Digitale kloof Studiedienst van de Vlaamse regering 7/11/2008

Inhoud presentatie •Beperkte definitie digitale kloof •Beleidsaandacht voor digitale kloof •Kloof computer- en internetgebruik 2008 •Verklarend model kloof internetgebruik •Verschillen gebruikte internettoepassingen bij de internetgebruikers 2008 •Verklaring kloof breedte internetgebruik

1. Beperking van definitie •Mensen die ICT bezitten en gebruiken versus mensen die dat niet doen –Studie SVR & •Pc- en internetbezit •Pc- en internetgebruik Presentatie: pc- en internetgebruik

2. Beleidsaandacht •Maatschappelijke impact –Informatie (economisch voordeel, gezondheid, actualiteit, …) –Werk –Sociaal leven –Ontspanning (spel, media, muziek, foto…) –Tijdsgebruik –…

Beleidsaandacht Europees i2010, 3 prioriteiten, waaronder: Het stimuleren van een Europese informatiemaatschappij voor iedereen. Kloof ‘haves’ - ‘have nots’ dichten via aparte plannen: •e-diensten voor burgers, •ICT-initiatieven die de kwaliteit van leven moeten verbeteren (gericht op veroudering, intelligente vervoermiddelen en toegankelijkheid van informatie), •actie om de ‘digitale kloof ’ te dichten.

Vlaamse vertaling i2010 Digitaal Actieplan Vlaanderen (2005) Enkele van de 7 doelstellingen •E-vaardigheden als hefboom voor werkgelegenheid en brug over de digitale kloof •Digitale toepassingen ter verbetering van de levenskwaliteit

Nationaal actieplan Digitale Kloof 2005 •Verbintenis Wereldtop over de Informatiemaatschappij (WTIM) 2003 •acties rond 3 grote assen: –sensibiliseren –opleiden –toegang bieden o.a. Internet voor iedereen

Regeerakkoord p.52 “We realiseren een doorgedreven actieplan om de digitalisering van de communicatie in de samenleving te ondersteunen en de digitale kloof te overbruggen.”

Maatschappelijke beleidsnota Digitaal Vlaanderen (2008) De uitdaging is nu te komen tot een geïntegreerd,multidisciplinair en coherent beleidsplan zodat de digitalisering in alle geledingen van de maatschappij kan worden geïntroduceerd en uitgebouwd. De commissie wil daarbij in het bijzonder de nadruk leggen op en aandacht vragen voor de problematiek van de digitale kloof.

Motie van aanbeveling 13 aanbevelingen voor de digitale kloof, waaronder: •zich niet enkel richten op de financiële aspecten maar ook op de ontwikkeling van vaardigheden en het optimaliseren van de sociale omgeving –Onderzoek SVR –

3. Computer- en internetgebruik •SCV-survey –Jaarlijks ongeveer 1500 personen van 18 tot 85 jaar •Modeltoetsing 2005 •‘Voorlopige’ cijfers digitale kloof 2008 •Face-to-face

ICT-gebruik 2008 PC of laptopInternet Laatste 3 mnd mnd – 1 jaar1.2 > 1 jaar nooit

ICT-gebruik laatste 3 maanden Leeftijd p computer internet OpleidingGn/loL.sec.H.sec.Hogerp computer internet Geslachtmanvrouwp computer internet

4. Verklarend model kloof algemeen internetgebruik METHODE LOGISTISCHE REGRESSIE DATA 2005

Internetgebruik (ja dan nee)

COGNITIEVE HULPBRONNEN Vermogen om zich snel aan te passen aan nieuwe technologieën - operationele ICT-vaardigheden -het kunnen bedienen van de apparatuur -het kunnen gebruiken van de voornaamste programma’s. -gemeten via uitgevoerde computer- en internetactiviteiten

SOCIALE HULPBRONNEN Ervaring met en positieve waardering voor ICT in de sociale omgeving •‘veel kennissen maken gebruik van nieuwe technologieën’ •‘mensen rondom u vinden internet interessant’ •‘de meeste vrienden bezitten geen internet’

•Cognitieve hulpbronnen –Bijbrengen enkele algemene computervaardigheden –Kennismaking internet Dus: operationele ICT-vaardigheden •Sociale hulpbronnen –Kort bij de mensen: 3 locaties per wijk –Persoonlijke begeleiding en mogelijkheid te surfen tot 3 maanden na cursus –Sociaal contact stimuleren Succes verwacht!!!!

5. Verschillen in internetgebruik bij internetgebruikers 2008 •Internettoepassingen uit 2008: –Ontspanningsgerelateerd –Werkgerelateerd, voordeel dat maatschappelijke positie kan versterken (kennis, geld, …) –Beide (niet besproken)

ONTSPANNING JA, p < 0.01leeftijdoplei- ding sekse Spelletjes spelenJAOmge- keerd Kijken/luisteren muziek, films, radio JA Muziek, clips, films downloaden op ander toestel JA

WERKGERELATEERD JA, p < 0.01leeftijdopleid.sekse Online Cursussen/ Participatie debatten JA Opvolgen nieuws/actualiteit JA Afstand overbruggen/ videoconferencing / telewerken JA Goederen kopen privé JA Contact overheid JA Financiële diensten Niet-linJA

Besluit •De kloof verdiept voor toepassingen. •Hoe sterk deze kloof verdiept is afhankelijk van de interactie tussen de aard van de toepassing en het demografisch kenmerk.

6. Verklarend model breedte van het internetgebruik •34 internettoepassingen, frequentie van gebruik •FA, 8 soorten internetactiviteiten: MultimediaInformatie zoeken E-governmentSociale babbel Debat/cursusAfstand overbruggen NieuwsgaringFinanciële diensten •Multiple lineaire regressie

Breedte internetgebruik Groter bij •jongeren, •mannen, •werkenden •hoger geschoolden •mensen met meer formele sociale netwerken •hoger gezinsinkomen

Verklaring kloof breedte internetgebruik De kloof voor de meeste demografische variabelen kan volledig verklaard worden via •de ICT-vaardigheden, •de gepercipieerde tijdsbesparing door internet. Kloof voor opleidingsjaren kan hierdoor maar gedeeltelijk verklaard worden. Belang van de meer algemene intellectuele capaciteiten.

•Bijbrengen basisvaardigheden •Weinig impact op algemene intellectuele vaardigheden en interesses Kloof in breedte internettoepassingen zal waarschijnlijk blijven bestaan!

Zin in meer? • es/ perstekst-Digitale-kloof.htmhttp://aps.vlaanderen.be/statistiek/publicati es/ perstekst-Digitale-kloof.htm •Verdere modeltoetsing in ‘ICT-gebruik bij zelfstandige ondernemers’ •viWTA (2007) Aan de onderkant van de technologische samenleving