Programma Smart Grid Proeftuinen

Agenda Inleiding Taskforce Intelligente Netten IPIN Programma Overzicht van de projecten Verbinding met onderdelen Alliander Laatste stand van zaken 25 april 2013

Inleiding Taskforce Intelligente Netten Einddocument met 3 scenario’s Witte vlekken -> noodzaak experimenten in situ IPIN: Innovatie Programma Intelligente Netten Bedoeling: invulling witte vlekken Praktijk: 95% gericht op decentraal scenario Rol Alliander Veel inschrijvingen uit verschillende onderdelen Geen subsidie! Noodzaak tot convergentie Specifieke leerdoelen bereiken Programma Smart Grid Proeftuinen 25 april 2013

Overzicht van de projecten Binnen het programma Texel Cloud Power Zeenergie Lochem Energie Houthaven Deventer A1 Venlo SEC/Heerhugowaard Buiten het programma: SPCA Fuel cell Achterhoek Science Park Amsterdam 25 april 2013

Dekking onderwerpen proeftuinen (1) AM Innovatie Dekking onderwerpen proeftuinen (1) 6 februari 2012 Marktontwikkeling (1/2) Ervaringen * Decentrale opwek EV Omgeving Proeftuin  Warmtepompen Hre-ketel Zon-PV / Wind Bio-WKK Brandstofcellen Elektrische opslag (accu) Overig (getijding) A1      Lochem   Zeewolde Texel HHW Houthaven Venlo** SPCA Achterhoek Science Park EV aangeboden  Gedrag huishouden Gegedrag bedrijf Nieuwbouw Bestaande woning      Observaties Er is veel overlap tussen de proeftuinen, maar elke proeftuin heeft unieke kenmerken Houthaven en Zeewolde toetsen beiden een omgeving met zowel huishouden en bedrijf maar hebben geen EV in het project Zeewolde, SPCA en Deventer A1 toetsen een breed scala van decentrale opwek terwijl bij Texel, Lochem en Houthaven ervaringen met decentrale opwek relatief beperkt zijn Fuel Cell Achterhoek is redelijk beperkt in de type decentrale opwek en richt zich met name op Fuel Cell technologie Spreiding Zon & Wind energie meest voorkomend Spreiding van brandstofcellen en Hre-ketel ondermaats Niet getoetst EV wordt in minder dan de helft van de proeftuinen getoetst Er is een goede spreiding in de omgevingen waar de proeftuinen plaatsvinden < 3 keer getoetst 3 keer getoetst > 3 keer getoetst > 5 keer getoetst * Ervaringen grotendeels gebaseerd op IPIN effectentabel ** Venlo onvolledige informatie nadere concretisering is nodig 5

Dekking onderwerpen proeftuinen (2) AM Innovatie Dekking onderwerpen proeftuinen (2) 6 februari 2012 Marktontwikkeling (2/2) Ervaringen* Samenwerking stakeholders Beïnvloeden wet en regels Proeftuin  Energie collectieven Burgerinitiatieven Samenwerking lokale overheden ICT systeem integrators Woningcorporaties Samenwerking overige stakeholders A1  Lochem Zeewolde Texel HHW Houthaven Venlo SPCA Achterhoek Science Park Standaarden en prototcollen Taken, rollen en bevoegdheden Financiële aspecten en incentives Beleids-ontwikkeling  Observaties Heerhugowaard, Lochem Energie, Zeewolde INZET, Science Park Amsterdam en Texel Energie hebben allen een uitgebreide groep stakeholders waarmee wordt samengewerkt Lochem Energie en Heerhugowaard SEC zijn de enige twee proeftuinen waar taken, rollen en bevoegdheden expliciet getoetst worden om wetgeving te beïnvloeden Naar de kopzin kijken Spreiding Niet getoetst Samenwerking met lokale overheden en met ICT ‘system integrators’ wordt veel ervaring mee opgedaan** Weinig ervaring met woningcorporaties Standaarden en protocollen worden vaak genoemd in het projectvoorstel Het leren over nieuwe rollen wordt slechts in 2 proeftuinen geformuleerd als leerdoel < 3 keer getoetst 3 keer getoetst > 3 keer getoetst > 5 keer getoetst * Ervaringen grotendeels gebaseerd op doelstellingen Road Map Smart Grids (2011) ** De rol van ‘system operator’ is onduidelijk met veel verschillende partijen neergelegd, o.a. KEMA, IBM, CapGemini, Alliander en Eneco / KPN 6

Dekking proeftuinen (3) AM Innovatie Dekking proeftuinen (3) 6 februari 2012 Digitale net Ervaringen Optimaliseren net Optimaliseren energiebenutting Producten & diensten Proeftuin Autonoom net Veiligheid schakelen op afstand Penetratie decentrale opwek Load management systeem A1  Lochem Zeewolde Texel HHW Houthaven Venlo SPCA Achterhoek Science Park Inzetten van decentrale middelen voor VPP Ontwikkelen van optimalisatiemodellen Inzichtelijk maken van data (ICT) Gebruik Powermatcher**  alt. Opslag van energie Energie management Vraagrespons shaving IHS Datacenter  alt. Observaties Er is veel overlap tussen de proefuinen wat betreft de technische functies Lochem, Zeewolde, en Houthaven toetsen het gebruik van IHS achter de meter, terwijl Amsterdam Science Park gericht is op het B2B product ‘datacenter’ Effect van decentrale opwek en load mgt in alle proeftuinen getoetst Weinig ervaring met autonoom net en sturen / schakelen van afstand Afstemmen van vraag/aanbod wordt in alle proeftuinen uitgebreid getest Powermatcher wordt in 5 proeftuinen getoetst De meeste producten en diensten die aangeboden worden in de proeftuinen komen met elkaar overeen Datacenter als product wordt slechts 1 keer getoetst Niet getoetst < 3 keer getoetst 3 keer getoetst > 3 keer getoetst > 5 keer getoetst 7 * Technieken grotendeels gebaseerd op Road Map Smart Grids Netbeheer Nederland (2010) ** Marvin display van Prox Energy alt. alternatief

Verbinding met onderdelen Alliander AM Innovatie Verbinding met onderdelen Alliander Extern overleg: IPIN, SEC, Netbheer NL, Agentschap NL, Innovatiecontract etc. Financiële control: SCC Senior programma manager Texel Energie Deventer A1 Lochem Energie Zeewolde INZET Heerhugowaard SEC Houthaven NEXT Venlo Overleg project leiders* PL PL PL PL PL PL PL Regulering 5. Implementatie in de lijn (product “Smart Grid”) Marketing & Communicatie 4. Elektrisch vervoer ICT Architectuur 3. Energie besparingen Data management 2. Afstemmen vraag & aanbod 1. Decentrale opwek Prod Ontw & Standaardisatie Marktmechanisme Energie techniek Klant & service Juridische zkn en IP Werkpakketten Netmanagement Doelstellingen vertalen zich één op één op de werkpakketten 8

Laatste stand van zaken Projecten komen langzaam op gang Kenniszijde wordt nu opgetuigd Belangrijkste uitdagingen: Kennisdoelstellingen afzonderlijke onderdelen expliciet krijgen (en wie bepaalt de mening van Alliander?) Matching en belegging van deze doelstellingen binnen de projecten Omgekeerd: projectondersteuning vanuit de expertisegebieden en werkpakketten Manier van borging en terugkoppeling interim resultaten 25 april 2013

Dank voor jullie aandacht! Harold Veldkamp Harold.veldkamp@alliander.com 06-22476498 25 april 2013