Stijging geneesmiddelenuitgaven ca 10 % per jaar tot 2003 door: Groei van de Nederlandse bevolking Vergrijzing Verschuiving ziekenhuiszorg naar thuiszorg Verschuiving naar nieuwere= duurdere middelen Nieuwe geneesmiddelen in verstrekkingenpakket toegelaten Ander voorschrijf- of slikgedrag

Te verwachten daling geneesmiddelenuitgaven 2004: 2% Maatregel 1 januari 2004 (inperking van het wettelijk verzekerde geneesmiddelenpakket) Convenant 13 februari 2004 (tussen minister van Volksgezondheid met KNMP, Zorgverzekeraars Nederland en Bogin)

Kosten farmaceutische hulp t.o.v.totale uitgaven ghz 2002 Portugal 25,6 % Spanje 24,0 % Frankrijk 20,6 % België 17,7 % Duitsland 14,5 % Nederland 10,7 % Denemarken 10,6 %

Top 10 geneesmiddelenuitgaven 2003 1. omeprazol (Losec) 190 mljn euro 2. simvastatine (Zocor) 127 mljn euro 3. atorvastatine (Lipitor) 107 mljn euro 4. salmeterol (Seretide) 75 mljn euro 5 .pravastatine (Selektine) 67 mljn euro 6. paroxetine (Seroxat) 63 mljn euro 7. pantoprazol (Pantazol) 62 mljn euro 8. amlodipine (Norvasc) 43 mljn euro 9. enalapril(Renitec) 41 mljn euro 10. sumatriptan (Imigran) 39 mljn euro

Top 10 geneesmiddelenvoorschriften 2003 1. oxazepam (Seresta) 2.844.000 2. paracetamol 2.806.000 3. temazepam (Normison) 2.461.000 4. diclofenac (Voltaren) 2.250.000 5. metoprolol (Selokeen) 2.093.000 6. orale anticonceptiva 2.090.000 7. acetylsalicylzuur (Aspirine) 2.033.000 8. omeprazol (Losec) 1.979.000 9. ibuprofen 1.848.000 10. carbasalaatcalcium (Ascal) 1.686.000

Principes bij farmacotherapie VOS : Voorschrijven op Stofnaam EVS : Electronisch Voorschrijf Systeem EBM : Evidence Based Medicine FTO : Farmaco Therapeutisch Overleg

Algemene principes farmacotherapie Overweeg ook: geen recept Pathofysiologisch mechanisme Bepaal effectmaat Bepaal therapieduur en gebruik Evalueer het effect Geen werking zonder bijwerking

Algemene principes farmacotherapie (vervolg) Vermijd polyfarmacie Vermijd combinatiepreparaten Nieuw is niet altijd beter (en duur ook niet!) Patientenvoorlichting Eigen formularium

Voorschrijfperiodes Eerste voorschrift: 15 dagen (m.u.v. orale anticonceptie 3 maanden) Vervolgrecept max 3 maanden m.u.v. slaap- en kalmeringsmiddelen en eetlustremmers (1 mnd) Antibiotica en chemotherapeutica ter bestrijding van acute aandoeningen: max 15 dagen.

Landelijke Registratie en Evaluatie Bijwerkingen www.lareb.nl Landelijke Registratie en Evaluatie Bijwerkingen

030- 2748888 NVIC: Nationaal Vergiftigingen Informatie centrum (onderdeel van het RIVM)

Betrouwbare Nederlandstalige bronnen geneesmiddelen Het Farmacotherapeutisch Kompas (FK) het GeBu (Geneesmiddelenbulletin) de Farmaceutische Mededelingen publicaties in het NTVG en H&W nascholingsserie “Bijblijven” materiaal van het FTO (Farmacotherapieoverleg)

Standaar layout van het recept Op de volgende 2 dia’s wordt de indeling van het gewone recept en het opiaatrecept besproken

Waaraan moet een recept voldoen? 1. Naam/ Woonplaats Arts (tel . nummer) Mw I. Haio, huisarts in opleiding Dorpsstraat 12 De Bilt tel 030 2206161 2. datum Datum:3-4-2017 3. Aanhef R/ 4. Naam middel; hoeveelheid; sterkte; gebruik en toedieningsvorm diclofenac 50 mg dtd tab. no 30 S. 3dd1t. 5. Paraaf 6. Naam van degene voor wie recept is 7.Geschreven met pen of potlood Voor: Dhr de Groot Kruisweg 24bis A Utrecht

Waaraan moet een opiaatrecept voldoen? 1. Naam/ Woonplaats Arts (tel . nummer) Mw I. Haio, huisarts in opleiding Dorpsstraat 12 De Bilt tel 030 2206161 2. datum Datum:3-4-2017 3. Aanhef R/ 4. Naam middel, hoeveelheid,sterkte, gebruik en toedieningsvorm; de hoeveelheid en sterkte in letters; duidelijke instructie gebruik en maximum per dag Morfine tien milligram DTD tabl. m.g.a no. dertig S/ 2dd1t.. 5. Volledige handtekening 6. Naam van degene voor wie recept is Voor: Dhr de Groot Kruisweg 24bis A Utrecht 7.Geschreven met pen en slechts 1 voorschrift per recept

REGELS VOORSCHRIJFPERIODES: EERSTE VOORSCHRIFT 15 DAGEN SLAAP/KALMERINGSMIDDELEN 1MAAND EETLUSTREMMERS ANTIBIOTICA BIJ ACUTE AANDOENINGEN 15 DAGEN 􀂾 OAC'S Alleen start 􀂾 OVERIGEN 3 MAANDEN