SVSD Jan Kroos Rijkswaterstaat Stormvloed Waarschuwingsdienst SVSD Jan Kroos Rijkswaterstaat

Overzicht Organisatie Stormvloed Waarschuwingsdienst Taakverdeling overheid Proces van Stormvloed Waarschuwing Ontwikkeling komende jaren

Stormvloedwaarschuwingsdienst Opgericht in 1921 bij het KNMI als StormVloedSeinDienst (SVSD) Vanaf 1954 ondergebracht bij Rijkswaterstaat (Waterdienst) Taak: waarschuwen belanghebbenden (o.a. waterkeringbeheerders) voor gevaarlijke hoogwaterstanden langs de kust en het Benedenrivierengebied

Overzicht Organisatie Stormvloed Waarschuwingsdienst Taakverdeling overheid Proces van Stormvloed Waarschuwing Ontwikkeling komende jaren

Nederland – Waterland Noordzee Duitsland België Deel van Nederland dat hoger ligt dan 1 meter boven gemiddeld zeeniveau Noordzee Deel van Nederland dat lager ligt dan 1 meter boven gemiddeld zeeniveau Duitsland België

Veiligheid in Nederland tegen overstromen

Organisatie SVSD Als er geen stormvloed is Meteo verwachtingen KNMI Staf DG Rijkswaterstaat Stormvloed Waarschuwingsdienst SVSD Als er geen stormvloed is Waterstandsverwachtingen worden gemaakt door: RWS Zeeland (HMCZ) RWS Noordzee (HMCN) Informatie Als er een stormvloed dreigt Waterstandsverwachtingen worden gemaakt door SVSD Meteo verwachtingen Pers Radio en TV Internet / publiek Alarmering voor extreem hoge waterstand Waarschuwing voor zeer hoge waterstand Informatie Metingen & verwachtingen Metingen LMW Online metingen Waterstand Windsnelheid Windrichting Golven Verwachtingen Weer Waterstands verwachtingen Waarschuwing Informatie Dijkbewaking Advies Waterstands- verwachtingen Dijkbeheerders (Waterschappen) Hulpdiensten (Brandweer, Politie) NCC, LOCC, Provincies Rijkswaterstaat & DCC Beslisteams Stormvloedkeringen Oosterschelde Krimpen a/d IJssel Maeslant- & Hartelkering Metingen Verwachtingen Metingen & verwachtingen

Kustgebied verdeeld in 6 sectoren Delfzijl Harlingen Den Helder Westholland Schelde Dordrecht

Waarom 6 sectoren? Vaak is het effect van de storm niet gelijk langs de gehele kust De hoogten en tijdstippen van de astronomische hoogwaterstanden variëren langs de kust

Getij langs de kust

Taakverdeling tussen SVSD en Hoogwaterberichtgeving In geval van een extreem hoge waterstand tgv een stormvloed en/of hoogwater op Rijn of Maas geldt voor de sector Dordrecht: Stormvloed heeft voor de sector Dordrecht meer gevolgen dan hoog water SVSD geeft indien nodig de alarmeringen

Waarschuwingspeilen Frequentie van voorkomen 5-10 /jaar 1- 4 /jaar 1/5 jaar Sector Basis station VW-peil W-peil A-peil Schelde Vlissingen 310 330 370 W Holland Hoek van Holland 200 220 280 Dordrecht Dordrecht - - 250 Den Helder Den Helder - 190 260 Harlingen Harlingen - 270 330 Delfzijl Delfzijl 260 300 380 stormvloedkeringen SVKY Krimpen a/d IJssel 210* - - SVKO Roompot buiten 275 300* - SVKW Hoek van Holland - 250 300* *) waterstand waarop de stormvloedkering gesloten wordt

Overzicht Organisatie Stormvloed Waarschuwingsdienst Taakverdeling overheid Proces van Stormvloed Waarschuwing Ontwikkeling komende jaren

