NSG geluidhindermiddag 14 maart 2007 Geluidisolatie eengezinswoningen Geluid van installaties ir. W.G.M. Beentjes

Inhoud Geluidisolatie eengezinswoningen geluideisen nieuwbouwconstructies massief ankerloos Installatiegeluid binnen de woning GIW ISSO 2007 nieuwe eisen consequenties voor installaties en/of woningindeling sanitair CV, warmtepomp ventilatie Conclusies

Geluidisolatie Eisen eengezinswoningen en woongebouwen Europese grootheden NEN 5077:2006 Bouwbesluit 2003 Bouwbesluit 2008(?) Verblijfsgebied Iluk  0 dB DnTAk  52 dB Ico  +5 dB LnTA  54 dB Duurzaam Bouwen Iluk  +5 dB DnTAk  57 dB Ico  +10 dB LnTA  49 dB Niet verblijfsgebied Iluk  -5 dB DnTAk  47 dB Ico  0 dB LnTA  59 dB Verblijfsruimten binnen woning Ico en Iluk  -20 dB DnTAk  32 dB en LnTA  79 dB

Geluideisen en hinder NEN 1070:1999 klassesysteem in 5 stappen van 5 dB alle geluidaspecten op een gelijk niveau van hinder elk aspect kwaliteitscijfer (k) waarden van 1 tot 5 5 : slechtste en 1 : beste geluidklasse alle aspecten (GK) (I tot V) GK is hoogste waarde van alle k’s elke stap 5 dB elke klasse: halvering aantal gehinderden Bouwbesluit 2003 en GIW-ISSO 2007: klasse 3 hinderpercentage 25 % bij rekening houden met elkaar, in het algemeen geen hinder

Geluidisolatie eengezinswoningen NPR 5070 Realisatie Iluk  0 dB en Ico  +5 dB MASSIEF Woningscheiding > 525 kg/m² Bg vloer  250 kg/m² flexibel Ico  +12 dB Binnenspouwblad HSB of steenachtig flexibel Kamerscheidende wand metal stud of massief flexibel

Geluidisolatie eengezinswoningen Realisatie Iluk  0 dB en Ico  +5 dB Geluidisolatie eengezinswoningen Realisatie Iluk  0 dB en Ico  +5 dB MASSIEF Conform NPR 5070:2005 WSW > 575 kg/m² bg vloer star  350 kg/m² ribcassette vloer met 70 mm dekvloer kanaalplaatvloer Ico  +7 dB geen steenachtige vloerafwerking Ico  +10 dB bg vloer flexibel beter Ico  +14 dB

Geluidisolatie eengezinswoningen Realisatie Iluk  +5 dB en Ico  +10 dB MASSIEF WSW 650 kg/m² (280 mm beton of 300 mm kz zwaar) flexibele aansluiting bg vloer of (star met verend opgelegde dekvloer) Binnenspouwblad Binnenwand massa verdiepingsvloer  600 kg/m² dak minerale wol kap + minerale wol barrière massief : massa  500 kg/m² FOUTEN bij massief bouwen scheuren door en door in beton (tot Iluk = -6 dB) star in plaats van flexibel (Iluk = -1 tot ca -3 dB)

Geluidisolatie eengezinswoningen Realisatie Iluk  0 dB en Ico  +5 dB Geluidisolatie eengezinswoningen Realisatie Iluk  0 dB en Ico  +5 dB ANKERLOOS Bijna altijd goed met en zonder akoestisch oplegmateriaal bij bg vloer standaard gevelconstructies over het algemeen goed, behalve bij : geluidlekken bij plaatmateriaal over bouwmuur heen geen onderbroken kozijnen bij bouwmuur geluidlekken bij aansluitingen kozijn op binnenspouwblad praktijk soms weerbarstig maar meestal: Iluk gemiddeld +5 dB op bg 1e verd. Iluk = +9 dB Ico gemiddeld +14 dB op bg 1e verd Ico = +19 dB

Fouten: Slechte aansluiting kozijn over bouwmuur

Koppeling over ankerloze bouwmuur heen: Iluk = +1 dB

Ankerloos problemen uit GIW-praktijk: KZ 120 - 60 - 120 vs Beton 140 - 80 -140 Beide projecten klachten KZ : gewone huis- tuin- en keukengeluid op begane grond BE : luide muziek en schuivende stoelen gehele woning Beide bewoners dienden klachten in bij GIW Constructie kalkzandsteen 120 - 60 - 120 mm gestort beton 140 - 80 - 140 mm Meetresultaat

Ankerloos praktijk: KZ 120 - 60 - 120 en Beton 140 - 80 -140

Oorzaak : specie in spouw bij vullen kelkvoegen kanaalplaat Reparatie: specie uit spouw verwijderen

Ankerloos: Problematiek voorbeelden KZ 120-60-120 veel specie (vullen kelkvoeg) in de spouw gevallen + afval speciebaarden met holle boor, 6,5 m lang, vanuit voor- en achtergevel: spouw leeg geboord meting na afloop ankerloos waardig Beton 140 - 80 -140 mm hogere dan normale geluidniveaus in buurwoning (KARAOKE) geen Iluk = +10 dB tegen opgewassen muziekgeluid door gehele woning oplossing: niet thuis karaoken, maar in karaoke bars

