel, gebruiks-voorwerpen. Wat bewijst dit ? Wanden : vaak beschilderd Doden op bank alsof ze aanlagen bij maaltijd Of askisten : met reliëfs en bovenop afbeelding dode.

Necropool van Cerveteri Dodenstad : ieder ieder graf is een kopie van het huis van de overledene Vorm : rond Tumulus voor de edelen (rest eenvoudiger) Graf van man of vrouw, aangegeven aan ingang.

Dodenstad met grafheuvels-in stadje cerveteri Nécropole de la Banditacchia This is one of the many tumulus-style tombs at the Banditaccia cemetery in Cerveteri. It consists of an earthen mound heaped atop a stone plinth (visible at the base of the tumulus). The entrance to the tomb leads into a central room with side chambers carved directly out of the tufa - a relatively soft volcanic rock common to the area. Frequently the tufa inside the tumuli has been carved to assume the characteristics of the interior of a house - with doors, windows, columns, beamed ceilings, and even furniture. 

Cerveteri (vroeger « Caere ») Dodenstad Iedere tumulus heeft meerdere dodenkamers, uitgegraven uit de zachte lavasteen. This is the Banditaccia necropolis at Cerveteri (Ancient Caere) showing the "Street of Tombs" running among the various funeral mounds or "tumuli".  Each tumulus contains burial chambers carved out of the soft volcanic rock known as "tufa".  Most of the tumuli date from c 600- 500 BC. 600-500 v.c

Cerveteri graf met basreliëfs Welke Voorwerpen Worden Op de muren Afgebeeld?

Cerveteri « graf met kapitelen » Van waar de naam van het graf?

Etruskische tempel

Sarcofaag Wat is een sarcofaag?

Sacrofaag gehuwden Hoe zou je de manier van Mensen afbeelden Beschrijven? Sarcophage des époux de Cerveteri vers 510 av. J.-C. terre cuite peinte 114 cm x 190 cm x 69,5 cm

Etruskische maatschappij Vooraanstaande meesters <-> slaven Man en vrouw gelijk !

Hoe wordt alles afgebeeld? Graffresco’s Wat wordt afgebeeld in dit graf? Welke kleuren? Hoe wordt alles afgebeeld?

graffresco Couples de danseurs étrusques. Fresques de la nécropole des Monterozzi, à Tarquinia.L'image de gauche, de ~480-~470, est conservée au Musée national de Tarquinia. L'image de droite, du caveau des Lionnes, date de ~530. Voir pour la première Maja Sprenger et Gilda Bartoloni, The Etruscans, New York, Abrams, 1983, pl. 154; pour la seconde Raymond Bloch, Etruscan Art, Greenwich, New York Graphic Society, 1959, pl. 36.

Graf Tarquinia Welk soort kleuren?

Welk voorwerp? Welke houding? Tarquinia

metaalbewerking Realistisch! Zin voor detail! Technisch hoogstaand Wat wordt afgebeeld?

Graf van de gehuwden

Etruskische gebied

Rome….goed gelegen Rome was enkel een huttendorp in Latium, bewoond door jagers en boeren. Rome was gelegen op een doorwaadbare plaats in de Tiber. Daar kwamen handelswegen tussen de zee en de bergen, tussen Grieken en Etrusken. Samen

Etrusken maakten van Rome een stad Etrusken bouwden er de eerste brug, een muur, een markt … Etruskische koningen en rijke families zorgden ervoor dat Rome groeide en rijker werd. Rome was in die tijd een herdersnederzetting de heuvels tussen de moerassen.

Bouw : kenmerkend en nieuw: gebruik van de boog

bouw

Bouw Etrusken -Ze bouwden Steden Hooggelegen Sterk verdedigd (muren) Bruggen Straten Kanalen

3000 bronzenSpiegels                                                 

Helft gegraveerd, meestal mythologische voorstellingen

Meestal Griekse mythen Engraved Mirror with Chalchas Reading the Omens, 400 B.C., rome Veroordeling van Paris 3e E v C

Muren Servius Tullius Enceinte du roi étrusque Servius Tullius entourant les 7 collines du site de Rome. (VIe s. av. J-C).

Verval 5de eeuw : Rome zet de Etruskische koning Tarquinius Superbus af. (ook zijn voorgangers waren Etrusken Tarquiinius Priscus, Servius Tullius) Strijd tussen Rome en Veii 100 jaar In 3de eeuw vielen de steden een na een. Gaan op in Romeinse Rijk Galliërs uit het Noorden Grieken nemen macht over zeeën over.

Zelfcontrole Dit moet je kennen Hoe en waarom de dorpen uitgroeiden tot steden. Wat de Etrusken van de Grieken overnamen. Wat Renaissance is en waar die ontstaan is. Hoe Rome ontstond.

Zelfcontrole Dit moet je kunnen. Op een blinde kaart van Italië Zeeën Bergen Rivieren De bevolkingen van het Oude Italië aanduiden Volk ligging

Dit moet je kunnen Zelf de kaarten en foto’s van commentaar voorzien.

Denkvraagjes Waarvoor was de Etruskische cultuur vooral bekend? Wat speelde een belangrijke rol in het leven van de Etrusken? In welke mate waren de Etrusken belangrijk als doorgeefluik van cultuur?

EINDE Vul werkboekje aan Maak mindmap m.b.v. je boek of deze montage.. Zoek informatie over bekend Renaissance-figuur. (zie tijdkader)

Graf plan Welk nummer? Ingang? Zijkamers slaven? Grafkamer Gang Hoofdkamer Graf plan Uitge 1 2 3 4 5