Inhoud workshop Even kort voorstellen… Achtergrond ReCoMa Lab Samenwerkingsformule ReCoMa Lab Achtergrond 18 Holes Project Samenwerking 18 Holes Project Groepsdiscussie

Even kort voorstellen… Edou Hilverda Stenden Hogeschool Leeuwarden Coördinator ReCoMa Lab HBO edou.hilverda@stenden.com Steffen Fokkema Lectoraatslid / PhD student steffen.fokkema@stenden.com

3-4-2017 Zoals in 1913 in het laboratorium van Pasteur hard werd gewerkt om het pasteuriseren onder de knie te krijgen, zo proberen wij in 2013 in samenwerking met het regionale bedrijfsleven, het co-makership tussen het beroepsonderwijs, HBO en MBO en het regionale bedrijfsleven onder de knie te krijgen. De opdracht vanuit het onderwijs, de 2 Colleges van bestuur, is het innoveren van het curriculum i.s.m. het regionale bedrijfsleven en het ontwikkelen van een onderwijsmodel dat ondersteunend en faciliterend is aan duurzame samenwerking met regionale partners. Het is een proefomgeving om de professionele ontwikkeling van docenten te stimuleren door de MBO HBO samenwerking met het bedrijfsleven en door docentstages die deel uitmaken van het lab-concept. Wij zijn een lerend netwerk of maken daar deel van uit. Voor onze studenten en deelnemers werken we aan krachtige leerwerk contexten.

Doelen van het ReCoMa-lab Een aan de praktijk getoetst innovatiegericht onderwijsmodel bij Alfa-college en Stenden hogeschool beschikbaar te hebben in Zuidoost-Drenthe. De kenmerken van het model zijn: Co-makership is het leidende principe Teams zijn multidisciplinair en multilevel van samenstelling Studenten, docenten en werknemers leren en werken in de praktijk Iedereen leert zelf én je leert van elkaar via leergemeenschappen De samenwerking leidt tot het ontwikkelen, delen en overdragen van nieuwe (innovatieve) kennis Diplomeren en certificeren is mogelijk

Samenwerkende partners 3-4-2017 Samenwerkende partners HBO Stenden hogeschool Tourism, Leisure, Commerce, Business, Hotel/Hospitality, ICT, Techniek MBO ROC Alfa-college Toerisme, Facilitaire Dienstverlening, Economie, Zorg, Welzijn, Techniek: Bouw & Engineering, ICT & Domotica Bedrijven: Van Boeijen Coresta Noord Domus Projectontwikkeling GGZ Beilen De Zorgzaak Hunebedcentrum Center Parcs De Huttenheugte Center Parcs Parc Sandur Recreatieschap Drenthe Healthy Ageing Netwerk Noord-Nederland 5 bedrijven en instellingen op het terrein van Zorg en Wonen en 5 op het terrein van Toerisme, allemaal te vinden in Zuidoost Drenthe. De partners zijn lid van de 2 Multidisciplinaire ketens van het Lectoraat, de plek waar in 6-wekelijkse bijeenkomsten de aanzetten voor onderzoeksvragen, innovaties, leerwerkbedrijven wordt gegeven. Deze 10 partners zijn de voorlopers, verder zijn er wel 40 bedrijven die als volgers meedoen aan het lectoraat en die ook kunnen opschalen naar voorloper en met ons gaan samenwerken in het lab. Dan zijn er de 2 onderwijsinstellingen met de opleidingen die raken aan Zorg, Wonen en Toerismhun opleidingen op deze terreinen. Onderzoek: Breuer: monitort en evalueert het innovatieproces, volgens de schijf van 5 van het HPBO Loek Nieuwenhuis doet op het niveau van de innovatiesprojecten onderzoek naar de effecten van het onderwijsmodel op de verschillende doelgroepen Onderzoek door: Breuer Institute Loek Nieuwenhuis Maarten de Laat

