Together in real estate 11 ième Rendez-vous de Progrès “Infrastructuren en stedelijke ontwikkeling, het standpunt van een privé investeerder” Maart 23, 2012
Agenda 1 1. Presentatie van Cofinimmo 2. Trends in de verschillende markten 3. Mobiliteit 4. Financieel overzicht van ontwikkeling en financiering van infrastructuur 5. Verwachtingen van de privé sector en besluiten
2 1. Cofinimmo Cofinimmo is de eerste Belgische beursgenoteerde vastgoedvennootschap gespecialiseerd in het verhuren van kantoorgebouwen. De onderneming is vooral actief in de kantoren, rusthuizen en de distributievastgoednetten. Cofinimmo is aanwezig in België, Frankrijk en Nederland Totale waarde van de portefeuille > € 3 miljard. Vastgoedbevakstatuut in België en SIIC statuut in Frankrijk. Intern beheer van het vastgoedpatrimonium met meer dan 110 werknemers. Aandelen opgenomen in de belangrijkste beursindexen : BEL20, EPRA Europa, GPR 250. Beurskapitalisatie op : € 1,35 miljard.
Portfolio mix by segment (in investment value) * * Pro forma on Global portfolio
Portfolio mix by country (in investment value) * * Pro forma on Global portfolio
2. Tendens in de kantoorsector 5
2. Brussels office market 6
2. Office availability in Brussels m² leeg
2. Office building conversions 8 Office to residential = m² or 2.6% of vacancy a year Source: Observatoire des Bureaux
2. Office demand i.e. gross take up 9
2. Net absorption vs. gross take up Bron : DTZ Sinds 1990, is dit een verplaatsing van huurders in een markt van over aanbod
2. Net absorption vs. gross take up 11 Statistics of the Office market Prime rental level: +0.75% per year real increase Average rental level: -0.59% per year real decrease Statistics of the Office market Prime rental level: +0.08% per year real increase Average rental level: -2.50% per year real decrease Office stock = m² (or m² per year) European institutions in Brussels since 1957 = m² per year Take up is not net absorption
2. Rental values (nominal) 12 €160/m²
2. Incentives 13 €160/m²
2. Office project completions m²
2. Risk premium 15 6% 4%
2. Investors origin 16
2. Tendens van andere sectoren 17
2. Groei van de bevolking - Scholen 18 Primair en secundair = kinderen tussen 2010 en 2020
2. Groei van de bevolking - Residentieel 19 Bevolking = personen tussen 2010 en 2020
2. Groei van de bevolking - Residentieel 20 Solde naturel et migrations externes positifs Migrations internes négatives
2. Groei van de residentiële vastgoedprijzen in België 21 Jaarlijkse groei van ongeveer 1% Op basis van een monster van onroerende goederen in België
2. Groei van de bevolking – Rusthuizen 22 Toename van de levensduur
2. Groei van de bevolking – Rusthuizen 23 Groei van de bevolkings- % > 65 jaar bedden te creëren in België binnen de 10 jaar
3. Verzadiging van het wegennet (GEN zone) 24
3. Verzadiging van het wegennet (Regionale zone) 25
3. Verzadiging van het wegennet (Besluiten) 26
3. Parkingverzadiging (Pentagoon zone en eerste kroon) 27
3. Parkingverzadiging (in de gebouwen, circulair 18) 28
4. Potentiële uitbreiding van de metro 29
4. Inpalming van de “meerwaarden” grond- en urbanistieke lasten bij ontwikkelingen (IRIS 2) 30
31 4. Weerslag van de grondprijs en ontwikkelingsmarge per m²
32 4. Financieringshypothese
4. Groot project (NEO) 33
4. Groot project (NEO) 34
4. Groot project (NEO) 35
4. Groot project (NEO) 36 Financiering van de infrastructuur aan de hand van meer winstgevende functies Kernbegrippen van het project: Gemengde functies met samenwerkingsverband Grotere bouwconcentratie en beheer van de openbare ruimte Flexibel project in fasen Bereikbaarheid aan de hand van de verschillende transportmiddelen Analyse en begrip van de marktdynamiek.
5. Verwachtingen van de privé sector 37 Verlangen om de publieke en privé contacten te bestuderen en te ontwikkelen Nut van een “level playing field” Juridische en fiscale bescherming voor de planning van de acties Zicht op de timing van de ontwikkelingen en het verkrijgen van de vergunningen Objectief: Het privébeheer van de financiële- en bouwrisico’s en de markten gebonden aan de ontwikkelingen
5. Een kantoorgebouw op een metrostation is niet synoniem van commercieel succes … zelfs in het hart van de Europese Wijk 38 Station Kunst-Wet
5. Een kantoorgebouw op een metrostation is niet synoniem van commercieel succes … zelfs in het hart van de Europese Wijk 39 Wetstraat15 op het station Kunst-Wet m²
5. Tussen risico en analyse van het essentiële … 40
5. … met altijd in het gedacht de klant en zijn behoeftes 41
Together in real estate For more information: