vergadering Biolink NL Nederlands tweelingen register: datakoppeling in verleden, heden en toekomst Minni McMaster, MSc vergadering Biolink NL ICIN Utrecht - 3 juni 2013

Minni McMaster BSc Bio-Medische Wetenschappen MSc Neurosciences Onderzoeksmedewerker NTR sinds januari 2012 Medewerker Biolink NL sinds januari 2013 Inleiding

het nederlands tweelingen register (ntr) Onderzoek naar genetische achtergrond van complexe eigenschappen Opgericht in 1987 door prof.dr. D.I. Boomsma Onderdeel afd. Biologische Psychologie, VU +/- 40% van pasgeboren tweelingen geregistreerd Soorten onderzoek Vragenlijsten Koppeling data Experimentele- & labstudies DNA biobanking Inleiding

NTR: genetische studies in kinderen, adolescenten en volwassenen Beoordeling gedragsproblemen op leeftijd 3, 5, 7, 9 &12 jaar door moeders, vaders en leerkrachten Beoordeling gedragsproblemen op leeftijd 12, 14 & 16 jaar door adolescent zelf Beoordeling gedragsproblemen (> 18 jaar) door volwassene zelf Inleiding

Tweelingenonderzoek Monozygote (MZ) paren: 100% genetisch identiek Lijken MZ tweelingparen meer op elkaar dan DZ tweelingparen? Monozygote (MZ) paren: 100% genetisch identiek Dizygote (DZ) paren: 50% genetisch identiek Inleiding

Toestemming koppeling Deelnemers (of hun ouders) wordt toestemming gevraagd om hun gegevens te koppelen Ruim 90% geeft toestemming Inleiding

Uitstrijkjes baarmoederhals koppeling ntr – palga PALGA: landelijke pathologische database Gegevens 5668 vrouwen aangeleverd Toestemming koppeling Data gekoppeld op Meisjesnaam vrouw Geboortedatum vrouw Eerste voorletter vrouw (evt.) Resultaat: variantie uitstrijkjes verklaard door Gedeelde genetische factoren (37%) Unieke omgevingsfactoren (63%) Voltooide koppelingen

Erfelijkheid van kanker Koppeling NTR – Nederlandse kanker registratie Gegevens 5962 personen aangeleverd 162 personen succesvol gekoppeld 134 hiervan in NKR Resultaat Aantal niet toereikend voor conclusies erfelijkheid Wellicht toekomstig vervolgonderzoek Vergelijking vragenlijsten NTR - info NKR Mensen in NKR: rapporteren kanker in vragenlijst? Zo nee (n=14), vaak huid (n=9) Mensen die kanker rapporteren op vragenlijst: in NKR? Voltooide koppelingen

Drielingen, chorioniciteit & geboortegewicht Koppeling NTR – PALGA Gegevens 334 moeders aangeleverd Toestemming koppeling Data gekoppeld op gegevens moeder Meisjesnaam Geboortedatum Eerste voorletter (evt.) Resultaat 234 succesvol gekoppeld (70%) 30% niet gekoppeld: geboorte voor 1990 of geen/onzekere meisjesnaam moeder Chrorioniciteit betere voorspeller geboortegewicht dan zygositeit Voltooide koppelingen

Erfelijkheid setpoint thyroxine (t4) Koppeling NTR – RIVM 591 MZ & DZ tweelingparen geb. 2006/2007 Toestemming koppeling (ouder/voogd) Data hielprik gekoppeld op gegevens kind Geslacht Voornaam Achternaam Geboortedatum Woonplaats Resultaat: 585 succesvol gekoppeld (99%) Volledig handmatig nagekeken door RIVM Variantie in T4 verklaard door Genetische factoren (30%) Omgevingsfactoren (34%) Voltooide koppelingen

Chorioniciteit koppeling ntr – palga: Achtergrond MCMA 1 chorion 1 amnion MCDA 1 chorion 2 amnion DCDA 2 chorion 2 amnion Belangrijk voor bepalen belang prenatale omgeving voor ontwikkeling van kinderen Huidige koppelingen