Onderzoeksvraag van partner De Zorgzaak 3-4-2017 Onderzoeksvraag van partner De Zorgzaak ‘Welke behoefte hebben cliënten met een lichte zorgvraag aan Domotica, zodat men langer zelfstandig thuis kan blijven wonen’ MBO Zorg en Techniek Uniformberoepen Hospitality/koksopleiding HBO Afstudeerproject Eventmanagement Bij de uitwerking van een innovatievraag gaan een kenniskring lid en een docent om tafel met de opdrachtgever om tot een heldere probleemstelling te komen. De docent is ervoor verantwoordelijk dat de vraag wordt omgezet naar een uitvoerbare opdracht voor het onderwijs en dat de verwachtingen over en weer duidelijk zijn; het hoe, wat ,waar en waarmee verhaal. Hier zie je de procesgang…..de uitwerking heeft geresulteerd in het organiseren van een Zorgsymposium waar de onderzoeksresultaten zijn gepresenteerd en waar gastsprekers waren, er was een Zorgmarkt ingericht door regionale bedrijven en instellingen, er was een Domotica modelwoning ingericht.

Opbrengsten van het Co-makership 3-4-2017 Opbrengsten van het Co-makership Techniek Ontwerpen en toepassen van domotica in een elektrotechnische installatie a.d.h.v. ontwerpgegevens uit de Zorg Zorg Kennis van domotica en de toepassingen hiervan in de Zorg HBO Afstudeerproject Eventmanagement Onderwijs duurzaam Vaste gastlessen door Technische Unie, aanpassing organisatie van het onderwijs; zorg- en techniekdeelnemers volgen samen onderwijs Bedrijfsleven Installateurs ontdekken de meerwaarde van domotica als extra functionaliteit aan de woning De opdrachtgever Zorgverleners en Zorgvragers ervaren dat techniek ondersteunend aan persoonlijke zorg kan zijn Wat brengt het op; naast wat hier aantoonbaar als opbrengst door de samenwerkende partners is opgeschreven, is er meer; MBO-ers niveau 4 werken samen met HBO-ers en verliezen gaandeweg hun koudwatervrees voor het HBO. HBO studenten doen ervaring op in het leidinggeven en aansturen van projecten, Docenten vernieuwen hun kennis van het bedrijfsleven en beroepenveld , o.a. Door middel van stages Het bedrijfsleven draagt bij aan de actualiteit van het onderwijs door het verzorgen van gastlessen, Opleidingen gaan op een nieuwe, ontschotte manier samenwerken, Het onderwijs is aantrekkelijk en de leeromgeving uitdagend, voor alle betrokkenen.

Nulmeting Feb. 2013 3-4-2017 4. Duidelijke result. 1. Eigenaarschap Onderwijs  Bedrijfsleven  1a 2,8 3,4 1b 2,6 1c 3,0 4,4 1d 4,0 1e Totaal indruk 2. Inspirerend concept   2a 2b 3,2 2c 3,7 3,6 2d Totaal indruk 3,8 3. Profess. aanpak 3a 2,5 3b 3,1 3c 3d 3,5 3e Totaal indruk 3,3 4. Duidelijke result. 4a 4b 4c 2,7 4d Totaal indruk 5. Expliciet leren 5a 5b 5c 5d Totaalindruk Nulmeting Feb. 2013 Hoe staan we ervoor: Uit de nulmeting door Breuer blijkt dat we in februari het hoogst scoorden op Inspirerend concept en op Professionele aanpak en nog het laagst op Duidelijke resultaten en Expliciet leren. We hebben iets moois in handen en er is nog veel te doen.

