Lectoraat Rehabilitatie Groningen Peter van der Ende Senior-onderzoeker Lectoraat Rehabilitatie Hanzehogeschool Groningen Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Werkplek Jeugdzorg Mensen met verstandelijke beperkingen ….fysieke beperkingen ….psychiatrische beperkingen Overige Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Vanuit een psychiatrische hulpverleningssetting de ouderrol ontwikkelen Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Onderwerpen 1. Achtergronden 2. Project beschrijving 3A. Behoefteonderzoek 3B. Methodiek 3C. Effectevaluatie Lectoraat Rehabilitatie Groningen

1 (Psychiatrische) Rehabilitatie “ Rehabilitatie is het proces waarbij getracht wordt om het functioneren van personen met psychiatrische handicaps zodanig te verbeteren dat ze succesvol en tot hun tevredenheid kunnen wonen, leren en werken in de milieus van hun keuze met zo min mogelijk professionele hulp” (Anthony e.a., 2002). Lectoraat Rehabilitatie Groningen Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Schatting Percentage mensen tussen 18 en 65 jaar met ernstige psychiatrische* problemen dat kinderen heeft * Severe Mental Illness: langer dan een jaar een psychiatrische diagnose Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Ouderschap-psychiatrie Vermaatschappelijking: aantal cliënten met SMI als ouder ruim 130.000 Hogere drempel voor gebruik maatschappelijke voorzieningen Veel hulpverleners missen handvatten om ontwikkelingen in het ouderschap te bevorderen Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen 2. Project Training voor hulp-verleners (100) Methodiek Evaluatie onderzoek Behoefte onderzoek (N=47) Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Behoefte onderzoek vanuit Rehabilitatie Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen “ Als je niet voor jezelf kan zorgen, zal je zeker niet in staat zijn om voor iemand anders te zorgen….” Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Getrouwde ouders, samenwonend Vader met kind bij ex-partner Alleenstaande moeder Moeder met kind in pleeggezin Tienermoeder met kind en ‘oma’ Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Balans Eigen leven Ouderschap + verhoogde kwetsbaarheid Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen “Je moet naar je werk. Je moet thuiskomen. Je moet met de kinderen bezig en met je huis. Je eigen problemen.., weet je,.. stapelen zich steeds verder op” Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen “.. Niets in deze wereld is vertrouwelijk..gesprekken die je hebt met je therapeut..ik kan niet echt open zijn.. want alles wat van mij komt kan voor de rechtzaak worden gebruikt..” Lectoraat Rehabilitatie Groningen

3B. Methodiek ontwikkeling Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Ouderschap met succes en tevredenheid

Voorbeelden van methodieken m.b.t. functioneren in de ouderrol Probleemgericht: Gezinsbehandeling Milieugericht: Opvoedingsondersteuning, KOPP Ontwikkelingsgericht: Oudercursus, video-hometraining, IRB Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Individuele Rehabilitatie Benadering (IRB) Veranderdoelen op terreinen van wonen, werken, leren en SOCIALE CONTACTEN Verkennen (doelvaardigheidsbepaling), kiezen, verkrijgen en BEHOUDEN Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Wonen Leren Begeleid Werken Ouderschap Lectoraat Rehabilitatie Groningen

“Ouderschap met succes en tevredenheid” Drie cliëntenwerkboeken: Huidig functioneren van de ouder Versterken van de ouderrol Hernemen of uitbreiden van de ouderrol Lectoraat Rehabilitatie Groningen

“ Huidig functioneren van de ouder” Wie ben ik en wie is mijn kind? Tevredenheid en succes Steun, zelfvertrouwen en verwachtingen Lectoraat Rehabilitatie Groningen

“Versterken van de ouderrol” Wie stellen eisen aan de ouder? Wat vraagt de ouderrol van deze ouder? Oplossingen kiezen Succesvol en tevreden blijven Lectoraat Rehabilitatie Groningen

“ Hernemen / uitbreiden van de ouderrol” Wensen van de ouder Mogelijke activiteiten en situaties Wie stellen eisen? Welke? Wie helpt / oplossingen kiezen Lectoraat Rehabilitatie Groningen

3C. Effectevaluatie Onderzoeksvraag Wat zijn de effecten op het ouderschap van begeleiding met de methodiek “Ouderschap met Succes en Tevredenheid (OST)” Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Uitkomstvariabelen Empowerment Evaluatie Ouderschap (Tevredenheid en Succes) Kwaliteit van leven Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Empowerment Attitudes Informele participatie Vaardigheden en kennis Lectoraat Rehabilitatie Groningen Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Evaluatie Ouderschap empathie spanningen vermaak controle emotie grenzen spanningen acceptatie van zichzelf kennis organiseren van activiteiten Lectoraat Rehabilitatie Groningen Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Conclusies behoefteonderzoek De helft wil andere hulp dan men krijgt met name rondom ouderschap Steun in omgang met kind Aangaan van gesprek over eigen problematiek Opvoedingsondersteuning en juridische hulp Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Aanbevelingen voor ouders Denk na over communicatie over eigen problematiek met de kinderen Nicholson e.a. (2001) Maak een plan voor de opvang van de kinderen bij toenemende psychiatrische problematiek Kleine ontmoetingsgroepen voor ouders Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Aanbevelingen voor Hulpverleningsorganisaties Wissel ideeën uit over voorzieningen in verschillende regio’s Breng ‘witte vlekken’ op het terrein van ouderschap in kaart Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Stellingen Biologisch ouderschap boven al het andere In plaats van voortdurend regels voorschrijven kan men ouders stimuleren om op eigen manier contact te maken met het kind en het op te voeden -Machteloze hulpverleners grijpen naar regeltjes en naar forse ingrepen (uithuisplaatsing)   Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen Reacties / vragen: p.c.van.der.ende@pl.hanze.nl Websites: www.ouderschap-psychiatrie.nl www.pcvanderende.nl www.kopopouders.nl Lectoraat Rehabilitatie Groningen