www.insa-consultancy.eu www.merlijngroep.nl (MED71) Spiegel van conflict Microbewegingen in het gezicht Door-zien en Trefzeker handelen www.insa-consultancy.eu www.merlijngroep.nl (MED71)

Verrassing - Wenkbrauwen geheven, boogvormig en hoog Horizontale rimpels voorhoofd Oogleden open: bovenste ooglid omhoog, onderste naar beneden Wit boven het oog, veelal ook eronder

Ogen knijpen Wenkbrauwen omlaag Wangen omhoog Oogleden gespannen, vooral onderste ooglid Rimpels op neus/bovenlip omhoog

Woede Wenkbrauwen omlaag en samengetrokken Verticale lijnen ts wenkbrauwen Lippen: onderlip naar voren (+ondertanden), ofwel strak samengeperst of open en gespannen (hoekige stand) Neusvleugels wijd (ook verdriet) Aangespannen/pulserende kaakspieren Laterale kaakbewegingen

Trance - Ogen licht omhoog, wit onder het oog Soms met ogen deels gesloten Soms met mond enigszins open, geen spanning op de lippen Weinig spierspanning

Knipperen - Ogen sluiten - spieren oogleden/rond de ogen ontspannen

Hoofd omlaag - Hoofd licht voorover buigend, kin omlaag Vaak in combinatie met strakke bovenlip Soms in combinatie met slikken

Gezichtsuitdrukkingen en gedrag diverse theorieën Relatie gezichtsspieren en emoties is universeel (Ekman) Non Verbal Leak (Goodfield): een zich herhalend bewegingspatroon, dat een onbewuste persoonlijke strategie aangeeft Situationele betekenis van non-verbale signalen: functie in evolutie (Fridlund) Gezichtsuitdrukkingen zijn deel van een dynamisch interactief proces, waarin emoties, intenties en situationele factoren meespelen (States of action readiness; Frijda)

INSA concept: PNR Mensen laten een in hoge mate individueel consistent repertoire van non-verbale signalen zien: PNR (Persoonlijk Non-verbaal Repertoire) Het PNR is in allerlei situaties consistent en vooral goed zichtbaar bij (enige) spanning Het PNR laat een afwisseling zien van Impuls en Regulatie bewegingen

Voorbeeld PNR (vlnr) 1 2 3 5 6 4 7 8 9

Impuls driehoek, basistypen, matrixen van gedragsstrategie “fight” “freeze” “flight”

Type 1: “Freeze” PNR I: woede, verdriet R: trance, slikken Algemeen Type 1 Kwaliteiten 1 Loyaal, ondersteunend Handelt conform plan/opdracht Geeft ruimte aan de ander Luistert goed Valkuilen 1 Teruggetrokken Weinig aanwezig Weinig actie Machteloos, afhankelijk Slachtoffergedrag Behoeften 1 Ontspannen sfeer Ruimte Aandacht voor relatie PNR I: woede, verdriet R: trance, slikken

Type 2: “Fight” PNR I: verrassing, woede Algemeen Type 2 Kwaliteiten 2 Doener, actief, Inspirator, initiatiefnemer Flexibel bij tegenslag Resultaatgericht Valkuilen 2 Agressief, (te) krachtdadig Dominant, dwingend Neiging grenzen over te gaan Ongeduldig Behoeften 2 Resultaatgerichte actie Tempo Tegenwicht PNR I: verrassing, woede R: strakke bovenlip, knipperen

Type 3: ”Flight” PNR I: ogen knijpen, woede Algemeen Type 3 Kwaliteiten 3 Analytisch sterk Systematisch en gestructureerd Inhoudelijk en procedureel sterk Houdt overzicht Valkuilen 3 Afstandelijk Neiging tot (negatief) oordelen Rigide, formeel Uit emotie indirect, verbaal scherp Behoeften 3 Voorspelbaarheid Logica Inhoudelijke kwaliteit PNR I: ogen knijpen, woede R: knipperen, strakke bovenlip, hoofd afgewend

Toepassingen Onderhandelingen Conflictpreventie en mediation Teamwerk (Team Navigator®) Interview en verhoor Besluitvorming Personal coaching Persoonlijke effectiviteit Therapie www.insa-consultancy.eu www.merlijngroep.nl (MED71)