Operationele samenwerking bij dreigende overstroming dijkbewakingsadvies leveren gegevens sluiten keringen Rijkswaterstaat hulpverlening evacuatie Binnenlandse zaken dijkbewaking reparatie dijken Waterschappen coördinatie Provincies

Informatiestromen tijdens Stormvloeden Sneeuwbaleffect Binnen 30 minuten meer zijn dan 1000 mensen gereed om in actie te komen Waterschappen & Rijkswaterstaat (30) Dijkleger (100 - ……) Burgemeesters (100) Veiligheidsregio’s (10) SVSD Havenbedrijven (5) Nationale Crisis - Centra NCC & LOCC (2) Kabinetten Commissarissen Koningin (6) Provincies (6) Hulptroepen leger (………) Vlaamse gemeenschap België & WSA Emden Duitsland Staf DG Rijkswaterstaat & DCC (2)

Overzicht Organisatie Stormvloed Waarschuwingsdienst Taakverdeling overheid Proces van Stormvloed Waarschuwing Ontwikkeling komende jaren

Proces van stormvloedwaarschuwing Dijkbewaking SVSD Stap 7 Evaluatie en validatie van het proces en de modellen Stap 2 3-48 uur voor HW HIRLAM Meteo verwachting Elke 6 uur Stap 1 Vroegtijdige signalering van stormvloeden 3 – 8 dagen voor HW ECMWF Ensemble Prediction System Elke 12 uur Stap 3 3-48 uur voor HW DCSM8 waterstandsverwachting Elke 6 uur Stap 4 3-12 uur voor HW data-assimilatie van waterstanden elke 3 uur Stap 5 Ervaring Mens / Machine Mix elk uur Stap 8 Rapportage 3-12 uur voor HW Stap 6 SVSD waarschuwingssysteem Advies dijkbewaking Waarschuwen instanties Sluitingsadvies stormvloedkeringen publicatie Metingen internet Oosterscheldekering / Maeslantkering

Stormvloedkeringen Er zijn verschillende beweegbare keringen langs de Nederlandse kust: Krimpen aan de IJssel 1957 Haringvliet 1970 Oosterschelde 1986 Nieuwe Waterweg 1997 Hartelkanaal 1997 Verschillende coupures in dijken Bijv. Coupure Delfzijl

Informatiestroom van SVSD naar Stormvloedkeringen Stormvloedkering Hollandse IJssel Telefonische waarschuwing Beheerder geeft sluitopdracht Oosterschelde kering systeem SVSD BSS systeem verwerkt data + activeert beheerder Beheerder geeft sluitopdracht digitale data Sluiten kering Maeslantkering BOS systeem verwerkt data + activeert systeem Systeem geeft sluitopdracht digitale data

Nauwkeurigheid stormvloedverwachtingen 1953 … 1983 1990 … 2004 gem. stand gem. stand afwijking afwijking Lokatie Vlissingen -15 22 +1 15 Hoek van Holland - 5 29 +7 12 Den Helder 0 25 +5 16 Harlingen 0 36 +1 11 Delfzijl -15 43 +11 18 Eenheid is cm. + betekent verwachting is te laag Een stormvloed HW komt ca. 2 maal per jaar voor.

Relatie nauwkeurigheid stormvloedverwachtingen en sluitstrategie Maeslantkering Nauwkeurigheid Stormvloedverwachtingen is onderdeel van de sluitstrategie De Maeslantkering wordt gesloten als: De verwachte waterstand Rotterdam hoger is dan 300 of Dordrecht hoger dan 290 cm boven NAP Dit gebeurt ong. 1 maal per 7 á 10 jaar

Situatie tijdens ontwerp in 1988 In 1988 standaard afwijking stormvloedverwachtingen σ = 25 cm MHW Rotterdam 365 cm Veiligheidsmarge = 95 cm Nauwkeurigheid verwachtingen 3*σ = 3*25 = 75 cm Extra veiligheid 20 cm Sluitpeil Rotterdam 270 cm Sluitfrequentie 1 / 2 á 3 jaar Voor de haven van Rotterdam ontoelaatbaar Conclusie nauwkeurigheid stormvloedverwachtingen moet verbeterd worden