GIW ISSO 2007 Installatiegeluid eigen woning In Bouwbesluit: geen eisen aan installaties eigen woning overheid stelt: geluidbron in eigen woning heb je in eigen hand Onder invloed van EPC steeds meer installaties in woning Installaties eigen woning luidruchtig o.a. mechanische ventilatiesystemen verwarmingssystemen (ook warmtepompen) toiletten + standleidingen waterslag GIW : ook aan deze installaties geluideisen klachten met name van mechanisch ventilatiesysteem gebalanceerde ventilatiesystemen met warmteterugwinning (WTW-units) mechanische afvoersystemen soms ook van parkeergaragedeuren van gebouw

Oude eisen installatie eigen woning Eisen op basis van NEN 1070:1976 (tabel 4) Met dB(A)-meter gemeten Zonder nagalmtijdcorrectie ONBEWOOND : 30 dB(A) cq 40 dB(A) BEWOOND : 5 dB(A) lager In bestekken staan vaak nog steeds deze eisen

GIW ISSO 2007 Installaties binnen de woning GIW / ISSO 2007 / NEN 1070:1999 eisen geluidbron binnen de woning: verblijfsruimte 30 dB(A) maximum Installatieniveau (LIA) verwarming warmwatervoorziening ventilatie 40 dB(A) maximum installatieniveau (LIA) toilet, bad, douche en kranen binnenriolering pompinstallaties automatische garagedeuren extra eis geluidbron buiten de eigen woning 35 dB(A) maximum installatieniveau (LIA) parkeergaragedeur (vuilwater)pompinstallatie Eisen 5 dB(A) minder streng dan NEN 1070:1976

GIW ISSO 2007 Installaties binnen de woning Consequenties voor de praktijk toiletten tegen verblijfsruimten geruisarme vlotterkranen (altijd toepassen) reservoir flexibel tegen lichte wanden duoblok hangtoilet toepassen alternatief toiletruimte niet grenzen aan verblijfsruimte toilet op 5 mm rubber mat + rubber pluggen

GIW ISSO 2007 Installaties binnen de woning Consequenties praktijk douchebak / badkuip geen contact met scheidingswand/ kitvoeg plaatstaal exemplaren voorzien van ontdreuning ruimte onder douchebak/badkuip vullen minerale wol of EPS-mal watertoevoer stromingssnelheid < 1,5 m/s leidingen in wanden in kunststofmantels eenhandsmengkranen met waterslagdemper (koud) ook voor kranen wasmachines en vaatwassers

GIW ISSO 2007 Installaties binnen de woning Consequenties praktijk standleiding bij voorkeur niet door verblijfsruimten heen verslepen naar trapgat of massa schacht (>100 kg/m2) alleen bevestigen aan zware vloeren of wanden ( 400 kg/m2) in verblijfsruimte: om standleiding minerale wol 50 mm + bitumen o.g. CV-installatie, warmtepomp niet star monteren op lichte wand (< 100 kg/m2) plaatsen op console leidingen expansieruimte geven (tegen tikken)

GIW ISSO 2007 Geluid en ventilatie eengezins- en meergezinswoningen Eisen GIW binnen de woning LI;A maximaal 30 dB(A) natuurlijke toevoer en mechanische afvoer mechanische toe- en afvoer (met WTW) WTW-units vanwege lage EPC bij hoge geluidbelasting buiten (en een hoge geluidbelasting binnen) overheid stelt : ventileren moet, 24 uur per dag geen eisen aan de geluidproductie van de ventilatie-units GIW ISSO 2007 nieuwe ventilatie-eisen voldoen aan ventilatie-eis Bouwbesluit inclusief maximaal 50% ventilatie uit andere ruimte geen ‘krijtstreepmethode’ (altijd werkelijk oppervlak verblijfsruimte) LIA  30 dB(A)

GIW ISSO 2007 Geluid en ventilatie Wat fout geen akoestische slang van 1 á 1,5 m in toevoer naar woning geen akoestische slang van 0,5 á 0,8 m in afvoer van woning slang meestal dus te kort of verkeerd gemonteerd te weinig ruimte voor goede montage slangen geluidniveaus in verblijfsruimten 33 dB(A) tot 51 dB(A) een enkele keer 29 dB(A)

GIW ISSO 2007 Geluid en ventilatie Oplossingen WTW-units uitlaat woningzijde aan onderzijde unit grotere afstand tot plafond (unit wordt volumineuzer) leidingen langs vloer (zolder) ruimte boven 2,3 m benutten in overloop, badkamer en toilet grotere schoepen ventilatoren en lager toerental toepassen niet star bevestigen tegen lichte wanden (< 400 kg/m²) plaatsen op console

GIW ISSO 2007 Geluid en ventilatie Mechanische afvoer niveaus in woonkamer ca. 32 tot 47 dB(A) geen akoestische slang slaapkamer: star tegen lichte wand Verbeteringen akoestische slang (0,7 á 1m) ventilator met grotere schoepen en lager toerental gelijkstroommotor gebruiken i.p.v. wisselstroommotor (ca. 6 dB(A) lagere niveaus) ruimte boven 2,3 m gebruiken tegen plafond (> 400 kg/m2) monteren niet tegen lichte wand (< 400 kg/m2)

Conclusies Eengezinshuizen Installaties KNOW HOW is bekend blijf opletten om fouten te voorkomen Installaties nu GIW ISSO 2007 : NEN 1070:1999 klasse 3 een deel van receptuur reeds genoemd GIW vult regelgeving in voor lawaaiige installaties voor lage EPC

Vragen, bespreking, discussie Einde Vragen, bespreking, discussie