Behandeling van OvergangsKlachten Carolien Koks, gynaecoloog

TYPISCHE VERSCHIJNSELEN CYCLUSSTOORNISSEN VASOMOTORE VERSCHIJNSELEN UROGENITALE VERSCHIJNSELEN

Behandeling Alternatieve methoden: natuurlijke middelen Yoga homeopathische middelen Voedingssupplementen Behandeling met geneesmiddelen Yoga Accupunctuur leefadviezen en voorlichting

Stemmingsveranderingen: Wat te doen? Veel buiten zijn Bewegen ! Probeer de overgang te accepteren Meer tijd voor hobbies of andere interesses Hulp vragen Stemmingsveranderingen Sombere buien of een dipje kennen we allemaal. Maar bij wie ernstig depressieve buien wekenlang aanhouden is meer aan de hand. Zeker tijdens de overgang zijn vrouwen kwetsbaarder en is het belangrijk goed uit te kijken voor een depressie. De ene vrouw ervaart de veranderingen in het leven anders dan de andere. Wie positief in het leven staat en dingen goed kan accepteren, zal ook de overgangsfase meestal wat makkelijker aankunnen. Zeker als er ook nog een begripvolle partner aanwezig is. Vrouwen die altijd voor man en kinderen hebben gezorgd en plotseling met ‘lege handen’ komen te staan, kunnen sneller gevoelens krijgen van ‘overbodig zijn’ of ‘afgedankt zijn’. Vrouwen van vijftig die proberen door te gaan zoals ze dat deden toen ze dertig waren, zeggen vaker dat ze zich ‘opgejaagd’ voelen. Het heeft dus niet alleen met je situatie, maar ook met je instelling én leefstijl te maken hoe je tegen het leven aankijkt en dus de overgangsfase ingaat. Het is belangrijk dat goed in te zien en kunnen benoemen en liefst voordat veranderingen plaatsvinden al in te spelen op die veranderingen. Door bijvoorbeeld eigen interesses uit te werken vóórdat de kinderen de deur uitgaan. Door al gas terug te nemen en te leren genieten van rustige momenten, voordat het lichaam je daar min of meer toe dwingt. Sombere buien en wisselende stemmingen zijn een signaal waar je eigenlijk meteen mee aan de slag zou moeten gaan, voordat het erger wordt. Schroom niet om daar hulp bij te vragen als dat nodig is. Praat er over met de huisarts en eventueel een psycholoog.

Beweging Gewrichtsdragende bewegingen: wandelen en joggen Gewrichtsondersteunende bewegingen: zwemmen en fietsen Combinatie van bovenstaande twee is het beste! Wie niet beweegt, verliest aan botmassa en dat betekent dat de botten makkelijker kunnen breken. Door te bewegen kun je je conditie opbouwen alsmede je botten, spieren en uithoudingsvermogen versterken. We zullen dus moeten blijven bewegen, ons hele leven lang om onze botten sterk te houden. De zogenaamde gewichtsdragende bewegingen, zoals wandelen en joggen hebben een groter effect dan de zogenaamde gewichtsondersteunende bewegingen, zoals fietsen en zwemmen. Laatstgenoemde sporten richten zich vooral op het soepel houden van spieren en gewrichten. Dat is weer goed voor het uithoudingsvermogen en dus voor hart- en bloedvaten. Rek- en strekoefeningen zijn belangrijk, want ook die zorgen voor soepelheid. Een combinatie van diverse sporten is dus het allerbeste. Op elke sportschool worden speciale cardio- en fitnesstrainingen gegeven. Cardiotrainingen bevatten onderdelen als joggen, hardlopen, zwemmen en traplopen. Het gaat erom het aantal hartslagen gedurende een bepaalde tijd te verhogen. Zo worden hart en longen sterker en de hartslag wordt verlaagt in tijden van rust. Fitnesspropramma’s werken aan spierversterkende oefeningen door middel van trainingen op apparaten en loopbanden en aan het uithoudingsvermogen door middel van aerobics (bewegingen op muziek). Bijkomend voordeel: het lichaamsvet verbrandt.

Voeding Minder: koffie, suiker, alcohol, zout Meer: water!, groenten, fruit en vezelrijk voedsel Kalk Waarom hebben Japanse vrouwen geen last van de overgang? Omdat zij zoveel soja eten zeggen wetenschappers. Een gezond voedingspatroon heeft wel degelijk een positieve invloed. Minder koffie, suiker en alcohol, meer groenten, vruchten en granen doen bijvoorbeeld opvliegers afnemen. Kalk Om het proces van de botontkalking af te remmen is het verstandig al voor, maar ook tijdens en na de overgang calciumrijke voeding te eten. Vrouwen hebben tijdens of na de overgang 1500 mg kalk per dag nodig. Zit deze hoeveelheid niet voldoende in de dagelijkse voeding dan kan dit worden aangevuld met calciumtabletten. Overleg hierover altijd even met de huisarts of diëtiste. Zuivelproducten bevatten veel kalk, maar ook een hoog gehalte verzadigde vetzuren en dierlijke eiwitten (halfvolle en magere melk overigens niet). Gebruik zuivelproducten als kaas, melk, room daarom met mate. Eet liever kalkrijke en gezonde voeding zoals onder andere bladgroenten (spinazie en boerenkool), vette vis, sesamzaad en gepelde amandelen.