Indicatoren 'duidelijke resultaten' a. 3-4-2017  4. Indicatoren 'duidelijke resultaten' a. Voor het ReCoMa-Lab zijn door betrokkenen zelf - dus niet top down - kwantitatieve en kwalitatieve prestaties (streefwaarden) geformuleerd. b Betrokken medewerkers en projectleiding monitoren voortdurend het vernieuwingsproces en de realisatie van de geformuleerde prestaties c Er zijn interne prestatieafspraken over de bijdrage van het ReCoMa-Lab aan de innovatie van het onderwijs op het terrein van programmering, didactiek, organisatie, enzovoort.  5. Indicatoren 'expliciet leren' Reflectie op de doelen, voortgang en het leren - binnen een open, veilige en professionele leercultuur - maken deel uit van het ReCoMa-Lab. Opgedane kennis en kunde van betrokkenen binnen het ReCoMa-Lab worden op instellingsniveau opgeslagen en geborgd Er zijn afspraken hoe de transfer van opgedane kennis en kunde wordt verzorgd Om na te lezen nog de indicatoren op deze laatste 2 items en er is ook en totaaloverzicht van indicatoren en scores beschikbaar voor wie dit interessant vindt Om het leren van en met elkaar meer aandacht te geven zijn er enkele concrete stappen gezet: De projectgroep wordt het 2e ontwikkeljaar uitgebreid met een coach die de multidisciplinaire teams gaat ondersteunen op hun team leerproces en we zijn bezig met het inrichten van een MBO HBO HRM pilot waar we aandacht gaan geven aan competentie ontwikkeling van docenten o.a. op het gebied van co-makership, aan het inrichten van docentstages, aan loopbaanontwikkeling en mobiliteit Het onderzoek door loek Nieuwenhuis is nog niet gestart; de casuïstiek is nu wel zodanig dat dit ook gaat beginnen Als laatste dan, er is al lopend onderzoek naar het lectoraat als lerend netwerk en over de resultaten daarvan gaat de volgende presentatie

Even voorstellen… Edou Hilverda Stenden Hogeschool (Leeuwarden) ReCoMa Lab – coördinator HBO edou.hilverda@stenden.com Steffen Fokkema Kenniskringlid – PhD student steffen.fokkema@stenden.com Casuïstiek: 18 Holes project

Achtergronden samenwerking In veel gebieden (vooral buitenland) kant-en-klare arrangementen voor golftoeristen Meer vraag dan aanbod in bijv. De Randstad Faciliteiten en imago Drenthe past goed bij golfsport Abonnementen lopen achteruit, het aantal leden groeit

Hier jouw slides graag invoegen Edou Ik heb nu een voorbeeld gedaan hoe ik het voor me zie. Het is rechtstreeks gekopieerd uit Anna haar verhaal in Hengelo Doelen Meer golfers naar de regio Drenthe en Niedersachsen trekken De provincie Drenthe dé golfprovincie van Nederland maken Meer multidisciplinaire en euregionale samenwerking tussen golfbanen en hotels (bijv. in de vorm van arrangementen) Golf als healthy aging variant positioneren

4 fases – gezamenlijk 2 jaar 1. Voorlopers golfsector Drenthe 2. Peloton multidisciplinair Drenthe 3. Voorlopers golfsector Euregio 4. Peloton multidisciplinair Euregio

Multidisciplinair

Activiteiten – rol lectoraat Leren op de werkplek Docentenstages en gastcolleges Innovaties op het gebied van curricula, competenties en leercontext ontwikkelen voor de aangesloten MBO en HBO opleidingen Scholing van werknemers Kennisdeling Onderzoek naar bijv.: De nieuwe generatie golfer Healthy Aging en de rol die golf/hospitality daarin kunnen spelen Nieuwe golfarrangementen Hoe verblijfsrecreatie aan golfbanen te koppelen

Samenwerking tot dusver Begonnen met lector, projectleider, vertegenwoordiger golfbaan (initiatiefnemer) en vertegenwoordiger financier Twee andere golfbanen uitgenodigd Financiering rond Eerste groep studenten (MBO + HBO) van start gegaan Onderzoeken afgebroken Nu op zoek naar externe tussenpaus

Samenwerking Golfbaan A Docenten Alfa Studenten Alfa KvK Golfbaan B Projectleider MKB ZO Drenthe Docenten Stenden Studenten Stenden Golfbaan C

Samenwerking - leerpunten Projectteam uitgebreid nadat de studenten al waren begonnen Te snelle opstart Studenten HBO – MBO communicatie Studenten HBO – MBO niveauverschil Teveel communicatielijnen Weinig direct contact studenten – golfbanen Onderlinge scepsis Projectgroep zelf niet altijd op één lijn

Discussie Kunt u een voorbeeld geven in uw beroepspraktijk waar multidisciplinair samenwerken een belangrijke rol speelt? Waar zou dit juist meer toegepast kunnen worden? Hoe ziet u de rol van een lectoraat in een project als deze? Hoe kunnen we de samenwerking tussen de betrokkenen (studenten, docenten, bedrijven) beter laten verlopen?