Sociale activering in OCMW Gent 2012 Emancipatie is een woord dat op dit moment niet echt meer in de mode is . Nu horen we empoweren, activeren .. De projectwerking is een kind van eind jaren ’80 . Het is ontstaan uit het emanciperend gedachtegoed binnen de context van de armoedebestrijding

Wat is activering ? “Containerbegrip” - alle vormen van inzet door de cliënt op de verschillende trappen van de activeringsladder (zie verder) - elke actie gericht op het verhogen van de zelfredzaamheid en de (socio-professionele) integratie van de cliënt in de samenleving 4/4/17 sociale activering 2012

De Activeringsladder Haalbare inzet voor iedereen Hulpverlening (ook hier activering/inzet!) Taalactivering (voor anderstaligen) Sociale activering (vb Arbeidszorg, Emancipatorische groepswerkingen) Arbeidsactivering (vb art.60, beroepsgerichte opleiding) Arbeidstoeleiding (vb sollicitatietraining) Arbeid (nazorg op de werkvloer) Elke trap vergt eigen aanpak en methodiek. 4/4/17 sociale activering 2012

Wat is sociale activering HIVA-studie 2012 “Het verhogen van de maatschappelijke participatie en het doorbreken van sociaal isolement door maatschappelijk zinvolle activiteiten te ondernemen, ofwel als een doel op zich; ofwel als een eerste stap in een traject voor socio-professionele inschakeling; 3) ofwel als een eerste stap in een (latere) betaalde tewerkstelling.” Sociale activering, tussen actief burgerschap en betaalde arbeid Een verkennend onderzoek naar de praktijk van sociale activering bij de Belgische OCMW’s door HIVA mei 2012 in opdracht van POD MI Onderzoekers: Greet Van Dooren, Janne Kuppens, Julie Druetz, Ludo Struyven & Abraham Franssen (HIVA – CES) Opdrachtgever: POD MI 4/4/17 sociale activering 2012

ARBEID Ruimere definiëring noodzakelijk Algemeen Verslag van Armoede: “arbeid als bron van maatschappelijke meerwaarde” participatie aan maatschappelijk zinvolle initiatieven buiten de economie = welvaartscreatie economie in dienst van de mens en de samenleving 2. Visie op Arbeid: herdenken in termen van maatschappelijke participatie Indien men de kansengroepen wil 'activeren' , dwz behoeden voor afhankelijkheid van uitkeringen en hulpverlening, dan zal het het beleid het begrip 'arbeid' ruimer moeten definiëren nl arbeid als bron van maatschappelijke meerwaarde. Bedrijven die met het oog op een maximale productiviteit de eisen voor de werknemers zo hoog leggen dat ze in de sociale zekerheid terechtkomen door ziekteverzuim edm. creëren een maatschappelijke kost. Initiatieven die mensen de kans geven om een zinvolle activiteit te ontplooien, voor diegenen die de norm van de gewone arbeidsmarkt niet halen, dienen daarvoor erkend en gevaloriseerd te worden. Zij werken preventief of genezend tov allerlei psycho-somatische ziektes en zijn aldus kostenbesparend voor de m'pij. Zij creëren maatschappelijke meerwaarde. Zij generen positieve effecten in de samenleving OVV welvaartscreatie. bvb buurtwerk, Vrijwillerswerkingen, culturele initiatieven… Spijtig genoeg wordt deze vorm van welvaartscreatie niet in rekening gebracht bij de berekening van onze welvaart, omdat de productie plaatsvindt buiten de formele economie. 4/4/17 sociale activering 2012

Sociale Activering arbeidszorg Signaalfunctie: lange termijn herdefiniëring arbeid meer kwaliteitsvolle jobs Recht op werk: korte termijn tegemoetkomen aan andere rechten die een invulling geven aan het ‘recht op arbeid’ zinvolle dagbesteding sociale kontakten persoonlijke ontplooiing Door alleen betaalde arbeid binnen de formele economie als bijdrage tot de samenleving te valoriseren, creëert men onvermijdelijk een duale samenleving: degenen die zich op de arbeidsmarkt kunnen handhaven én zij die dat niet kunnen. Enerzijds willen wij een signaalfunctie opnemen naar het beleid toe ifv het creëren van meer haalbare, kwaliteitsvolle (betaalde) jobs voor deze doelgroep. Maar dit is een werk van lange adem.Pas als men zou erkennen dat de definitie van 'economische activiteit ' veel ruimer en gevarieerder moet zijn om recht te doen aan de zeer verschillende startposities van mensen. Dan pas creëert men structurele mogelijkheden om mensen uit de marginaliteit te halen. Deze invulling van arbeid en tewerkstelling is een centraal element in een economie die in dienst staat van de mens en de samenleving.Om op korte termijn aan het 'recht op werk' tegemoet te komen (zoals oa beloofd in onze engagementen met de armoedevereniging BMLK) hebben we andere denksporen verkend. Arbeid komt aan meer dan alleen financiele noden tegemoet; andere functies van arbeid zijn: het structureren van de dag, het ontwikkelen van sociale contacten, het gevoel hebben nuttig te zijn of de eigen mogelijkheden te kunnen ontwikkelen, het verwerven van een doel in het leven … In feite zijn dit evenzoveel 'rechten' die een invulling geven aan het recht op arbeid. En om aan die rechten te beantwoorden is momenteel betaalde arbeid niet de enige mogelijke piste. Door arbeidszorg helpen we de deelnemer bij het vinden van die (werk)plaats waar hij zijn competenties succesvol kan inzetten en die tegemoetkomt aan bovenvermelde noden.. 4/4/17 sociale activering 2012