Homeopatische middelen/natuurlijke middelen/voedingssupplementen

En als dit allemaal niet helpt bij U ? Maak een afspraak bij uw huisarts Maak een afspraak bij een gynaecoloog

Behandelvormen Cyclusstoornissen Hormoon bevattend spiraal De Pil/HRT Cyclisch progestagenen

Behandelvormen vasomotore klachten Indien geen baarmoeder meer: Oestrogenen: pillen, pleisters, implantaattabletjes Effect; minder opvliegers, minder nachtzweten, goed voor botontkalking, goed voor stemming

Behandelvormen vasomotore klachten Indien wel een baarmoeder: Laatste menstruatie < 1 jr geleden; oestrogenen met aan einde van de strip progestagenen; elke maand nog een bloeding Laatste menstruatie > jr geleden, continu gecombineerd oestrogenen met progestagenen

Voor- en nadelen geneesmiddelen Voordelen ↓ Overgangsklachten (opvliegers, nachtelijk transpireren, etc.)  Botontkalking ↑ Gunstig effect op huid  Kwaliteit van leven Nadelen Langer dan 5 jaar behandeling : licht verhoogd risico op borstkanker Voordat met behandeling wordt begonnen dienen eerst voor iedere patiënt afzonderlijk de voor- en nadelen van behandelen afgewogen te worden. Naast de inmiddels bekende voordelen als behandeling van overgangsklachten is minder kans op botontkalking ook een voordeel. Verder is een heel belangrijk voordeel: de verbetering in de kwaliteit van leven die optreedt door behandeling. De belangrijkste nadelen op korte termijn zijn de bijwerkingen die op kunnen treden. Op de lange termijn (behandelingsperiode meer dan 5 jaar) bestaat een licht toegenomen kans op mammacarcinoom/borstkanker, maar meestal is voor het behandelen van klachten een kortere behandelingsduur dan 5 jaar nodig en dan is erwaarschijnlijk geen sprake van een toegenomen kans op mammacarcinoom/borstkanker.

Bijwerkingen van hormoongebruik Pijnlijke, gespannen borsten Vaginaal bloedverlies Veneuze trombose (trombose in de aderen) Galstenen Hoofdpijn / migraine Oedeem De belangrijkste bijwerkingen bij het gebruik van hormoon gebruik zijn: pijnlijke en gespannen borsten, het optreden van ongewenst vaginaal bloedverlies, een verhoogd risico op trombose, een verhoogd risico op galstenen, klachten als hoofdpijn/migraine en oedeem. Dit geldt met name voor hormonen die oestrogenen bevatten.

Hoe vaak komt borstkanker voor? 1 op de 10 vrouwen diagnose van borstkanker

Hoe vaak komt borstkanker voor bij hormoongebruik Borstkanker per 1000 vrouwen 90 9 89 83 8 79 77 7 6 5 Per 1000 vrouwen 15 jaar HRT gebruik 10 jaar HRT gebruik 5 jaar HRT gebruik Geen HRT gebruik 4 Borstkanker komt vaak voor. Bij 1 op de 10 vrouwen wordt de diagnose ooit gesteld. Door media-aandacht is er veel ophef hierover geweest, maar het is belangrijk dat een en ander goed in perspectief wordt gezien. Er zijn veel verschillende onderzoeken geweest op dit gebied en er zijn nog goede studies gaande. Tot voor kort waren de uitkomsten van onderzoek naar de relatie tussen oestrogenen en mammacarcinoom/borstkanker niet eenduidig. In 1997 werd een uitgebreide reanalyse gepubliceerd van alle tot dan toe beschikbare gegevens uit 51 onderzoeken. Op 50-jarige leeftijd is bij 18 van de 1000 vrouwen mammacarcinoom/borstkanker vastgesteld. Zonder hormoon gebruik stijgt dit aantal geleidelijk tot 77 per 1000 vrouwen op de leeftijd van 75 jaar. Bij 5 jaar hormoon gebruik worden twee extra gevallen van mammacarcinoom geconstateerd, bij 10 jaar gebruik zes en bij 15 jaar hormoon gebruik worden 12 extra gevallen van mammacarcinoom/borstkanker ontdekt in een groep van 1000 vrouwen. 3 20 2 1 50 75 60 jaren 5 5 5 6 6 5 7 7 5 Leeftijd (jaren) Collaborative Group on Hormonal Factors in Breast Cancer, Lancet 1997

Incidentie borstkanker Geen hormoontherapie: geschatte cumulatieve incidentie per 1000 vrouwen gerelateerd aan de leeftijd: 50 jaar: 18 55 jaar: 27 60 jaar: 38 65 jaar: 50   Oestrogenen:0-3 extra Oestrogenen+prog: 5-7 extra Tibolon:0-7 extra tussen 50-64jr: 32 per 1000

Conclusie Hormoon Therapie geeft licht verhoogd risico op borstkanker bij langdurig gebruik Langdurig gebruik is langer dan 5 jaar Bij langer dan 5 jaar gebruik van hormonen is individuele afweging van voor- en nadelen van belang

Andere behandelingen Tibolon (livial) Clonidine (dixarit) SSRI’s (prozac, seroxat, fevarin) Raloxifene (evista) Bifosfanaten

Behandelvormen vulvovaginale klachten Vaginale crème Vaginale ovules Vaginaal tablet Gewone tablet Resultaat; minder droogheid, minder blaas-infecties

Conclusie Ruim 80-90% van de vrouwen heeft overgangsklachten Je kunt duidelijke informatie en goede behandeling krijgen Behandeling met geneesmiddelen is de meest effectieve oplossing

BEDANKT VOOR UW GOEDE OPKOMST

BEDANKT VOOR UW GOEDE OPKOMST