De eerste 10 Nederlandse grondrechten (bron: Schooltv) Artikel 1 Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan. Iedereen in Nederland is gelijk. Daarom mag je niet discrimineren. Bijvoorbeeld omdat hij of zij een andere godsdienst of mening heeft dan jij. Ook mag je geen onderscheid maken op basis van geslacht of huidskleur.

Artikel 2 2.1 De wet regelt wie Nederlander is. 2.2 De wet regelt de toelating en de uitzetting van vreemdelingen. 2.3 Uitlevering kan slechts geschieden krachtens verdrag. Verdere voorschriften omtrent uitlevering worden bij de wet gegeven. 2.4 Ieder heeft het recht het land te verlaten, behoudens in de gevallen, bij de wet bepaald. In de wet staat beschreven wie een Nederlander is en wie niet. Hierin kunje ook lezen wanneer een vreemdeling wel of niet mag blijven. In dit artikel staat ook dat iemand die een misdrijf heeft gepleegd in een ander land niet altijd uitgeleverd worden aan dat land. Dit kan alleen als er een verdrag is. Het artikel zegt ook iets over je bewegingsvrijheid. Iedereen mag in de meeste gevallen gewoon Nederland verlaten.

Artikel 3 Alle Nederlanders zijn op gelijke voet in openbare dienst benoembaar. Dit artikel zegt iets meer over artikel 1. Hierin staat dat alle Nederlanders een openbare functie mogen vervullen. Zoals burgemeester of Tweede Kamerlid.

Artikel 4 Iedere Nederlander heeft gelijkelijk recht de leden van algemeen vertegenwoordigende organen te verkiezen alsmede tot lid van deze organen te worden verkozen, behoudens bij de wet gestelde beperkingen en uitzonderingen. Artikel vier gaat door op artikel drie. Iedere Nederlander mag mensen in vertegenwoordigende organen kiezen. Dit betekent dat je op een bepaalde politieke partij mag stemmen bij bijvoorbeeld de gemeenteraads- en de Tweede Kamerverkiezingen. Dit artikel zegt ook dat je zelf verkozen mag worden.

Artikel 5 Ieder heeft het recht verzoeken schriftelijk bij het bevoegd gezag in te dienen. Iedereen in Nederland mag zijn ideeën kenbaar maken aan de regering. Dit heet met een moeilijk woord het petitierecht. Burgers of een groep burgers kunnen door een plan te maken invloed proberen te krijgen op de regering. Om aandacht voor het plan te vragen worden vaak veel handtekeningen opgehaald.

Artikel 6 6.1 Ieder heeft het recht zijn godsdienst of levensovertuiging, individueel of in gemeenschap met anderen, vrij te belijden, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. 6.2 De wet kan ter zake van de uitoefening van dit recht buiten gebouwen en besloten plaatsen regels stellen ter bescherming van de gezondheid, in het belang van het verkeer en ter bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden. Iedereen in Nederland mag geloven wat hij of zij wil. Hierbij hoort ook alles wat er bij hoort, tenzij het dingen zijn die niet mogen van de wet. Om er voor te zorgen er geen gevaar voor je gezondheid, in het verkeer of rellen ontstaan, mag de regering hiervoor extra regels opstellen. Maar dat kan alleen buiten gebouwen en besloten plaatsen.

Artikel 7 7.1 Niemand heeft voorafgaand verlof nodig om door de drukpers gedachten of gevoelens te openbaren, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. 7.2 De wet stelt regels omtrent radio en televisie. Er is geen voorafgaand toezicht op de inhoud van een radio- of televisie-uitzending. 7.3 Voor het openbaren van gedachten of gevoelens door andere dan in de voorgaande leden genoemde middelen heeft niemand voorafgaand verlof nodig wegens de inhoud daarvan, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. De wet kan het geven van vertoningen toegankelijk voor personen jonger dan zestien jaar regelen ter bescherming van de goede zeden. 7.4 De voorgaande leden zijn niet van toepassing op het maken van handelsreclame. De vrijheid van meningsuiting is erg belangrijk. Daarom mag iedereen zonder vrij te hoeven nemen via de ‘drukpers’ laten horen wat hij of zij vindt. Hierbij moet je er wel rekening mee houden dat je geen dingen mag doen die niet van de wet mogen. Er bestaan regels voor de radio en de televisie, maar de regering zal niet van te voren iets verbieden. Om kinderen onder de zestien te beschermen mogen ze sommige programma’s nog niet bekijken. Dit gebeurt met de Kijkwijzer. Aan het logo kun je zien of je al oud genoeg bent om dit te kunnen bekijken.

Artikel 8 Het recht tot vereniging wordt erkend Artikel 8 Het recht tot vereniging wordt erkend. Bij de wet kan dit recht worden beperkt in het belang van de openbare orde. Iedereen mag een vereniging oprichten. Maar als het hierdoor onveilig wordt op straat, mag de regering dit veranderen.

Artikel 9 9.1 Het recht tot vergadering en betoging wordt erkend, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. 9.2 De wet kan regels stellen ter bescherming van de gezondheid, in het belang van het verkeer en ter bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden. Je mag met elkaar overleggen. Of actievoeren als je het ergens niet mee eens bent. Let hierbij wel op dat je je aan de wet houdt en geen dingen gaat slopen bijvoorbeeld. Om het verkeer te regelen en de veiligheid te garanderen mag de regering wel extra regels opstellen voor vergaderingen en protesten.

Artikel 10 10.1 Ieder heeft, behoudens bij of krachtens de wet te stellen beperkingen, recht op eerbiediging van zijn persoonlijke levenssfeer. 10.2 De wet stelt regels ter bescherming van de persoonlijke levenssfeer in verband met het vastleggen en verstrekken van persoonsgegevens. 10.3 De wet stelt regels inzake de aanspraken van personen op kennisneming van over hen vastgelegde gegevens en van het gebruik dat daarvan wordt gemaakt, alsmede op verbetering van zodanige gegevens. Iedereen mag leven op de manier die hij of zij wil. Toch moet je jezelf hierbij wel aan de wet houden. In de wet staat dat niet iedereen zomaar jouw gegevens mag opvragen en gebruiken.