sociale activering in EW Voor wie de lat van arbeidsactivering te hoog ligt groepswerking individuele activeringsbegeleiding Begeleiding naar en op de arbeidszorgwerkvloer of groepswerking Activeren met de nodige zorg in verhouding tot de draagkracht van elke deelnemer. Instroom via de wijkwerkers Client- en uitstroomprofiel helder krijgen Maatgericht, gepaste zorg en indiviuele ondersteuning bij persoonlijke problemen. Zowel binnen als naast de groepswerking De meeste deelnemers van de Basiswerking hebben naast de groepswerker ook nog een OCMW maatschappelijk werker die de individuele HV op zich neemt samenwerking biedt een belangrijke meerwaarde voor de client . Activeren van de meest kwetsbaren - doorbreken sociaal isolement - maatschappelijke participatie (eventueel als hefboom naar een arbeidstraject) 4/4/17 sociale activering 2012

Voordelen van Arbeidszorg voor de cliënt doorbreken sociaal isolement draagkracht verhogen waardering krijgen zich nuttig voelen ervaring met structuur, collega’s premie verhogen maatschappelijke participatie 4/4/17 sociale activering 2012

Arbeidszorgplaatsen gezocht ! met een takenpakket “op maat” dat aansluit bij de noden van de vzw en de interesses en competenties van de cliënt die iemand kunnen tewerkstellen in AZ gedurende 1 of meerdere halve dagen per week 4/4/17 sociale activering 2012

Wat verwachten we ? Takenpakket op maat Vast aanspreekpunt Maandelijkse prestatiestaten Tijd vrijmaken voor evaluaties en feedback Een respectvolle omgeving 4/4/17 sociale activering 2012

Wat bieden we kosteloze deeltijdse medewerker later mogelijks voordelig art.60- contract ondersteuning door EW via activeringsbegeleider diversiteit op de werkvloer Ondersteuning bij moeilijkheden Verzekering Vrijwilligerscontract Arbeidszorgpremie 4/4/17 sociale activering 2012

Brainstorming in groepjes Welke taken in jullie organisaties kunnen door iemand in AZ worden uitgevoerd ? Kent u andere organisaties in de wijk die iemand in AZ zouden kunnen tewerkstellen ? 10 min in kleine groep Op een flap 4/4/17 sociale activering 2012

Individuele vragenlijst Lijst in te vullen door elke org 10 min Welke ervaring heb je reeds met AZ Mogelijke taken in uw dienst.? Hoeveel dagen in de week ? min ……. max …… Is er dan iemand van de dienst aanwezig ? 4/4/17 sociale activering 2012

plenum Terugkoppeling van brainstorming En van vragenlijst 4/4/17 sociale activering 2012

Emancipatorische werkingen OCMW info Basiswerking ‘t Centrum Basiswerking Ledeberg/Gentbrugge Perfect is saai Opnieuw je eigen centen beheren Extra Time Dialooggroep klantenparticipatie IKOOK De Vaart Anseeleplein Project ervaringsdeskundige 4/4/17 sociale activering 2012

Doelgroep Mensen die ocmw hulp krijgen Andere mensen willen leren kennen ervaring met(kans)armoede kennis hebben van de Nederlandse taal - geen onderscheid qua nationaliteit 4/4/17 sociale activering 2012

Basisschakelmethodiek Basis zichtbaar maken en versterken van basiscompetenties via groepswerk Schakel vanuit een sterker geworden binnenkant schakelen naar buiten toe (maatschappelijke participatie) Wat mensen wél kunnen wordt gezien , erkend én formeel benoemd in de 3 maandelijkse individuele evaluaties Vanuit dit groeiend zelfvertrouwen durven groepsleden het na verloop van tijd ook aan om stappen naar buiten te zetten . Dit wordt gefaciliteerd in de groepswerkingen zelf doro bvb iemand uit te nodigen met info uit een arbeidszorgwerkvloer , een ex groepslid komt spreken over haar ervaringen als art60 Eens de stap naar vrijwilligerswerk/arbeidszorg extern , kirgen de deelnemers begeleiding op de werkvloer van een trajectbegeleider OTC 4/4/17 sociale activering 2012

Info OCMW Gent Dienst Activering Emancipatorische Werking Antwerpsesteenweg 776 9040 GENT Tel. 09 266 92 50 Emancipatorische.Projecten@ocmwgent.be Edwin.beaumon@ocmwgent.be 4/4/17 sociale activering 2012