Diagnostiek van bekkenpijn in relatie tot lage rugpijn. 05-10-2010, Boekelo, door: Gerard Koel. RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

Inhoud Bekkenpijn & LRP. Introductie, definities, epidemiologie. Klassering & modellen voor aspecifieke LRP. Criteria & klassering voor bekkenpijn (BP). Wie behandelt musculoskeletale BP? Wanneer is consultering van een bekkenfysiotherapeut correct? Afronding, conclusies. RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010. 1. DMC3 - studie: Dutch population-based Musculoskeletal Complaints and Consequences Cohort study (Susan Picavet, 2003 – 2004). Steekproef van 8000 Nederlanders ouder dan 25 jaar; ingedeeld in gelijke groepen van 10 jaar, evenveel mannen & vrouwen en verdeeld over alle provincies. Alle personen ontvingen uitvoerige vragenlijsten met ‘anatomische’ indeling (5). Reminders per post en per telefoon. Uiteindelijk aantal deelnemers: 3664 (46,9%). RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

Prevalenties LRP & algemeen : RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010. Wijze van klasseren: Pathologisch-anatomisch substraat: - bijv. 30% van LRP is discogeen, - bijv. 15% van LRP is gebaseerd op SIG. Klinische patronen / mechanismen. Psychosociale indeling. Indeling naar prognose. Werkgerelateerde indeling. Indeling naar toe te passen interventie: ‘Treatment based classification’. RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

Treatment based classification. Manipulatie / actief oefenen. Stabilisatie: - local stabilisers eerst, - gevolgd door verbetering mobilisers. Richtingspecifieke oefentherapie: - vooral extensie / lordose gericht, - soms flexie of lateroflexie, - voorwaarde: symptomen in bep. Positie. Tractie - niet vaak, mogelijk bij radiculopathie. RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010. TBC: Historie. 1995: Delitto. 1998: Fritz: segmentale instabiliteit. 2000: Fritz: identifying subgroups. 2003: Fritz: 78 pt classification based vs guideline based. 2006: Brennan: diagnostic study (Spine). 2007: Fritz: update in JOSPT. RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010. Manipulatie. + criteria (5): - niet distaal van de knie - korte episode (< 16 dagen) - Lage FABQ werk score (< 19) - Hypomobiliteit LWK - Heupmobiliteit: endo > 35° CPR: Clinical Prediction Rule: 4 van de 5 +. - normaal: manipulatie 50% effectief. - CPR + : + LR = 24. - Indien CPR +: manipulatie bij 97% effectief. RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010. Stabilisatie. + criteria (4): - jonge leeftijd (< 40 jaar) - > flexibiliteit (SLR > 90° - instabiele (de)flexie -+ prone instability test CPR: Clinical Prediction Rule: 3 van de 4 +. - normaal: manipulatie 50% effectief. - CPR + : + LR = 4. - Indien CPR +: manipulatie bij 80% effectief. RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010. Lage rugpijn (LRP/LBP): ‘any pain between ribs and top of the legs, any cause’ (Frank, 1996). Bekkenpijn (PPP): ‘pijn rond de bekkengordel’ (Mens, 1996). RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

Pijnlokaties bij oorzaak SIG. F RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

Hoogtekaart Pijnsterkte bij oorzaak SIG. Responders N=27 Non-responders N=33 100% 100% 90% 90% 80% 80% 70% 70% 60% 50% 40% 30% 30% 20% 20% 10% 10% RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

2. Klasseren / patronen / interventie. Discogeen (40%): DP, CP, deviatie, zeker bij subacuut. Lumbale instabiliteit (15%): jong, a-ritmisch bewegen,+ spine instab.t. Stijve, pijnlijke, acute rug (15%): PA vering beperkt, tot aan knie. Bewegingsdisfunctie syndroom (15%) Sacroiliacaal gewricht / PGP (10%): pijnlokatie,+ thigh thrust t., palpatie Facet pijn (8%): jong of oud, +3D test, geen pijn bij gaan staan of h.n.p. Myofasciaal (8%): + triggerpoints. Durale mobiliteit (5%): slump test. Spinale stenose (3%): extensie +, spinale claudicatio, > lft, zitten goed. Specifieke oef., discografie Stabilisatie, spierversterking Manipulatie, mobilisatie. Oefentherapie. Manuele therapie, injectie ligament. Man./mobilisatie, injectie gewricht. Massage / rek. Mobilisaties. Stimuleren flexie gedrag. RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010. 3. Criteria BP (1/2): Veel verschillende begrippen maakt het geven van een overzicht lastig (zie overzicht Messelink et al, 2005). Chronic Pelvic Pain: ‘niet-maligne pijn die waargenomen wordt in structuren gerelateerd met het bekken, zowel bij vrouwen als mannen’ (Fall, 2004), o.a.: - PPP: Peripartum Pelvic Pain of Pregnancy-related Pelvic joint Pain, - SJP: Sacroiliac Joint Pain, - Ook: IBS, vaten, infectie, pijnsyndroom. RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010. 3. Criteria BP (2/2): Pelvic Pain Syndrome: ‘het voorkomen van pijn geassocieerd met symptomen die duiden op het disfunctioneren van de (lage) urinewegen, blaas, sexuele of gynaecologische organen zonder aantoonbare infectie of andere pathologie’ (Abrams et al, 2002); dus: - geen directe relatie gewrichten, - wel met bekkenbodem musculatuur. RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010. 3: ASLR : RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010. 4. Beste behandelaar? Fysiotherapeut? Manueel therapeut? Bekkenfysiotherapeut? Andere discipline? RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

5. Indicatie voor bekken FT. Anamnese. Scores op vragenlijsten: - UKL: Urogenitale Vragenlijst (2001). Voorbehouden handelingen. Bij duidelijke relatie met orgaanstoornissen. Bij toenemende complexiteit. Bij gerichte interventies. RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.

RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010. 6. Conclusies LRP & BP. Musculoskelatale BP betreft een veel voorkomende aandoening in FT. Klinisch redeneren is essentieel; denk aan de ‘modellen’ van BP. Vanwege overlap van klinische symptomen is samenwerking met bekken FT wenselijk. Gerichte externe evidentie ontbreekt. Vragenlijsten kunnen fungeren als hulp bij verwijzing / consultering. RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.