Tijdens ontwikkeling Maeslantkering Eis haven Rotterdam: sluitfrequentie Maeslantkering max 1/10 jaar MHW Rotterdam 365 Rotterdam sluitpeil 300 (1/10 jaar) Veiligheid (verschil tussen 365 en 300) = 65 cm 45 cm voor nauwkeurigheid stormvloedverwachting (3* standaard afwijking) Extra veiligheid 20 cm Eis: nauwkeurigheid stormvloedverwachting Hoek van Holland is 15 cm

Hoe is de huidige nauwkeurigheid bereikt Ontwikkelingen in het verleden: Hoge resolutie modellen (weer en waterstand) Data-assimilatie waterstanden (Kalman-filtering) Betere samenwerking Hydrologen en Meteorologen Betere informatie uitwisseling hydro-meteo In 2007 standaard afwijking (RMSE) stormvloedverwachtingen < σ = 15 cm

Nauwkeurigheid stormvloedverwachtingen Hoek van Holland Berekeningsperiode RMSE berekend over periodes van 10 jaar

Ontwikkeling Stormvloedverwachtingen voor periode 12 – 120 uur voor HW erg belangrijk onbekend gebied

Overzicht Organisatie Stormvloed Waarschuwingsdienst Taakverdeling overheid Proces van Stormvloed Waarschuwing Ontwikkeling komende jaren

Veranderingen komende jaren Oprichting Landelijke Commissie Overstromingen (LCO) (start maart 2008) Opzet Early warning systeem voor extreme stormvloeden in combinatie met HIS-kust (start sep 2008)

Oprichting LCO Westelijk kustscenario ergst denkbare overstroming Landelijke coördinatie Waterkolom

Informatiestromen VenW BZK DCC VenW NCC LCO Monitoring Veiligheidsregio’s Rijkswaterstaat Berichtendiensten Hoogwatergroep WDIJ SVSD Rijkswaterstaat Regionale diensten Waterschappen Monitoring Functionele kolom Bestuurlijke kolom

Wat gebeurt er bij een ergst denkbare overstroming

Belang middellange termijn verwachtingen 3 …10 dagen vooruit Zwakke schakels Hollandse kust Belang middellange termijn verwachtingen 3 …10 dagen vooruit

Terheide

Scheveningen

Katwijk

De ergst denkbare, realistische stormvloed >+600 550-600 500-550 450-500 400-450 350-400 EPS ( Woensdag 6 oktober 2010 0h00 GMT) Kans op waterstand in cm +NAP Dag in de week IJmuiden Hoek van Holland 80% kans op stormvloed Tussen 550 en 600 cm + NAP Duinen en dijken zijn berekend op stormvloeden tot ca. 500cm Kans % Kans %

Effecten van de extreme stormvloed De 3 genoemde zwakke schakels in de duinenkust kunnen de stormvloed niet weerstaan De duinen breken door Het achterland wordt geinnundeerd De inwoners zullen in veiligheid gebracht moeten worden Evacuatie van ca. 4 miljoen mensen kost 4 – 5 dagen Laten we kijken hoe het achterland volloopt

Situatie 1 uur na doorbreken duinen

Situatie 4 uur na doorbreken duinen

Situatie 12 uur na doorbreken duinen

Situatie 24 uur na doorbreken duinen

Situatie 48 uur na doorbreken duinen

Situatie 12 dagen na doorbreken duinen Schiphol Airport

Stormvloed 9 nov 2007 Vlissingen 367 510 Hoek van Holland 316 510 opgetreden ontwerppeil Vlissingen 367 510 Hoek van Holland 316 510 Den Helder 271 450 Harlingen 350 495 Delfzijl 421 605 Delfzijl 1 nov 2006 483 605

Einde Dank u voor uw aandacht

Storm surge

Storm tide