Wonen in zelfstandigheid met een visuele beperking Claudia van Schie Lisette Altena Leuke start!
Agenda Oorzaken en soorten slechtziendheid Resultaten voor de gehele woning Aandachtspunten per vertrek Hulpmiddelen Vragen
Opdracht Creëer een zo optimaal mogelijke leefomgeving voor een slechtziende oudere en zijn of haar ziende partner Punt weggehaald
Low vision = Slechtziendheid Slechtziendheid volgens de Wereld Gezondheidsraad Gezichtsvermogen van minder 30%. Of een gezichtsveld kleiner dan 20° Over blindheid wordt gesproken bij: Gezichtsvermogen van minder dan 5%. Of een gezichtsveld van kleiner dan 10° (Blom 2001 e.a) Is het niet beter om van slechtziendheid te spreken? Noem het in ieder geval. Die 30% en 20 gaden wel even uitleggen
Oorzaken slechtziendheid Meest voorkomende afwijkingen die slechtziendheid veroorzaken in Nederland Diabetische Retinopathie Macula Degeneratie Glaucoom Ik betwijfel of ze weten waarhet netvlies zit en glacoom is geen netvliesafwijking … toch?
Ziektebeelden bekeken Macula degeneratie Diabetische Retinopathie Glaucoom Binnenshuis blijven de aanpassingen voor de verschillende ziektebeelden gelijk Een perfect aangepaste woning is persoonlijk en moet per persoon worden bekeken In laats van patiënt spreken van persoon? Bv ‘voor ieder apart’ Mooie dia
Soorten slechtziendheid Wazig zien - last van tegenlicht, gestoord kleuren zien, Verlies van details zien - moeite met lezen en gezichtsherkenning Verlies van het overzicht - meer hoofdbeweging, aarzelend bewegen, gestoord kleuren zien
Onderdelen van de woning waar wij naar gekeken hebben Werkkamer Routing door het huis Kleur en contrast gebruik Verlichting Gadgets Algemene aanpassingen door het hele huis Woonkamer Keuken Slaapkamer Badkamer
Problemen & Oplossingen Contrast en Kleur Contrast is het verschil in kleur intensiteit Door contrasterende kleuren te gebruiken kan een object beter zichtbaar gemaakt worden Door normale veroudering worden kleuren donkerder gezien dan ze werkelijk zijn creëer intensiteitverschillen Regel: lichte kleuren treden naar voren, donkere kleuren treden naar achteren duidelijk
Problemen & Oplossingen Contrast en Kleur Kleurregels Vermijd kleuren met gelijke intensiteit, ook al zijn het verschillende tinten Kies donkere kleuren of zwart van de onderste helft van de kleuren cirkel tegenover lichte kleuren of wit van de bovenste helft Vermijd aangrenzende tinten
Problemen & Oplossingen Oriëntatie Slechtzienden missen in sommige gevallen het overzicht Creëer een voelbaar en/of hoorbaar verschil tussen de kamers door verschillende materialen te gebruiken als vloer bedekking Goed bijvoorbeeld mag wel wg en dan gewoon er bij vertellen!
Problemen & Oplossingen Voelbare markering op de toilet deur (afbeelding) Gekleurde markering achter of bij de deurklink
Problemen & Oplossingen Geluid Slechtzienden doen veel op gehoor. Harde geluiden kunnen als storend worden ervaren Vitrage en overgordijnen verminderen de echo
Problemen & Oplossingen Verlichting 65 jarige heeft in vergelijking met een 20 jarige 30% meer licht nodig om goed te kunnen functioneren voldoende verlichting Een ouder oog is gevoelig lichtveranderingen, de aanpassingstijd duurt langer dan bij een jonger persoon creëer in het hele huis een egale verlichting Verhouding 1:3:10 (omgeving : nabije omgeving : taakverlichting) Is die verhouding voor wat betreft lichtsterkte?