Chorioniciteit koppeling ntr – palga: resultaten Gegevens 21871 moeders verstuurd aan PALGA Toestemming koppeling Pseudonimisatie via Trusted Third Party 11095 zonder hit (geen resultaat uit PALGA) 1296 wel hit, maar onbruikbaar, bijv. geen tweeling of datumverschil 9523 succesvol gekoppeld (44%) Waarvan 9055 met informatie chorioniciteit MCMA MCDA DCDA Totaal MZM 80 1067 600 1747 DZM 4 106 1676 1786 MZF 128 1127 652 1907 DZF 3 93 1572 1668 DOS_MF 2 34 970 1006 DOS_FM 1 32 908 941 218 2459 6378 9055 Huidige koppelingen

Chorioniciteit koppeling ntr – palga: resultaten Identifiers 95% correct gekoppelden Achternaam moeder Geboortedatum moeder Geslacht moeder (V) Datumverschil geboorte en ontvangst placenta in PALGA 93% hiervan met postcode 9055 met info chorioniciteit 272 verwijderd (discrepantie zygositeit/chorioniciteit) Bijv. DZ tweeling met MCMA vliezen 3x MCMA bij DOS tweeling 8783 records voor analyse, bijv: Geboortegewicht Leeftijd 1e tand Gedragsproblemen op 3-jarige leeftijd Huidige koppelingen

Chorioniciteit koppeling ntr – palga: moeilijkheden Interpretatie arbeidsintensief Fouten geboortedatum / spelfouten achternaam Tweelingen zelfde achternaam (soms ook initialen) Moeders met twee tweelingen (zelfs 2+3!) Officiële voorletter / roepnaam Postcode verandert Meisjesnaam uit samengestelde achternaam Discrepantie zygositeit/chorioniciteit Landelijke dekking (bijv PALGA sinds 1991) Huidige koppelingen

medicatie bij kinderen Koppeling Ntr – achmea health database Gegevens +/- 10000 kinderen (7-11 jaar) aanleveren Toestemming koppeling (ouder/voogd) Onderzoeksvraag Krijgen kinderen, die volgens de NTR vragenlijsten een verhoogde kans hebben op aandoeningen, medicatie hiervoor? Informatie Achmea Health Database: medicijngebruik Voorbeelden wetenschappelijke resultaten Inzicht comorbiditeit Interactie aandoeningen, gedrag, medicatie Aandoeningen kind voorspeller volwassene? Toekomstige koppelingen

Koppeling NTR – cito Huidige status: verkennende gesprekken Mogelijke onderzoeksvraag: Verschilt de cito-score bij tweelingen in verschillende klassen meer dan bij tweelingen in dezelfde klas? Toekomstige koppelingen

koppeling cohort studies – kankerregistraties BBMRI rainbow project RP7 Koppeling verschillende cohorten met informatie over kanker aan PALGA / NKR NTR onderdeel hiervan Doel: creëren infrastructuur voor biomarker-georiënteerd onderzoek Toekomstige koppelingen

toekomstplannen koppelingen Nederlands tweelingen register GBA Toestemming al verkregen Opschonen NAW database CBS o.a. sociaal-economische status Perinatale Registratie Nederland o.a. APGAR score Gegevens echo (pilot VUMC) Toekomstige koppelingen

Collega’s dr. C.E.M. van Beijsterveldt prof.dr. P.A. van den Brandt prof.dr. D.I. Boomsma dr. T.J. Glasner D.J. Lamb, MSc dr. J.M. Vink dr. A.H.M. Willemsen prof.dr. P.A. van den Brandt drs. W.J. de Bruijn G. van Grootheest, MSc dr. L.I.H. Overbeek dr. L. Roozendaal dr. H.M. Smeets drs. N. Zwaveling - Soonawala Einde