Problemen & Oplossingen Verlichting (vervolg) Ouderen hebben meer last van direct licht of weerspiegeling van licht (glare) Maak gebruik van indirecte lichtbronnen
Problemen & Oplossingen Verlichting Inschakeling van de verlichting door bewegingssensors Basis verlichting: uplighters of afgeschermde TL verlichting om een egaal verlichte ruimte te creëren Taakverlichting: dimbare halogeenspots of een TL op bureaulamp formaat
Tips voor de woning algemeen Deuren Geen glazen deuren ivm veiligheid Contrasterende deurklink of contrasterend vlak achter de klink Ramen Draaicirkel naar buiten toe ivm veiligheid Zonwering door middel van screens die parallel aan het raam lopen Zonwering geen zonnewering Ik snap deze niet precies
Tips voor de woning algemeen Meubilair Creëer contrast met de vloer en de wanden Tafelbladen mogen niet glimmen of wit zijn Creëer brede loopgangen Voorkom uitstekende voorwerpen die niet vanaf de vloer beginnen
Tips voor de woning algemeen Wanden Plafond en Vloeren Wanden moeten licht van kleur zijn maar mogen niet wit zijn Plafond moet bij voorkeur wit zijn Vloeren niet te donker niet te licht Gebruik effen kleuren, patronen veroorzaken verwarring in oriëntatie Geen afgeronde muren ivm oriëntatie
Tips voor de woning algemeen Elektronica Telefoon toestel met grote knoppen, contrasterende kleuren. Bij voorkeur met een snoer zodat hij niet kwijt raakt Werk snoeren weg ivm val preventie Schakelaars, stopcontacten in contrast met de wand, in elke ruimte op dezelfde plek in verhouding tot de deur, plaats ze op voel hoogte (1.20m)
Tips voor de Entree & Gang Opvallend gekleurde brievenbus of markering Drempel moet goed contrasteren met de omgeving Sleutelkast zodat deze altijd op vaste plek te vinden zijn Garderobekast om jassen, schoenen, wandelstok in op te bergen. Plaats hier goede taak verlichting Mogelijkheid tot uitschakelen van de verlichting van de gehele woning bij verlaten van de woning
Tips voor de Woonkamer Ruime tafels en bijzet tafels Voldoende wandcontactdozen Plaats een comfortabele stoel vlak voor het Televisietoestel Plaats de TV 90° op het raam Creëer contrast tijdens het eten door gebruik van licht en donker servies
Goed en Slecht Contrast Mooie dia
Tips voor de Keuken Inductie kookplaat voorkomt verbranding. Let wel op het bedieningsgemak Taakverlichting afgeschermd door een koof om verblinding te voorkomen Daglicht realisatie kan door een lichtkoepel op het dak te plaatsen Optimale verlichting voor het fornuis is nog geen geschikte oplossing voor Geen RVS keukenblad en geen glimmende tegels
Dit is een RVS keukenblad met een directe verlichting.
Tips voor Badkamer & Toilet Bewegingssensoren voor aan en uit doen kraan Thermostaatkranen voorkomen verbranding Vermijd chroom in verband met schittering Goed verlichte spiegel door taakverlichting boven de spiegel of als ringverlichting Tegenover de spiegel een donkere wand Verlichte speigel en net verlichtte!
Tips voor Badkamer & Toilet Toiletmat in contrast met de toiletpot. Pas op uitglijden over de mat Doortrekker en toiletborstel in contrast met de omgeving
Tips voor de Slaapkamer ‘Plasroute’ verlicht bij aanraken grond Tafel voor Daisy-speler en telefoon Dimbare kamerverlichting en leeslamp Centrale knop voor uitschakelen van de verlichting in de gehele woning Duidelijk sprekende wekker of grote klok Kledingsortering en herkenning Punten weg
Tips voor de Werkkamer Beeldscherm 90° op raam geplaatst. Computer met vergrotende en/of spraaksoftware Voldoende stopcontacten Werk elektradraden weg ivm valpreventie Goede taak- en basisverlichting Punten weggehaald en streepje toegevoegd De eerste sap ik niet
Tips voor de Installatieruimte & Berging Makkelijk bedienbare wasmachine en droger Markeer verschillende programma’s met reliëfpasta Sokkenklemmen Label herkenningssysteem Punten weggehaald Sokkenklemmen, waarom daar en niet in de kast?
Tuin en Balkon Geen ronde plantenbakken in verband met oriëntatie Goede contrasterende drempel Bloemen met veel kleur en geur in grote groepen Zonnescherm en buitenverlichting Waarom geen ronde bakken? Doneradapatie is een moeilijkwoord! Uitleggen
Hulpmiddelen algemeen Hier geld goedkoop = duurkoop Grote toetsen/knoppen Spraaksoftware Vergroting
Hulpmiddelen keuken Bord en snijplankrand Huishoudweegschaal Vloeistofniveau indicator Magnetron Talking tins (afbeelding) Uitleggen wat dit allemaal is. OPMERKING Claudia Thermochef weghalen volgens mij een onding
Conclusie Contrast en kleurgebruik Verlichting Ruime opzet Val en stootpreventie Geluid Goede conclusie
Bedankt voor uw aandacht